Dış Ticaret Ne Demek?
İçindekiler
Ticaret iç ve dış olmak üzere iki şekilde yapılır. Dış ticaret, üretilen mal veya hizmetin bulunulan ülke sınırlarının dışında belirli bir ücret karşılığında alım veya satım yapılmasıdır. Alım ve satım durumuna göre ithalat ve ihracat adını alırlar. Ülke ekonomisine büyük katkıda bulunan ihracat ülke dışına ürün veya hizmet satışıdır. İthalat ise ülke dışından ürün veya hizmet satın alınmasıdır. Genellikle ekonomilerin gelişmesi ve ülkelere döviz girebilmesi için devlet ihracatı arttırmak ve ithalatı düşürmek isterler. Bazı ülkelerin dış ticaret politikası bu isteğe göre şekillenir.
Dış ticaret politikaları bir ülkenin ticaret yaparken karşılaşabileceği her türlü unsuru içerir ve buna göre bir sınıflandırma yapılır. Dış ticarette gümrük vergileri, yasaklar, ticaret anlaşmaları, sübvansiyonlar gibi sınıflandırmalar vardır.
Dış Ticaret ile İlgili Kavramlar
Dış ticaret yapan veya yapmaya hazırlanan bir firmanın mutlaka bilmesi gereken kavramlar vardır.
- Döviz
Ürün veya hizmetin üretildiği ülkenin kullandığı resmi para birimi dışındaki tüm para birimleri döviz olarak adlandırılır. Uluslararası ödeme biçimlerinde kabul gören para birimleri daha çok tercih edilir.
- Kambiyo
Kambiyo, ürün veya hizmetinizin karşılığında alacağınız para veya para yerine geçen belgelerin değiştirilmesine denir. Kambiyo senetleri kıymetli evraklardır. Kıymetli evrakların tüm özelliklerini taşırlar ve dış ticarette oldukça yaygın kullanılırlar. Kambiyo senetleri emre yazılı olarak düzenlenirler ve mutlaka bir para alacağı konusunu içermelilerdir.
Kambiyo, para yerine geçen her türlü senetin alım ve satımıdır.
- FOB (Free On Board)
İngilizce karşılığındaki kelimelerin baş harflerinden oluşan FOB kavramı, dış ticarette ürünlerinizi alıcı tarafa teslim etme şekillerinizden biridir. FOB ürünlerin belirlenen limanda gemiye yüklenmesiyle ürünün teslim yükümlülüğünü yerine getirmesidir.
- CIF (Cost, Insurance, Freight)
CIF ürünlerin taşınması sırında oluşabilecek riskleri önlemek amacıyla yapılır. Yani CIF bir deniz sigortasıdır. Satıcının ürünlerinde taşıma sırasında oluşabilecek hasar ve kayıpları için deniz sigortası yapması zorunluluğudur.
- CFR (Costand Freight)
CFR, taşıma işlemine konu olan ürünlerin talep edilen teslim noktasına kadar olan masrafların satıcı tarafından karşılanmasına denir.
- Gümrük
Gümrük bir ülkenin dışına çıkış ve geri dönüş aşamasında bulunan ticari işlemleri inceleyen, denetleyen ve kontrol eden yerdir. Dış ticaretle uğraşan birini ilgilendiren en önemli şeylerden biri gümrük tarifeleridir. Gümrük tarifesi; belirli bir malın yurtiçine girişinde veya yurtdışına çıkışında uygulanan vergi ve harçlardır. Gümrük vergileri geçerli olan yasaya göre değişmektedir.
- Serbest Bölgeler
Serbest bölgeler, ürünlerin üretildiği ülkenin sınırları içinde yer alır ancak dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının dışında kalan bölgelere denir. Bu bölgelerde yapılan ticarete daha çok teşvik ve muafiyet verilir. Serbest bölgelerin kurulma amaçları vardır. Bu amaçlar genellikle yabancı sermaye yatırımlarının artması, dış ticaretin arttırılması, uluslararası rekabette güçlü olunması, döviz girişi sağlamak ve istihdamı arttırmak gibi amaçlardır.
- Sigorta
Üretilen ürünlerin ihracatçıdan ithalatçıya teslim edilene kadar olan süreç için sigorta yapılmalıdır. Ürünlerin belirtilen yerlere ulaşabilmesi için pek çok aşamadan geçmesi gerekir ve bu aşamalarda oluşacak zararların önüne geçebilmek için sigorta yapılması gerekir.
Dış Ticaret Türleri Nelerdir?
Dış ticaret temek olarak ihracat ve ithalat şeklinde yapılır. Dış ticaret türleri ise ödeme şekillerine göre sınıflandırılmaktadır.
- Akreditifli İthalat
Üretilen ürünün alıcısının, ürün sevk edilmeden önce bir bankayla satıcıya sevk belgesinin teslimiyle beraber ödenmek üzere kredi açılmasıdır. Bu tür bir işleme akreditifli ithalat denemektedir.
- Mal karşılığında ithalat
Ürünlerin gümrükten geçtikten sonra bedelinin ödenerek belgenin çekilmesine mal karşılığında ithalat denir.
- Bedel Ödemeden İthalat
Vergiye tabi tutulmadan ülke sınırları içine giren ürünlere bedelsiz ithalat denir. Bu türe örnek olarak yurtdışından hediye getirmek verilebilir.
- Belge Karşılığı İthalat
Ürünün gelmesi şartı olmadan ithalatçının malın yola çıktığına dair olan belgenin bedelini ödeyerek bankadan belge almasına belge karşılığı ithalat denir.
- Kredili İthalat
Ödemesi sonra yapılmak üzere anlaşılan alım satım işlemidir.
- Transit Ticaret
Transit ticaret, yurtdışından veya serbest bölgede faaliyet gösteren bir firmadan alınan ürünün yurtiçinden transit olarak veya doğrudan şekilde yurtdışındaki veya serbest bölgedeki bir firmaya satılmasıdır.
İhracat Yapmak İçin Genel Aşamalar Nelerdir?
İhracat işleminin gerçekleşebilmesi için belirli işlemleri ve prosedürleri yerine getirmek gerekmektedir. Bu aşamalar; şirket kurmak, ihracatçı birliğine üye olmak, dış pazara erişim, teklif ve satış sözleşmesi, ihracat belgelerinin hazırlanması, yükleme ve nakliye, gümrükleme ve fatura bedelinin teslimi şeklindedir. İhracat Nedir?
- İhracat yapılması gereken ilk aşama şirket kurulmasıdır. İhracat yapmak isteyen kişinin bir firma kurarak vergi mükellefi haline gelmesi gerekir.
- İhraç edilmek istenen ürünle ilgili bir birliğe üye olarak ihracatçı konumunu kazanması gerekir.
- İhracatçı dış pazar araştırması yaparak ürünlerin potansiyel müşteriye ulaşmasını sağlamalıdır.
- İhraç edilmek istenen ürünün önceden fiyatı, ödeme şekli, teslimat süresi ve teslimat yöntemini detaylı şekilde içeren satış teklifleri ile yurtdışındaki müşterilere iletilmesi gerekir.
- İhracat belgeleri; fatura çeki belgesi ve gümrük beyannamesi gibi sertifikaların hazırlanması gerekir.
- Yükleme ve nakliye işlemlerini satış sözleşmesinde belirtilen şekilde alıcıya ulaştırma işlemlerdir. İhracatçı deniz yolu ile ulaşım sağlayacaksa deniz sigortası yaptırmalıdır.
- Gümrük çalışanları ihracatçının verdiği fatura çeki listesiyle ihraç edilmek istenen ürünlerin gümrük beyannamesini hazırlar ve gümrük idaresine sunar. Gümrük idaresi onaylarsa ürünlerin yurtdışına çıkışına izin verilir.
- İhracatçı fatura bedellerini ithalatçıdan bir banka aracılığıyla alır.
İthalat Yapmak İçin Genel Aşamalar Nelerdir?
İthalatın genel aşamaları; ithalatçı konumunun kazanılması, pazar araştırması, teklif alınması ve sipariş vermesi, ithalat belgelerinin düzenlemesi, nakliye, gümrük işlemleri ve fatura bedelinin ödenmesi şeklindedir. İthalat Nedir?
- İthalatçı konumunun kazanılabilmesi için vergi mükellefi olunması gerekir. İthalat yapmak isteyen birinin ilk önce vergi mükellefi olması gerekir.
- İthal edilmek istenilen ürünün tedarik edecek ihracatçının bulunması pazar araştırması aşamasını oluşturmaktadır.
- İhracatçının bulunması halinde teklif alarak uygun bulunan teklifin değerlendirilerek sipariş verilmesi gerekir.
- İthalat belgelerinin alınarak ihracat yapacak firmaya iletilmesi gerekir.
- İthal edilecek ürünler için gerekli nakliye işlemlerinin düzenlenmesi gerekir.
- Gümrük çalışanları ithal edilecek ürünler için gerekli belgeleri sağlayarak gümrükten ürünlerin alınabilmesi için gümrük idaresine başvurur. Gümrük idaresi gerekli belgeleri inceler ve vergileri üstüne ekleyerek ödeme sonucunda ürünlerin yurtiçine girişine izin verir.
- Son aşamada ithalatçı ürün bedelini bir banka aracılığıyla ihracatçıya öder.
Tavsiye Edilen İçerikler
