Yatırımcı Arıyorum

İhtiyaç Nedir, Türleri Nelerdir?

İhtiyaç Ne Demek?

İhtiyaç, en kısa açıklamasıyla hizmet talebidir. Her insanın hayatta kalması için gereken her şey bir ihtiyaçtır. Yiyecek, su, barınak ve giysiler birer ihtiyaçtır. Bunlar, hayatta kalmamız için gereken şeylerdir.

İhtiyaç fikri, insanların yaşadığı problemler sonucu ortaya çıkar. Evlilik sonucu eşya almak bir ihtiyaçtır, ya da çocukların okul kıyafetleri bir ihtiyaçtır. İhtiyaçlar, kişinin doğduğundan ölümüne kadar geçen sürede, taleplerine bağlıdır.

İhtiyacın İktisattaki Tanımı

İktisatta ihtiyaç, bir kişinin hayatta kalması için son derece gerekli olan bir şey olarak ifade edilir. Bir ihtiyaç karşılanmazsa, hastalığın başlamasına, toplumda etkili ve verimli bir şekilde çalışılmamasına ve hatta ölüme neden olacaktır. İhtiyaçlar, iki gruba ayrılmıştır. Fiziksel ihtiyaçlar ve öznel ihtiyaçlar.

Fiziksel İhtiyaçlar

Somut şeyler veya ölçülebilen şeylerle karşılanan ihtiyaçlara, fiziksel ihtiyaç denir. Bunların örnekleri anasında yiyecek, su, barınak hatta hava bile bulunur.

Öznel İhtiyaçlar

Zihinsel sağlığımızı güvence altına almak için sıklıkla görülen ihtiyaçlardır. Bunlara örnek olarak da benlik saygısı, güvenlik duygusu ve onay verebilir.

Genel Olarak İhtiyaçlar

  • Yeterli miktarda su ve yiyecek
  • Uygun sağlık bakımı
  • Ekonomik açıdan güvenli hissetme
  • Fiziksel açıdan güvenli hissetmek
  • Çalışma ortamının güvenli olması
  • Güvenli bir çocukluk ortamı
  • Giyinme ihtiyacı
  • Güvenli barınma ihtiyacı

Kaliteli eğitim ihtiyacı gibi ihtiyaçlar, insanların yaşamları süresince gerekli gördükleri ihtiyaçlardır.

İhtiyaç mı Yoksa İstemek mi?

Pek çok kişi, ihtiyaçlarını fark etmekte oldukça başarılıdır. Ani bir sağanak yağmur, şemsiye ihtiyacını doğurur. Bir sabit diskten gelen tıklama sesleri, zamanında yedekleme ihtiyacını doğurabilir. İyi bir iş yapma arzusu, başarılı olma veya bir konuda doğru yolda olduğumuzu bilme gibi gizli, ifade edilmemiş ihtiyaçlarımız da olabilir.

İhtiyaçlar, hayatımızdaki boşluk hissettiren ve karşılamak hissi doğuran durumlardır. İstekler ise, kişinin hemen ve gelecekte arzuladığı şeylerdir. İhtiyaçların aksine, istekler bir kişiden diğerine farklılık gösteren şeylerdir.

Örneğin bir kişi, bir arabaya sahip olmak isteyebilirken, diğeri ise bir ülkeye seyahat etmek isteyebilir. Her kişinin kendi istek listesi vardır ve her biri bir önem düzeyine sahiptir. Dahası, istekler bir süre içinde değişebilir. Bu, kişinin yaşamı boyunca sabit kalan ihtiyaçların tam tersidir.

İnsan ihtiyaçları, istekleri ve talepleri yakından ilişkilidir. İnsanların istekleri sonsuzdur. Bu isteklerden bazıları doğaldır ve yoksunluk hissimizin sonucudur. Bu durumda onlara ihtiyaç diyoruz.

Bu yoksunluk, yiyecek ve su ihtiyacı gibi fiziksel, sosyal, bir topluma ait olma ihtiyacında ve kendini ifade etme ihtiyacında kişisel olabilir. Bu ihtiyaçlar insan yapısının bir parçasıdır ve yapay olarak yaratılamaz.

İstekler zamana, yere ve kişiye göre değişir. İnsan yaşamı için kritik değil, tamamlayıcıdır. Bir istek, her zaman karşılanırsa ihtiyaca dönüşür. Mali olarak isteklerimizi karşılayabildiğimizde, bu istekler talep haline gelir.

İhtiyaç ve istek arasındaki ilişkiye baktığımızda ise; örneğin spor yapmak isteyen bir kişi için spor ayakkabı bir ihtiyaçtır. Parası olduğundan daha kaliteli bir ayakkabıya yönelecektir. Nike ya da Adidas gibi. Pazarlama stratejileri müşterileri bir spor ayakkabısından ziyade Nike ya da Adidas marka ayakkabı istemeye yöneltecektir.

Parası yeten insanlar için bu, kişinin çevresine önem duygusu verdiği ve statüsünü yükselttiği için bir talep haline gelecektir. Yani bir ihtiyaçtan, talep ve istek yaratılabilir.

Temel insan ihtiyaçları, insanların kendilerini mutlu ve tatmin olmuş hissetmeleri için karşılamaları gereken bilinçli ve bilinçsiz değerlerdir. Bu ihtiyaçların karşılanması, yüksek standartlı bir toplum yaratmak, pozitif ve kalıcı küresel dönüşüm yaratma yeteneğine sahip tekrarlanabilir, yerine getirilmiş bir yaşam modeli için gerekli olduğunu düşündüğümüz bir şeydir.

İnsan ihtiyaçları genel olarak şu durumları içerir.

  • Kesinlik/ Rahatlık
  • Çeşitlilik
  • Önem
  • Bağlantı/ Sevgi
  • Büyüme
  • Katkı

İhtiyaçların Özellikleri

  1. İhtiyaçlar süreklidir ve sınırsızdır. İnsanların yaşadıkları süre boyunca gıda, giyim, eğitim ve sağlık gibi pek çok ihtiyacı bulunmaktadır ve bunları gidermek mecburiyetindedir. Bu ihtiyaçlar hiç azalmaz, sürekli artar.
  2. İhtiyaçlar birbirinin yerine geçme özelliğine sahiptir. Bunda ise bir tercih yapılırken, diğerinden vazgeçilmektedir. Örneğin kişi kültürel ihtiyacını müzeye gitmek ya da kitap fuarına gitmekten yana kullanabilir. Ya da ayçiçeği yağı yerine zeytinyağı kullanabilir. Ya da bir yere gitmek için otobüs yerine uçak seyahatini tercih edebilir.
  3. Tatmin edildikçe şiddetli istek eğilimi azalabilir. Çok susadığınızda içeceğiniz iki bardak sudan ilkini içtiğinizde ikinci bardağa olan şiddetli isteğiniz azalacaktır.
  4. İhtiyaçlar sürekli artar. Bir ürün alacağınız zaman, diyelim ki, aldığınız bir cep telefonu yerine akıllı cep telefonu almak artan ihtiyaç sebebiyledir. Bir kişi için zorunlu kabul edilen ihtiyaç, bir başkası için lüks sayılır. İhtiyaçlar genelde ekonomik, kültürel ya da sosyal duruma göre değişebilir.

İhtiyaç Türleri Nelerdir?

İhtiyaçlar, belirttiğimiz üzere, insanların yaşamları için gerekli olan şeylerdir ve çeşitli türleri bulunmaktadır.

Normatif İhtiyaçlar

Bir birey veya grup, belirli standartları karşılamadığında normatif ihtiyaç olarak ortaya çıkar. Bir norma ya da bir standarda göre belirlenen ihtiyaçtır. Elde ettiğimiz başarı ve bunla ilgili alt sınır arasındaki fark, normatif ihtiyaçları gösterir.

Örneğin, ehliyet ihtiyacınızdan dolayı ehliyet sınavına girdiniz. Girdiğiniz sınavda teorik için belirlenmiş bir alt sınır bulunmaktadır. Sınavda alt sınırın da altında kalmış isek, sınır puan ve aldığımız puan arasındaki fark, bize normatif ihtiyacı tanımlar.

Karşılaştırmalı İhtiyaç

Benzer özelliklere sahip iki grup, benzer bir hizmet alamadığında karşılaştırmalı bir ihtiyaç vardır. Bu yaklaşımın en yaygın kullanımlarından biri hangi alanların en çok mahrum bırakıldığını belirlemek için farklı alanlardaki sosyal sorunların karşılaştırılması olmuştur.

Örneğin, İzmir merkezdeki bir okulda modern bir bilgisayar ya da bilim laboratuvarı var ancak İzmir’in başka bir ilçesindeki bir okulda bunlar yoksa bu karşılaştırmalı ihtiyaçtır. 

Hissedilen İhtiyaçlar

Kişiler tarafından hissedilen ihtiyaçlardır. Diyelim ki birkaç dersten sınava girdiniz. Girmiş olduğunuz bir sınavdan düşük not aldınız. Burada hissettiğiniz ihtiyaç, düşük not aldığınız sınava daha çok çalışma ve eksik yönlerinizi bilmeye yönelik ihtiyaçtır. Bu ihtiyaçlar, insanların bakış açısına göre değişmektedir.

İfade Edilen İhtiyaç

Bunu bir örnekle açıklarsak, araç kullanmanız için ehliyet almanız, bunun için de bir sürücü kursuna kayıt olmanız, ifade edilen ihtiyaçlara örnektir. Bir ihtiyaca yönelik eksiklikler vardır ve kişi bu ihtiyacını karşılamak için adım atmaktadır. Kişi, sahip olduğu ihtiyacı söyler ve gerekli adımları atar. Bu, ifade edilen ihtiyaçtır.

Önceden Tahmin Edilebilen ve Geleceğe Dair İhtiyaçlar

Bir iş sahibi olduğunuzu düşünün. İşyerinizde kullanılan ürünlerin, özellikle teknolojik ürünlerin, gelişen teknolojiye bağlı olarak bir sonraki yılda yenilenmesi gerektiğini tahmin edebilirsiniz. Ya da gelecekte kurmak istediğiniz işle ilgili almanız gereken eğitimler de bu ihtiyaç grubu arasındadır.

Acil İhtiyaçlar

Bu ihtiyaçlar genelde beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan ihtiyaçlardır. İşiniz için gerekli olan bilgisayarın kırılması, evinizdeki buzdolabının ya da bulaşık makinesinin bozulması, iş için yurtdışına gitmeniz gerektiğinde almanız gerekenler, acil ihtiyaçlar olarak karşımıza çıkar.


Yatırımcı Arıyorum

kobi vadisi
Abone Ol
Bildirim Alın
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments