Bedrettin GÜRCAN ile yapılan röportajın detaylarını paylaşıyoruz;
“Blokchain tamamen ihtiyaçtan doğan bir başkaldırı olarak tanımlayabilirim. Şimdi şöyle düşünün, 1990’larda internet denen bir teknoloji geldi bize ve bu internet nasıl yayıldı? nasıl popüler oldu? Çok büyük bir teknolojiydi. Bir anda dünyada tutuldu ama şöyle bir sıkıntısı vardı, Merkezileştirilmiş bir teknolojiydi. Dünyaya Mip’den yayılan bir teknolojiydi ve mesela Türkiye’nin ki de Odtü’den geliyor. Yani belli hublar üzerinden verilen bir sistem ve çok büyük bir enerji ihtiyacı olduğu içinde kendi hub’ınızı yapamıyorsunuz. Ancak bunu hükümetler yapabiliyor. Blockchain aslında buna başkaldırıydı. Blockchain dedi ki, bu merkezileştirilmiş sistem bizi sömürüyor. En basit örneği mesela para transferidir. Türkiye’den yurt dışına bir para yolladığınız da bankalar sizden %5 ve %10’a kadar kesintiler yapmakta, aslında burada fiziki bir para transferi de yok. Zaten çoktan dijitalleştirilmiş bir dünyadan bahsediyoruz ve bunların bankalara maliyeti minimal düzeyde artık. 20-30 yıl önceki gibi bir fiziki para transferi de yok artık. Zaten dünyada dolaşan para, fiziki paranın 7 katı. Yani sistem zaten yoldan çıkmış durumda. Blockchainde bunu gördü aslında, Aslında merkezileştirilmeden uzak, merkezi olmayan bir sistem yapmak istedi ama bunun şöyle bir problemi vardı “Enerji”. Enerjiyi nasıl bulunacaktı? Sonra aslında dünyada bir çok bilgisayar var. Milyarlarca bilgisayardan bahsediyoruz. Bu bilgisayarın her birini belli bir işletim gücü var. Bu işletim güçlerini kullanarak bir sistem yapabilir miyiz? Soru buradan çıktı. 2009 yılında bilinemeyen bir grup bir isim altında whitepaper dediğimiz bir belge yayınladı. Bu belge aslında bitcoin dediğimiz bir para birimi ve bu para biriminin arkasında bulunan blockchain teknolojisini anlattı.
Bitcoin deyince biraz kafa karışıyor. Bitcoin bu sistemdeki, teknolojide ki para birimlerinden sadece birisi, şuan dünyada 4000 geçmiş bulunan kripto para birimi bulunmakta. Aslında olay blockchain. Aslında dünyayı değiştirecek olan bitcoin veya diğer kripto paralar değil, blockchain teknolojisi. Blockchain dedi ki biz bu milyarlarca bilgisayarı kolektif yapıda kullanarak bunların enerjilerini kullanarak bir sistem yapalım buna da zincir teknolojisi dediler. Özünde şu; önceden tek bir merkezden çıkan enerjiyi, artık milyarlarca bilgisayar kolektif bir şekilde tamamlıyor ve buna da zincir dediğimiz bir sistemde yapıyor. Her zincire herkes belli bir elektrik enerjisi koyuyor. Bu iyi güzel bir sistemdi ama milyarlarca bilgisayar bu sisteme nasıl elektrik enerjisi vermeye razı edecektiniz? Buna da şöyle bir çözüm buldular. Dediler ki biz kendi içimizde para birimi yapalım, Bu dijital parayı da enerji verenlere ödül yöntemi olarak kullanalım dediler. Aslında temelinde de minning yani madencilik kavramı da buradan çıktı. Madencilik özünde çok basit olarak bu elektrik enerjisini verenlere ödeme yapmak için, kullanılan para birimidir diyebiliriz. Bitcoin de bu para birimlerinden ilki ve şuan en popüler olanı. Blockchain teknolojisi neyi değiştirecek hayatımızda? Aslında çok şeyi değiştirecek. Günlük hayatta fark etmediğimiz çok fazla masrafa, çok fazla bürokrasiye maruz kalıyoruz. Her şey çok yavaş ve 21. Yüzyılda asıl olay hız olmaya başladı. Blockchain bize hızı getirecek. Örnek Türkiye’den yurt dışında bulunan hesabıma 1000 Dolar gibi bir para yolladığımda 100 dolar gibi bir masraf ödüyorum, bir haftaya yakın geçiş süreci olabiliyor. Hafta sonları transfer olmuyor, bankalar çalışmıyor. Ve bunun dışında vergi yükümlülükleri gibi çok fazla bürokrasiye maruz kalıyorsunuz. Türkiye’deki bitcoin cüzdanımdan, örneğin Slovenya’da ki hesabıma bitcoin yolladığımda, geçmesi 1 saat alıyor, normalde her hangi bir komisyon ödememem gerekiyor ama şu anki aracı trader sitelerinin biraz daha dominantlığı var piyasada, çünkü çok fazla rekabet yok ama yinede %5 değilde %0,5 (binde 5) gibi küçük bir komisyon oranında bitcoin yollayabiliyorum. Bu daha başlangıç. Şuan 4000 den fazla coinden bahsediyoruz. En popülerleri bitcoin, ripple, litecoin, eteryum, monera. Bu coinlerde ki olay aslında tamamen arkalarında ki teknoloji. Mesela bitcoin teknoloji olarak tamamen mükemmel bir teknoloji değil ama ilki ve en popüleri ve artık günlük hayatta kullanabildiğiniz hale geldi. O yüzden bitcoin çok popüler. Mesela etherium var ether dediğimiz para birimini kullanıyor. Eter tamamen smart contact yani akıllı kontak dediğimiz bir sistem geliştirdi. Günlük hayatta her şeyi çok daha hızlandıracak bir sistem. Mesela ripple geldi. Ripple çok sarsıcı bir teknolojiyle geldi sebebi de bankalar tarafından kullanılabilecek bir para birimi.
Özünde teknoloji bir ihtiyaçtan doğdu. Tamamen bir başkaldırı olarak doğdu. Hükümetler ve kuruluşlar aslında buna çok karşıydı. Özellikle bankalar, finansal kuruluşlar vs. çok büyük tepkiler oldu. Ancak bu teknoloji teknik olarak durdurulamıyor. Bitcoini , kripto para birimlerini banlayabiliyorlar ama blockchaini engelleyemiyorlar. Çünkü zaten verdikleri bir enerji yok. Tamamen kolektif bir yapıdan gelen bir enerji var. Blockchain hayatımıza çok hızlı bir şekilde giriyor. Kabaca 5 yıl içerisinde world bank , dünya bankasının bir raporu var. Diyor ki 2027 yılında dünyadaki cdp’nin yüzde 20 den fazlası blockchain tarafından sağlanacak. Çok büyük bir iddia ki, bunu dünya bankası söylüyor. Dünya bankasının böyle bir yorum yaptığı teknolojide bizim buna gözümüzü kapatmamamız lazım çok daha üzerine gitmemiz lazım, ama bir gerçeklikte var çokta geride değiliz. Bu teknoloji umarım ki Türkiye’den de startuplar çıkar. Ufak bir detayda ekleyeyim, mesela Newyork’ da, Londra’da şuan çok popüler blockchain girişimleri, her 10 blockchain girişiminden 9’u kabaca 6 aya batıyor çünkü çok yeni bir teknoloji, çok derin bir teknoloji öğrenmesi vakit alıyor vb. ama aynı zamanda bu da bir fırsat. Sonuçta düşmeden de kalkamıyorsunuz. Umarım ki Türkiye’den de Blockchain üzerine startuplar çıkar. Bizde blockchain developers olarak onları desteklemek isteriz her zaman. “
Röportaja ilişkin video aşağıda bulunmaktadır, iyi seyirler.
Tavsiye Edilen İçerikler
