Finansal Okuryazarlık Ne Demek?
İçindekiler
Pek çoğumuz ay sonu gelmeden paramızın bittiğinden ve bazı borçlarımızı ödeyemediğimizden şikâyet ederiz. Bunun önüne geçmek için etkili bir bütçe planlaması yapmamız gerekmektedir. Etkili bütçe planlaması eğitimi aldığımızda, ay sonuna gelindiğinde paramızın arttığını ve birikim yapabilecek konuma geldiğimizi görebiliriz. Bunun için bir finansal okuryazarlık eğitimi almamız gerekli ve önemlidir.
Kişilerin, gelirlerini, yatırım ve birikimlerini değerlendirip bütçelerini doğru kullanma becerisine finansal okuryazarlık adı verilmektedir.
Dünyada finansal okuryazarlık hızla artmakta iken Türkiye’de bu oran %24 gibi oldukça düşük bir orandır. Bu da bu konuda yeterli olmadığımızın ve eğitimine önem verilmediğinin bir göstergesidir. Finansal okuryazarlık kursları her ilde açılmalıdır.
Paranın doğru kullanımı, birikim yapmak, emeği değerlendirmek amaçlı kurslar, eğitim sisteminde yerini almaya başlamıştır. Eldeki kaynakları doğru yönetme, alınacak bir ürünün istek mi yoksa ihtiyaç dâhilinde mi olduğunun belirlenmesi en önemli iki kriterdir.
İyi bir finansal okuryazar olmak için bütçenin yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Yani her ay bir gelir-gider tablosu oluşturulması gerekmektedir. Finansal okuryazarlık, finansal kararların doğru şekilde alınmasını sağlar.
Finansal Okuryazar Olabilmek İçin Ne Yapılır?
- Finansal okuryazarlık eğitimi almak
- Bütçe kalemlerini doğru şekilde yazabilmek
- Yapılan bütçeye göre harcamaları ayarlamak
- İhtiyaç duyulmayan şeylerin alınmasını önlemek
- Tasarrufları artırabilmek
- Faiz hesabı yapabilmek
- Bileşik getiri hesabı yapabilmek gerekmektedir
Finansal Okuryazarlık Eğitimleri
T.C Merkez Bankası, herkes için ekonomi adı altında eğitimler düzenlemektedir. İlkokul, ortaokul, lise öğrencileri ve öğretmenlere yönelik eğitim etkinlikleri dönemsel olarak yapılmaktadır.
FODER, Finansal Okuryazarlık ve Eğitim Derneği, yaptığı çalışmalarla oluşturduğu hedef kitleye finansal okuryazarlık eğitimi vermektedir.
Türk Ekonomi Bankası ( TEB ), 2018 yılından itibaren başlayarak, özellikle üniversite öğrencileri için finansal okuryazarlık eğitimleri vermekte ve gençlerin birikimlerini sağlam bir şekilde yapmaları amaçlanmaktadır.
Yine TEB ve Milli Eğitim Bakanlığı ortak projesi ile 5 milyon kişiye ulaşılarak finansal okuryazarlık eğitimi vermek amaçlanmaktadır. Hedef kitle olarak bütçe yönetimi konusunda sıkıntı çeken aileler planlanmıştır.
Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul gibi kuruluşlar da finansal okuryazarlık konusunda eğitim vermektedir.
Ne miktarda nasıl tasarruf yapılacağı, kredi çekiminde en uygun yer neresi, bunların da belirlenebilmesi için bu eğitimlerin alınması gerekmektedir.
Finansal Okuryazarlığın Hayatımıza Katkısı
Para, insanların yaşayabilmesi ve ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için gereken bir araçtır. Finansal okuryazarlıkta eve giren gelirin miktarı, zorunlu harcamaları yapmak, geri kalan parayı tasarruf yaparak değerlendirmek gibi işler planlanmaktadır.
Gelir – Gider Tablosu Oluşturmak
Maaş, kira geliri ve diğer kazanılan parasal haklar kısaca gelir olarak ifade edilir. Gider ise yapılan harcamalar toplamıdır. Gelir ve gider arasındaki fark ise kâr ya da zarar olarak adlandırılır. Gelir ve gider arasında giderler fazla ise zarar, gelir fazla ise kâr olarak adlandırılır. Gelir-gider tablosunu oluştururken, kalem kalem yazmakta fayda vardır. Böylece kârın ya da zararın nereden geldiği kolayca anlaşılır.
Ne kadar kazandık? Zorunlu harcamalar da dâhil ne kadar harcadık gibi soruların yanıtını almak için gelir-gider tablosu oluşturulmalıdır.
Tasarruf Yapmak ( Birikim ) ile İlgili Birkaç İpucu
İnsanların satın alma alışkanlığı asla bitmez. İhtiyaç olup olmadığına bakılmaksınız satın alma dürtüsü her zaman faaliyettedir.
Diyelim ki alışverişe çıktınız. Bir ürünü elinize aldınız. İlk önce kendinize sormanız gereken bu ürüne ihtiyacım var mı? sorusunu sormak olmalıdır. Ürünü elinize alın ve 10 saniye kuralına uygun olarak düşünün. Eğer ihtiyacınız varsa alın yaksa ürünü rafa geri koyun. Bu tasarruf yapmak için küçük bir kuraldır.
Küçüklüğümüzde hemen hemen pek çoğumuzun bir kumbarası olmuştur. Büyüdükçe terk ettiğimiz bu alışkanlığı geri kazanmak tasarrufta etkili bir yöntemdir. Kumbara alışkanlığını çocuklarınıza aşıladığınızda onlar da tasarruf etmenin önemini kavramış olacaklardır.
Yatırım Yapmak
Gelir-gider dengesini ayarladık ve elimizde yatırım yapmak için bir miktar paramız var. Bunun için en kârlı yatırım araçlarından yararlanabilirsiniz. Bir menkul ya da gayrimenkul alabileceğiniz gibi, bireysel emeklilik yaptırabilirsiniz. Paranızın değer kaybetmemesine özen göstermelisiniz. Yatırım ve tasarruf yapmak, gelecekteki pek çok olumsuzluk için de tedbir almak anlamındadır.
Finansal Okuryazarlığın Faydaları
Kısaca özetlersek; Finansal okuryazarlık eğitimi alınmalı, gelir-gider tablosu oluşturulmalı, parayı etkili kullanmanın önemi kavranmalı ve tasarruf yapmak öğrenilmelidir.
Tavsiye Edilen İçerikler
