Her işyeri, belli kurullar ve değerler dâhilinde işlerini sürdürür. Hem işyeri yönetiminin hem de işyerinde çalışan kişilerin, iş ahlakına bağlı kurallar çerçevesinde çalışması gereklidir. İş ahlakının kısa bir tanımına baktığımızda, iş ahlakı, işyerinde uygun ahlaki değerleri sürdürme becerisidir. Yüksek ahlaki standartlarla bireyin görevini yerine getirme şeklini şekillendiren bir tutumdur.
Her kişinin farklı konulara yönelik farklı geçmişleri, inançları ve tutumları olduğu için, istenen bir çalışma ortamını sürdürmek için, iş ahlakı kuralları şirket veya kurum tarafından sağlanmalıdır. Çoğu durumda, bir şirketin değerleri, kurucusunun inançlarının ve ilkelerinin bir yansımasıdır.
İş Ahlakı Nedir?
İçindekiler
İş ahlakı, aktarılabilir bir beceri olarak bilinir. Bireyin sahip olduğu doğal bir tutum, dürüstlük, sorumluluk, yüksek kalite, disiplin, tevazu ve takım çalışması gibi unsurları içeren, olumlu ahlakı değerlere karar vermesine ve görevlerini yerine getirmesine olanak sağlar.
Olumlu iş ahlakına sahip bir birey, yaptığı her şeyin ahlaki sonuçlarını dikkate alacak ve kendi değer ve ilkelerine göre uygun gördüğü ve görmediği arasında net sınırlar oluşturacaktır.
Şirketler, her bir birey için kuruluşla bir şekilde bağlantı kuran, yeterli değerlendirme ve hedefleri gerçekleştirmek için gözlemlenebilen, bir dizi kurumsal değer oluşturulmalı ve teşvik edilmelidir. Kuruluşlar, etiğe ya da hukukun üstünlüğüne uyması, adil uygulamalara ve rekabete girmesi gerekir. Bunların hepsi tüketiciye, topluma ve işletmeye fayda sağlayacaktır.
İş ahlakından öncelikle yararlananlar, toplumun birey, tüketici, çalışan veya insan sosyal birimidir.
Etik şu nedenlerden dolayı önemlidir:
Temel İnsan İhtiyaçlarının Karşılanması: Adil, dürüst ve etik olmak, temel insan ihtiyaçlarından biridir. Her çalışan böyle olmayı ve uygulamalarında adil ve etik olan bir organizasyon için çalışmayı arzu eder.
Güvenilirlik Yaratmak: Ahlaki değerlere göre hareket ettiğine inanılan bir kuruluş, toplumda çalışma ve işletmeler ya da kuruluş hakkında bilgisi olmayanlar tarafından bile saygı görür.
İnsanları ve Liderleri Birleştirmek: Değerlere dayalı bir organizasyon, çalışanları tarafından da saygı görür. Çalışanları ve karar vericileri ortak bir platforma taşıyan ortak konulardır. Bu, organizasyon içindeki davranışları, ortak bir hedefe veya misyonu ulaşmaya doğru hizalamada uzun bir yol kat eder.
Karar Vermeyi İyileştirmek: Bir insanın kaderi, hayatı boyunca aldığı tüm kararların toplamıdır. Aynı şey kuruluşlar için de geçerlidir. Kararlar, değerlere göre belirlenir. Örneğin, rekabete değer vermeyen bir kuruluş, rakiplerini ortadan kaldırmayı ve pazarda tekel kurmayı hedefleyen operasyonlarında şiddetli olacaktır.
Uzun Vadeli Kazanımlar: Etik ve değerler tarafından yönlendirilen kuruluşlar, uzun vadede kârlıdır.
İş Ahlakı Neden Gereklidir?
İş ahlakı, işyerinde olumlu bir ortam sağlar. İşe gelmeyi sadece bir yük olarak görmekten çok, mutlu ve memnun olan çalışanlara yol açar. Çalışanların kuruma bağlılık duygusu gelişir.
Bireylerin performanslarını ölçmek için, kuruluşların kusursuz sistemlere sahip olması gerekir. Değerleme sistemi, çalışanın yıl içindeki performansını ve kariyer gelişimi göz önünde bulundurularak tasarlanmalıdır. Periyodik gözden geçirmeler önemlidir. Üstlerin, astlarının ne yaptığını bilmesi önemlidir. Kimlerin doğru yolda ilerlediğini ve kimlerin bu ekstra güce ihtiyacı olduğu bilinmelidir.
İş ahlakı, yönetimin kılavuzluk etmesini ve çalışanlara rehberlik etmesini sağlar. Yönetimin tüm çalışanlara eşit davranmasını ve onların bakış açısından da düşünmesini sağladığı için önemlidir. Çalışanların değerleme sistemlerinde söz sahibi olması gerekir. Şeffaflık esastır.
Bir işyerinde çalışanların tavırlarının değişmesinin iki nedeni vardır. Kariyer gelişimi ve parasal faydalar. Yönetim, çalışanların işleri ve kariyerleri konusunda kendilerini güvende hissetmelerini sağlamalıdır. Gereksiz adam kayırma, iş ahlakına aykırıdır. Akrabanız olan birini işe alıp, üst kademeye getirmeniz, çalışanlarınızın haklarını ihlal edeceğinden, iş ahlakına aykırıdır. Uzun zamandır çalışan personelinizin kariyeri ile oynamak, iş ahlakına aykırıdır.
İşyeri ahlakı, kuruluşların yetenekleri korumaları ve yetiştirmeleri gerektiğini söyler. İşveren olarak birini işe aldıysanız, bireyi eğitmek, onu kuruluşun temel sorumluluk alanlarından, politikalarından, kurallardan ve yönetmeliklerden, davranış kurallarından haberdar etmek, sizin sorumluluğunuzdur. Çalışanların sisteme iyi bir şekilde dâhil edilmesi gerekir. Kuruluşun politikalarının ilk günden itibaren farkında olmalıdırlar.
Güçlü bir iş ahlakı, iş hayatınızda ve kariyerinizde başarılı olmanın önemli bir parçasıdır. İş ahlakı, disiplin ve sıkı çalışma ideallerine dayalı bir değerler bütünüdür. Güçlü bir iş ahlakı oluşturmak, bir kişinin kendisini eğitmesine izin verir. Odaklanmak, motive olmak, görevleri hemen bitirmek ve daha fazlası gibi iyi alışkanlıklar oluşturmak, işverenleri etkileyecek iyi bir iş ahlakı oluşturmaya yardımcı olur. İş Ahlakının Önemi
İş Ahlakına Sahip Olmak için Neler Yapılır?
Odaklanma ve Sebat
İyi bir iş ahlakına sahip kişiler, görevlerini yerine getirmek için gerektiği kadar uzun süre görevlerine odaklanma yeteneğine sahiptir. Kalıcılık oluşturmak, temelde kendinizi daha uzun süre çalışacak şekilde eğitmenize ve aynı zamanda daha çok çalışmanıza olanak tanır. Tükenmişlik riskini azaltmak için, sebatla yeterli dinlenmeyi dengelemek önemlidir.
İş ahlakı söz konusu olduğunda odaklanma, ısrar kadar önemlidir. Odaklanmak, dikkat dağınıklığından kaçınırken, görevleri daha verimli bir şekilde bitirmenize olanak tanır.
Görevleri zamanında ve Verimli Bir Şekilde Tamamlayın
Güçlü bir iş ahlakına sahip kişiler, işi ertelemez ve bunun yerine işle ilgili görevlerini hemen yerine getirir. İyi bir iş etiği, görevlere hemen ulaşmanın yanı sıra, işleri düzgün yapmayı da içerir. İşverenler, özensiz ve yanlış iş görmek istemez ve kalitesiz iş üreten kişilerin iş ahlakını sorgulayabilir.
Daima Dakik Olun
İyi bir izlenim bırakmak için işinize zamanında gitmeniz, işle ilgili görüşmelere ve toplantılara zamanında gitmeniz önemlidir. Bazı kişiler, işe giderken zamanında evden çıkamazlar. Bu nedenle saati birkaç dakika ileri almak, evden erken çıkmayı planlamak yardımcı olabilir. İşe geç gelmek, işverenlere, kendini işe adamadığın sinyalini verebilir.
Profesyonel Olun
Profesyonel olmak, işe takım elbiseyle gitmekten çok daha fazlasıdır. Profesyonellik, tavır, tutum ve değerleri içerir. İyi bir iş ahlakı geliştirmek isteyen insanlar, samimi ve olumlu davranmalı ve her zaman dedikodu yapmaktan kaçınmalıdır.
Profesyonel kişi başkalarına saygılıdır ve dürüst, çalışkan bir çalışan olarak itibar kazanmak için çalışırlar.
İş Hayatı Dengesi Oluşturun
İşvereninize çok çalışmaya istekli olduğunuzu göstermek önemli olsa da, sağlıklı bir iş yaşam dengesi oluşturmak da önemlidir. Çok fazla çalışmak, bunalmanıza ve işinizi alt üst etmeye başlamanıza neden olabilir. Yeterince uyumak, yenilenmek ve dinlenmek için zaman ayırmak çok önemlidir.
Motive olursanız, işverenler ve iş arkadaşları tarafından takdir edilecek güçlü bir iş etiği geliştirmek kolaydır. Güçlü bir iş ahlakına sahip olmak, terfiler, yeni işler için düşünülme şansınızı artırabilir ve başka olumlu sonuçlara yol açabilir.
İş Ahlakı Değerleri
İş dünyasında, insanların karakterinizi nasıl yargıladıkları, sürdürülebilir başarı için kritiktir çünkü bu güven ve inanırlığın temelidir. Bu temel varlıkların ikisi de, etik olmayan veya etik dışı olduğu düşünülen eylemlerle yok edilebilir. Başarılı yöneticiler hem itibarlarıyla hem de karakterleriyle ilgilenmelidir.
Dürüstlük
Tüm iletişim ve eylemlerde dürüst olun. Dürüstlük, güvenin temel taşıdır. Hatalarınızı kabul etmeniz, yanlış beyanlar vermemeniz, işiniz konusunda yalan söylememeniz, kendiniz hakkında yalan söylememeniz önemlidir. İş ahlakı güçlü olan kişiler, başkalarını kasıtlı olarak yanıltmaz ve aldatmazlar.
Samimidirler. Gerçeklerin yanlış anlaşılmasını düzeltirler. İş arkadaşlarına ve yöneticilerine karşı daima doğruyu söyler, doğru yolu gösterirler.
Bütünlük
Kişisel bütünlüğü koruyun. İş ahlakı güçlü kişiler, kişisel bütünlük yoluyla başkalarının güvenini kazanır. Dürüstlük, eylemler, düşünceler ve kelimeler arasındaki tutarlılığın gösterdiği bir karakter bütünlüğünü ifade eder.
Dürüstlüğün sürdürülmesi çoğu zaman ahlaki cesaret, daha pahalıya mal olsa bile, doğru şeyi yapmak için içsel güç gerektirir. İş ahlakına sahip kişiler ilkeli, onurlu, dürüst ve titizdir. İnançları için savaşırlar ve menfaat için ilkelerinden ödün vermezler.
Söz Verme
Sözleri tutun ve taahhütleri yerine getirin. İş ahlakı güçlü çalışan ve yöneticilere güvenilir çünkü söz ve taahhütlerini yerine getirmek için her türlü makul çabayı gösterirler. Uyumsuzlukları rasyonelleştirmek veya taahhütlerinden kaçmak ve gerekçeler oluşturmak için anlaşmaları, mantıksız bir şekilde teknik veya yasal bir şekilde yorumlamazlar.
Sadakat
Sadakat önemlidir. Sadık olun. İş ahlakı güçlü yöneticiler, kuruluşlarına ve birlikte çalıştıkları kişilere sadık kalarak güveni haklı çıkarırlar. İş ahlakı güçlü yöneticiler şirketlerin ve iş arkadaşlarının yasal ve meşru çıkarlarını korumaya ve ilerletmeye büyük önem verir. Ancak, sadakatlerini diğer etik ilkelerin üstüne koymazlar veya başkalarına sadakati ilkesiz davranış için bir bahane olarak kullanmazlar.
İş ahlakına sahip yöneticiler, bağımsız profesyonel yargılarda bulunma yeteneklerini koruyarak sadakat gösterirler. Çıkar çatışmalarından kaçınırlar ve gizli öğrendikleri bilgileri kişisel çıkar için kullanmaz veya ifşa etmezler. Başka bir işi kabul etmeye karar verirlerse, etik yöneticiler makul bir bildirimde bulunurlar, eski işverenlerin mülkiyet bilgilerine saygı gösterirler.
Diğer kurallar ise; adillik, başkalarına saygı, hesap verebilirlik gibi vb. temel değerlerdir.
İş Ahlakı Kuralları
- İşinize daima zamanında gelin ve zamanında işten çıkın. Devamsızlığı kendinize asla ilke edinmeyin.
- Görünümünüze özen gösterin. İşinizin niteliklerine göre giyinin. Serbest giyinme imkânınız varsa kot pantolon ya da eşofman ile işinize gelmeyin.
- İşinizle ilgili toplantılara ve etkinliklere katılın. Eğer katılamayacaksanız, gerekçenizi bildirin.
- Olumlu tavır sergileyin, kendinizden daima emin olun.
- Karakter özelliklerinizi güçlü tutun. Bağlılık, dürüstlük, güvenilirlik, iş yaşantısında önemli ve değerlidir.
- İster sözlü ister yazılı iletişiminizde anlaşılır ve saygılı olun. İnsanlara anlatmak istediklerinizi açıkça anlatın, sözü dolandırmayın.
- İşbirliği yapın. Özellikle bir ekiple çalışıyorsanız, arkadaşlarınızla işbirliği yapın. Her şeyi kendiniz yapmaya ve övgüleri toplamaya çalışmayın.
Unutmayın: iş ahlakınız, karakterinizin bir yansımasıdır.
