Franchise Nedir?
Bir markanın kullanım haklarının, şartları koşulları resmî bir anlaşma ile belirlenmiş uzun süreli iş ilişkisi olarak tanımlanmakta Franchise. Marka haklarını kullandıran taraf yönetim ve organizasyonda sürekli destek vereceği güvencesini verir.
Franchise bir ürünün pazarlama yöntemidir. Pazarlanan ürün hizmet ya da mal olabilir. Franchisor, sisteminin haklarını kullanıma sunan kişidir. Franchisee, ücret ödeyerek Franchisor’ dan belirli şart ve koşullarının resmî anlaşma ile belirlendiği bir anlaşma ile kullanım haklarının alınmasıdır.
Franchise pazarlama yönteminde marka sahibi girişimci tanınmış, kâra geçmiş bir ürünün ve işletmenin sahibidir. İşletme sahibi neden Franchisor girişimcilere bağlanmak ister değerlendirmekte yarar var. Marka haklarını belirli bedel karşılığında kullandırdığına sistem sahibi büyümesi için gereken yatırım yükünden kurtulur bu yük artık Franchisor girişimciye aittir.
Franchisor girişimci, marka haklarını alırken belirli bir bedel ödediğinden Franchise marka kazanç elde eder. Elde edilen kazanç süreklidir. Sistem sahibinin firmasını büyütmek için zamana ve büyük yatırımlara olan ihtiyacı ortadan kalkar Franchise pazarlama yöntemi ile sistem ve marka hızlı yayılır, kâr hızlı artar.
Franchise marka sahibi, haklarını kullandırırken kendi yönetim ve iş uygulama standartları ile birlikte vereceğinden kendi ürününün ve çalışma biçiminin taklit edilme olasılığını ortadan kaldırır. Marka daha hızlı yayılarak tanınırlığı artar.
Franchise sistemler incelendiğinde dünyada çok yaygın bir sistem olduğu görülüyor bu denli yaygın ve tercih edilir olmasının nedeni her iki tarafa da kâr getiren ve her iki tarafa da avantajlar sağlayan bir uygulama olmasına bağlanabilir.
Haklarını kullandıran firma, bazen marka ve ürün haklarını bazen sistem haklarını Franchisor’a verebilir. Haklarını kullanmak üzere anlaşmaya varacak olan tarafın dikkat etmesi gereken pek çok ayrıntı bulunuyor. Firmanın ne büyüklükte bir kitleye ulaşabildiği, firmanın gücünün ne boyutta olduğu incelenmesi gereken en önemli ölçütlerin başında yer alıyor. Firma yeterli büyüme hızına sahipse haklarını kiralayacak olan yeni yatırımcının müşteri edinmesi, kâr elde etmesi ihtiyaç var ise bankalardan kredi talebinde bulunması kolaylaşacaktır.
Ürünün piyasa araştırmasının gerçekleştirilmesi bir başka önemli detay, eğer ürün piyasa koşulları içerisinde doyma ulaşmış ise, artık tüketici tarafından yeterli düzeyde tercih edilmiyorsa böyle bir firmanın haklarını markasını kullanmak hiçbir fayda getirmeyecektir.
Marka sahibinin iş ilişkileri mercek altına alınmalı diğer kullanıcıları ile olan iş ilişkilerinin iyi olup olmadığı araştırılmalıdır. Sonradan doğacak anlaşmazlıkların önüne geçilebilmesi için her ayrıntı her detay titizlik ile gözden geçirilmelidir.
Franchise Sistemi
Franchise sistemde hakları kullanan taraf her ne kadar kendi işinin sahibi bir yatırımcı olarak sektöre dahil olsa da anlaşma yaptığı firma ile ortak amaç ve kimliği temsil etmelerine bağlı olarak birtakım görevleri yerine getirme sorumluluğu, bazı standartlara bağlı kalma zorunluluğu olacağı bir gerçektir.
Franchise veren kurduğu ticari zincirin satış ve karlılık grafiğini en ince ayrıntısına kadar inceleyebilir, satışlarını, çalışma biçimini takip ederek firmanın genel standartlarına uyup uymadıklarını kontrol altında tutabilir.
Ticari zinciri oluşturan tüm girişimcilerin müşteri memnuniyetleri takip altındadır. Şikâyet kutuları ve telefon hatları ile müşteri memnuniyeti tek elden takip edilmeye çalışılır. Ürün dağıtımında miktarın belli olması ne zaman teslim edileceğinin ve hangi ürünler olduğunun belirli olması zincire dahil olan her firma için bir düzenlilik sağlamakta çalışma kalitesini ve verimini yükseltmektedir.
Franchise ile Bayiliğin Farkı
Bayi ile Franchise çalışma şekli birbirine biraz karıştırılsa da temel özellikleri ve uygulanma biçimleri, tarafların anlaşma şekilleri tamamen farklıdır. Franchise kullanıcı anlaşma anından itibaren sözleşme devam ettiği sürece marka ve iş sahibine bir ücret öder. Ticari zincire dahil olan hiçbir yatırımcı iş yerinde kendine özel bir düzenleme, reklam çalışması yapamaz.
Franchise sistemin tüm kullanıcıları tek tip satış, reklam ve uygulamalarını yürütmek durumundadırlar. Bayiler ise tamamen bağımsızdır. Bayi işyerinde kendi ismini kullanabilir. Ödemelerdeki en büyük fark ise bayi ana şirkete para ödemez malı kendi alıp satar ana şirket ile anlaşması kâr payı üzerindendir.
Bayi ana şirketin malını kâr payı ile alıp satan, İş yerinde kendi ismini kullanabilen bağımsız bir işletme iken Franchise işyeri sahibi ana şirketin ismi, standartları ve düzenli ödeme koşulları ile ana çatı altında faaliyet gösteren bir girişimcidir.
Tavsiye Edilen İçerikler
