Çalışanların Görüşlerini Almak ve Katılımlarını Sağlamak
İçindekiler
İSGK’nun 18.maddesi, işverenin iş sağlığı ve güvenliği ili ilgili görüşleri alma, katılım sağlanması hakkında çalışanlara, iki ya da daha fazla temsilcinin olduğu iş yerlerinde eğer varsa işyeri yetkili sendika temsilcisine, çalışan temsilcilerine;
- Görüşlerin alınması,
- Teklif getirme hakkının tanınması,
- Görüşmelerde yer alma ve katılımın sağlanması,
- Yeni teknolojilerin uygulanması,
- Seçilecek iş ekipmanı, çalışma ortamı ve şartlarının çalışanların sağlık ve güvenliğine etkileri konularında çalışanların görüşlerinin alınması imkânını sunar.
İşveren;
- İş güvenliği uzmanı ve diğer personeller ile ilk yardım çalışmaları,
- Destek elemanları ve çalışan temsilcilerinin iş yerinden görevlendirilecek ya da iş yeri dışından hizmet alınan iş yeri hekimi,
- Yangınla mücadele ve tahliye işleri için personel görevlendirilmesi,
- Risk değerlendirilmesi yapılarak alınması gereken koruyucu ve önleyici tedbirlerin ve kullanılacak ekipmanların belirlenmesi,
- Sağlık ve güvenlik risklerinin önlenerek koruyucu hizmetlerin yürütülmesi
- Çalışanların bilgilendirilmesi
- Çalışanlara verilecek eğitimlerin planlanması konusunda görüşleri almak durumundadır.
Çalışanlar ya da temsilcileri, iş sağlığı ve güvenliğine ait alınan önlemlerinin yeterli olmadığı durumlarda ya da yapılan teftiş sırasında yetkili makamlara başvurduklarından dolayı iş yerindeki hakları kısıtlanamaz.
Çalışan Temsilcisi Görevlendirme Yükümlülüğü
İş yapılan bölümlerdeki çalışan sayısı ve işin riski de göz önünde bulundurularak dengeli dağıtıma da özen göstererek, çalışanlar arasında seçim yapılarak ya da atama yapılarak çalışan temsilcisi görevlendirilir. Çalışan temsilcisi, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılır, gerekli tedbirlerin alınmasını isteyebilir, çalışmaları izleyebilir, tekliflerde bulunabilir ve pek çok konuda çalışanı temsil etme hakkına sahiptir.
- 2–50 çalışan olan iş yerlerinde 1,
- 50–100 çalışanı olan iş yerlerinde 2,
- 101–500 çalışanı olan iş yerlerinde 3,
- 501–1000 çalışanı olan iş yerlerinde 4,
- 1001–2000 çalışanı olan iş yerlerinde 5,
- 2001 ve üzeri çalışanı olan iş yerlerinde 6 kişi temsilci atanmak zorunluluğu vardır.
Eğer birden fazla temsilci varsa bir baş temsilci atanmalıdır ve bu seçimle yapılır.
Çalışan temsilcisi / temsilcileri, tehlikeli görülen hallerde, tehlike kaynağının yok edilmesi ya da tehlikeden kaynaklanabilecek risklerin azaltılabilmesi için işverene öneride bulunabilir ve gerekli tedbirlerin alınmasını isteyebilir.
İşveren, işçi temsilcilerinin görevlerini yapmaları için gerekli imkânları sağlamak ve bu kişilerin haklarını kısıtlamamak zorundadır. Eğer iş yerinde sendika varsa, iş yeri sendika temsilcileri çalışan temsilcisi olarak da görev yapabilir.
İŞVERENİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ ORGANİZASYONLARI YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
İş yeri hekimi, iş güvenliği uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği kurulu ve iş yeri sağlık ve güvenlik birimleri/ortak sağlık ve güvenlik birimleri bu organizasyonu ifade eder.
İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kurulu
50 ya da daha az çalışanı olan ve 6 aydan fazla süren işlerin yapıldığı iş yerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışmalar yapmak ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak üzere bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturmalıdır. Aynı yende birden fazla işveren varsa, bunların oluşturduğu kurullar, işverenleri bilgilendirerek, önlemlerin uygulanmasında iş birliği yapmak durumundadır. İş sağlığı ve güvenliği kurulu; İşveren ya da atadığı bir vekil, iş yeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, eğer varsa formen, usta ya da ustabaşı, personel, sosyal işler ya da idari işleri yürütmekle görevli kişi bulunması durumunda sivil savunma uzmanı ve birden çok çalışan temsilcisi varsa baş temsilci bu kurulu oluşturur.
Kurul ayda bir kez toplanır ancak tehlikeli iş yerlerinde bu süre 2 ay, tehlikesi az olan iş yerlerinde ise 3 ay olarak belirlenebilir. Bir iş kazası sonucu ağır uzuv kaybı olmuşsa ya da özel tedbir gerektiren haller ortaya çıkmışsa, kurul üyelerinden biri olağanüstü toplantı talebinde bulunabilir. Talep kurul başkanı veya sekreterine iletilir ve aciliyete göre toplantı yeri ve zamanına karar verilir.
Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri/ İş Yeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri
Bu birim, iş yeri hekimi ve iş yeri tehlike sınıfına uygun belgesi olan bir iş güvenliği uzmanıyla faaliyetlerini sürdürür. Çalışanlar arasında istenen niteliklere sahip personel yok ise bu hizmetin bir kısmı ya da tamamı, ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden alınan hizmetle sağlanır.
Az tehlikeli iş ve 1000 ve fazla çalışanı olan iş yerlerinde tam gün çalışan bir iş güvenliği uzmanı,
Tehlikeli sınıfta olup 750 çalışanı olan iş yerlerinde tam gün çalışan 1 iş güvenliği uzmanı,
Çok tehlikeli iş sınıfında olup 500 ve daha fazla çalışanı olan iş yeri için tam gün çalışan 1 iş güvenliği uzmanı bulundurulma zorunluluğu vardır.
Ortak sağlık ve güvenlik birimi, bir iş yeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve sağlık personelinden oluşur ve tam gün olarak görevlendirilirler. Bu kişilerin eğitim kurumlarında eğitici olarak görev yapmaları yasaklanmıştır.
İş Güvenliği Uzmanı
İş güvenliği uzmanı, mesleki risklerin önlenerek, meydana gelecek risklerden korunulmasına yönelik çalışmalar yapan, iş güvenliği ve sağlığı hizmetlerinin sunulması amacıyla görevlendirilen uzmandır. Bu kişiler, Bakanlık tarafından yetki verilmiş ve iş güvenliği uzmanlığına sahip bir mühendis, teknik eleman, mimar ya da meslek yüksek okullarının iş sağlığı ve güvenliği mezunlarını ifade etmektedir.
Bu kişiler, risk değerlendirmesi yapmak, rehberlik etmek, eğitimleri sağlama ve bilgilendirme, çalışma ortamında gözlemde bulunma ve ilgili kişi ve kurumlarla iş birliği içinde bulunmakla görevlidir. Tehlikeli olsun ya da olmasın tüm iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı bulundurulmalıdır.
İş Yeri Hekimi
İş yerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirlemek, uygulamaları izlemek, meslek hastalıklarını ve iş kazalarını önlemek, işçilere bir durum halinde uygulanacak acil tedavi, ilk yardım ve koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütmek amacıyla diğer sağlık personelini görevlendirme işlerini yürütür.
İş yeri hekimi işveren ile bir iş sözleşmesine dayalı çalıştığından işçi sayılmaktadır. Bu kişilerin iş yeri hekimi olarak sayılması için iş yeri hekimi belgesine sahip olması gerekmektedir. İş yeri hekimleri işveren vekili niteliği de taşımaktadırlar.
Tavsiye Edilen İçerikler
