Dernek Kurmak
İçindekiler
Dernek kurmak isteyen kişilerin herhangi bir izin kağıdını sağlaması gerekmez. 18 yaşını doldurmuş ve belirli bir amaç için toplanmış olan herkesin dernek kurması mümkündür. Dernek kurmak için gerekli olan kanunlarda belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekir. Derneklerin kurulması için en az 7 kişinin bir araya gelmiş olması gerekir. Ardından gerekli kurumlara yapılan başvurular ile ilk adım atılmış olur.
Dernek kurma aşamasında dikkat edilmesi gereken gerekli evrakların sağlanmış olmasıdır. Dernekler büro amirliğine teslim edilen evraklar ile birlikte dernek kurulma aşamalarına devam edilir. Bir araya gelen kişilerin hangi amaçlar doğrultusunda bir araya gelmiş olduğu dernek tüzüğünde yer almalıdır. Dernek kurmak isteyen tüm kişilerin gerekli evrakları doldurması ve teslim edilmesi halinde amaçlarına ulaşmış olması mümkündür.
Dernek Kurmak İçin Gerekli Olan Evraklar Nelerdir?
Dernek kurmak isteyen tüm kişilerin sağlaması gereken belgeler vardır. Öncelikli olarak kişilerin belirli bir dernek tüzüğüne sahip olması gerekir. Dernek tüzüklerini oluşturan kişilerin kuruluş aşamasında zorluk çekmesi neredeyse imkansız olur. Dernek kurmak için gerekli olan evraklar ise şu şekilde listelenebilir:
- Derneğin kurucu üyeleri tarafından imzalanan tüzük metinleri sağlanmalıdır. Gerekli belgenin en az 2 adet olması her tüzükte yer alan her sayfanın imzalanmış olması gerekebilir.
- Dernek gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulabilir. Bu nedenle gerçek veya tüzel kişiler tarafından imzalanmış olan kuruluş formunun sağlanmış olması gerekir.
- Derneğin tüzel kişiler tarafından kurulması halinde sağlanması gereken evraklar bulunur. Tüzel kişilerin unvanları, kuruluş belgesi, yerleşim yerlerini içeren bilgiler verilmelidir. Aynı zamanda tüzel kişinin yönlendirmelerde bulunduğu gerçek kişiler için karar örnekleri sağlanmış olmalıdır.
- Derneklerin kurucu üyeleri arasında yabancı dernekler veya kar amacı gütmeye vakıflar yer alabilir. Eğer kurucular arasında sıralanan kişiler varsa İçişleri Bakanlığı tarafından izin belgesinin alınmış olması gerekir. Aynı zamanda kurucular tarafından imzalanmış olan bir beyan yer almalıdır.
- Derneğin kurucu ortakları arasında eğer yabancı bir kişi varsa Türkiye’de bulunan yerleşim izninin alınması lazımdır. Bu belgeninde sağlanmış olması gerekir.
- Dernek kurucularının isim soyisim, yerleşim yerlerinin gösterimi, sicil kaydının yer aldığını bir belge sağlanmış olmalıdır.
- Derneğin kuruluş yerinin bir mesken olması durumunda yerleşim yerinde bulunan kişilerin onayladığını gösteren bir imzalı belge olması gerekir.
- Dernek kurmak isteyen kişilerin kiraladığı yere ait olan kira kontratı sağlanmış olmalıdır.
Gerekli olan belgeleri sağlayan kişilerin dernek kurmaya yönelik olarak adımları atmaya başlaması mümkün olabilir. Sağlanan belgelerin ise en az 2 tane alınması daha uygun olacaktır. Çocuklar için açılan derneklerde yabancı bir kurucu bulunma imkanı yoktur.
Dernek Tüzüğü Nasıl Olur?
Dernek tüzüğü oluşturmak oldukça önemli bir süreci içerir. Bu nedenle dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Dernek tüzüğünün nasıl olması gerektiği hakkında bilgiler ise şu şekildedir:
- Dernek kurmak için gerekli olan dernek adı ve merkezi hakkında bilgiler yer almalıdır. Dernek tüzüklerinin isimleri belirlenirken daha önce kullanılmamış bir ismin seçilmiş olmasına özen gösterilmelidir.
- Derneğin kurulma amacı tüzükte yer almalıdır. Aynı zamanda derneklerin çalışmalarını sürdüreceği alanların belirlenmiş olması gerekir.
- Derneğe üye olmak isteyen kişilerin hangi şartlar altında üye olabileceği ve üyeliği bırakma şartlarının tüzükte yer alması gerekir.
- Dernekte yer alan genel kurulun hangi şartlar halinde toplanması gerektiği belirtilmelidir.
- Genel kurulda yer alan kişilerin görevleri, yetkileri ve oy kullanma süreci hakkında olan tüm detaylar tüzükte yer almalıdır. Aynı zamanda karar alma süreçleri hakkında detaylı bilgiler sağlanmalıdır.
- Dernekte yer alan yönetim ve denetim kurumlarının genel görevleri ce sahip olduğu yetkilerin tüzükte belirtilmiş olması gerekir. Ne kadar sürede bir kurul üyelerinin seçileceği ve asıl üyeler, yedek üyeler hakkında olan belgelerin tüzükte yer alması gerekir.
- Kurulacak olan derneğin şubesi olup olmayacağı hakkında bilgiler ve şubelerin açılması halinde nasıl olacağı ve görevlerinin neler olacağının belirlenmiş olması gerekir.
- Derneğe üye olmuş olan kişilerin hangi aylarda veya ne sıklıkla aidat ödemesi gerektiğinin belirtilmiş olması lazımdır.
- Derneğin geçimini sağlayan gelirin nasıl elde edildiği tüzükte yer alan bilgiler arasında bulunmalıdır.
- Derneğin iç denetiminin nasıl yapılacağı, tüzüğün nasıl değiştirme imkanına sahip olduğu bilgilerinin sağlanmış olması gerekir.
- Dernekte geçici yönetim kurulu üyeleri yer alırsa üyeler hakkında isim, soyisim ve görevlerinin neler olduğunun belirlenmiş olması gerekir.
- Kanunda belirtilen tüm bilgilerin yer alması ve ek olarak kanuna aykırı olmayan hükümlerin tüzükte yer alması gerekir.
Dernek Kurma Maliyeti Ne Kadardır?
Dernek kurmak isteyen kişiler için belirli bir maliyet tutarı bulunmamaktadır. Maliyetleri etkileyen faktörler arasında kuruluş yerinin seçimi bulunur. Gerçek veya tüzel kişilerin herhangi bir kira bedeli ödemesi gerekli olan bir yerde dernek kurması halinde ortaya çıkan maliyetler değişir. Bunun dışında derneklerin kurulduktan sonra bazı maliyetleri bulunur. Bulunan maliyetler ise şu şekildedir:
- Derneklerin defter tutması gerekir. Derneklerin tutması zorunlu olan defterleri ise karar defteri, evrakların kayıt defteri, işletme hesabı defteri ve üye kayıt defteri şeklindedir. Oluşan defter maliyetleri ise 40-200 TL arasında değişir.
- Aynı zamanda dernekler tarafından basılması gereken dernek gelirlerinin alındı belgesi olmalıdır. Bu belgeler arasında gider makbuzu, ayni yardımların alındı belgesi, ayni yardımların teslim belgesi bulunur. Basılan makbuzlar ise dernekler için bazı basım ücretlerini içerir. Makbuzlar için ödenmesi gereken makbuz ücretleri ise 250-650 TL arasında değişir.
Derneklerin kuruluş aşamasında oluşturacakları tek maliyet kira maliyetidir. Bunun dışında oluşan maliyetler derneklerin kurulmasından sonra gerçekleşir.
(belirtilen fiyatlar, değişkenlik gösterebilir)
Dernek Kurma Harçları Ne Kadardır?
Dernek kurmak isteyen devlete herhangi bir harç ödemesine gerek yoktur. Derneklerin kurulması için başvuru yapılan valilikler, İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü veya Sivil Toplumla İlişkiler Birimleri tarafından herhangi bir harç miktarı istenmez. Ücretsiz olarak başvuru yapılan dernek kurma aşamasında yalnızca evraklar için belirli bir ödeme yapmanız gerekir. Dernek kurma aşamasında derneklerin sağlaması gereken evraklar için ödemesi gereken maliyet ortalama olarak 20 TL olacaktır. Bunun dışında herhangi bir harç ödemesi yapılmaz.
Dernek Kurmak İçin Nereye Başvurulur?
Dernek kurmak isteyen kişilerin gerekli evraklarını sağlamasının ardından belirli kurumlara başvuruda bulunması gerekir. Dernek kurmak isteyen kişiler Dernekler Büro Amirliği’ne başvuruda bulunur. Gerekli kuruma evrakları ile giden kişilerin yalnızca bir üye ile işlemlerini gerçekleştirmesi mümkün olur.
Dernek Kurma Şartları Nelerdir?
Dernek kurmak için en az 7 kişinin bir araya gelmesi şartı bulunur. 7 kişinin bir araya gelmesinin ardından sağlanması gereken evrakların bir araya getirilmesi gerekir. Evraklarını eksiksiz olarak dolduran kişilerin Dernekler Büro Amirliği’ne başvuru yapması halinde kuruluş şartları sağlanmış olur. Ancak kuruluş için yalnızca başvuruda bulunulması ardından işlemler bitmez.
Dernek Büro Amirleri gerekli olan başvurunuzu ve belgelerinizi inceler. İncelemelerin yapılması esnasında dernek kurmak için başvuru yapan kişilere başvuru alındı belgesi verilir. Dernek kurmak isteyen kişilerden alınan belgelerin bir örneği de İl Dernekler Müdürlüğü’ne gönderilir. Gerekli şekilde incelenen belgelerin sonucunda derneğin kuruluş için uygun olup olmadığı kararına varılır. Yapılan incelemelerin süresi ise yaklaşık olarak 60 gündür. İncelemelerin ardından ilgili kişilere eksik belgeler bulunursa tamamlanması için haber verilir.
Dernek kurmak isteyen kişilerin genel olarak sağlaması gereken kurallar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Fiil ehliyetine sahip olunması gerekir.
- Hukuka uygun bir dernek olunması gerekir.
- Derneklerin kurucuları ve üyeleri sağlanan gelirleri paylaşma gibi bir durum için bir arada bulunmaz.
- Derneklerin kurulduktan sonra 6 ay içinde genel kurul yapmalıdır. Kurulda ise 5 asıl ve 5 yedek yönetim, 3 asil üye, 3 yedek denetim kurulu üyesi belirlenmelidir. En az 16 üyesi olan üyelerin yapılması gerekir.
- Yüz kızartıcıbir suç nedeni ile hapis yatmış olan kişilerin derneklerde bulunan faaliyetleri kısıtlanır.
- Gençlerin derneğinize üye olabilmesi için eğitim ve öğretim hayatını geliştirici faaliyetlerde bulunması gerekir. Aynı zamanda 15 yaşını geçmiş olan genç üyeler için velilerinden izin belgesi alınması gereklidir.
- 12 yaşını doldurmuş olan gençlerin ise yalnızca veli izni eşliğinde çocuk derneklerine üye olması mümkün olabilir. Yönetim kurulunda yer almaları ise mümkün değildir.
- 18 yaşını doldurmuş olan kişilerin ise çocuk derneklerinde kurucu üye olması mümkün değildir.
Derneklerin Kurulduktan Sonra Yapması Gerekenler
Derneklerin kurulma aşamasından sonra yapması gereken işlemler bulunur. Derneklerin kurulmasının ardından yapılması gereken işlemler şu şekildedir:
- Defter Tutmak
Derneklerin defter tutma zorunluluğu bulunur. Derneklerin şubesi bulunması ve bilanço esasına göre defter tutması halinde tüm şubelerde bilanço esasına göre bilanço tutulmalıdır. İşletme hesaplarına göre defter tutan derneklerde bilanço esasına göre defter tutulur.
Ticari bir işletmeye sahip olan işletmelerde ise Vergi Usul Kanunu’na göre defter tutulması gerekir. Bunların dışında derneklerin tutması gereken defterler şu şekildedir; karar defteri, üye kayıt defteri, evrak kayıt defteri ve işletme hesabı defteridir.
Derneklerin karar defterinde yönetim kurulları tarafından alınan kararlar tarihlerine ve numaralarına göre yazılır. Yazılan kararları toplantıya katılım sağlamış olan üyelerin imzalaması gerekir. Üye kayıt defterlerinde ise derneğe üye olmuş olan kişilerin kimlikte yer alan bilgileri ve derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu defterde yer alır. Aynı zamanda üyelerden tahsil edilen yardımlar da bu defterde kayıt altına alınabilir.
Evrak kayıt defterinde derneğe gelmiş olan evraklar ve dernekten giden evraklar tarihleri ve sıraları ile evrak kayıt defterinde tutulur. Derneğe ulaşan evrakların kayıt örnekleri toplanır. Elektronik posta ile gelen veya gönderilen evraklarda ise çıktı alınması ile kayıt alınması mümkün olur. İşletme hesabı defteri ise derneklerin gelir ve giderlerine yönelik olan tüm kayıtlar yer alır.
- Alındı Belgesi Basımı
Dernekler gelirlerini sağlarken alındı belgesinin basımını yapmak zorundadır. Bakanlık tarafından belirtilen şartlar ve yapıda alındı belgelerinin oluşturulmuş olması gerekir. Alındı belgelerinin oluşturulması aynı zamanda elektronik bir ortamda hazırlanabilir.
Derneklerde yer alan sayman üyeleri alındı belgelerinde yer alan seri numaraları ve baskı işlemlerini kontrol eder. Herhangi bir aksaklık görülmesi halinde değişim yapılması gerekir.
- Yetki Belgesi Düzenleme
Yetki belgesi yönetim kurulları tarafından belirlenir. İki örnek şekilde hazırlanır ve derneklerdeki yönetim kurulları tarafından onaylanır. Yetki belgeleri 1 yıl sürelik belirlenir. Süresi bitmiş olan yetki belgelerinde yenileme ise belirtilen kurallar çerçevesinde yapılır. Eğer yetki belgesi alan kişi ölüm akdini sağlarsa, görevini bırakırsa, istifa ederse yetki belgesini bir hafta içinde teslim etmelidir.
- Gelir ve Gider İşlemleri
Geldi ve giderlerin takip edilebilmesi için alındı belgeleri ile işlemler yapılır. Dernek üyelerinden alınacak olan aidat miktarları ise yönetim kurulu tarafından belirlenir.
Derneğin Adı Nasıl Koyulur?
Dernekler için belirlenebilecek olan isimler belirli şartları sağlamalıdır. Derneklerin isim kurabilmesi için bazı izne tabi olan kelimeler arasında seçim yapmalıdır. Dernek isimleri içinde bulunamayacak olan kelimeler ise şu şekildedir: Türk, Türkiye, Milli, Cumhuriyet, Atatürk ve Mustafa Kemal. Eğer derneğinizin isminde bu kelimelerin geçmesini talep ediyorsanız kurulduktan sonra gerekli olan şartları sağlamak gerekir.
Dernek isimleri arasında kullanılmayacak diğer kelimeler ise kapsayıcı olarak belirlenen kelime gruplarıdır. Bu gruplar arasında tüm, bütün, hepsi gibi kavramlar yer alır. Kuruluş aşamalarında kullanılamayacak olan kelimeler daha sonra gerekli olan şartların sağlanması ile birlikte alınabilir.
Gerekli koşullara dikkat edilerek dernekleriniz için isim belirlemeniz mümkün olur.
Dernek Kurmak İçin Nelere Dikkat Edilmesi Gerekir?
Dernek kurmak isteyen kişilerin dikkat etmesi gereken noktalar bulunur. Bu noktalara dikkat edilmesi ile birlikte dernek kurulması mümkün olabilir. Dikkat edilmesi gereken konular ise şu şekildedir:
- Derneklerin kurulma aşamasında dikkatli olması gereken noktalar arasında tüzük oluşturma kısmı bulunur. Tüzük oluşturma ile ilgili olan tüm detaylara önem verilmesi gerekir. Eksiksiz olarak oluşturulan tüzükler kuruluş aşamasında oldukça yardımcı olur.
- Dernek kurmak için gerekli olan evrakların sağlanmış olması gerekir. Eksiksiz olarak temin edilen evraklar ile birlikte süreç daha hızlı ilerleyebilir.
- Dernek kurmak için gerekli olan şartların sağlanmış olması gerekir. Şartları sağlayan kişiler kısa süre içinde onay alabilir.
- Gerekli durumlarda idari destek alınabilir.
Dernek kurma aşamasında ilgili kişilerin bu noktalara dikkat ederek kuruluş aşamasını daha hızlı yönetmesi mümkün olabilir.
Tavsiye Edilen İçerikler
