Van’da İş Yapmak

Van’da Hangi İşler Yapılır?

Van şehri Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesinde yer alır. Şehrin yüzölçümü 20,921 km²’dir ve 13 ilçeden oluşur.

• Nüfus Yoğunluğu

Van şehrinin 2020 yılında toplam nüfusu 1.149.342 olarak açıklanmıştır. Açıklanan nüfusu ile en kalabalık şehirler arasında yer almaktadır. Şehirde bulunan nüfusun %49 oranı kadınlardan, %51 oranı ise erkeklerden oluşmaktadır. Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımında genç yaş grubu öne çıkmaktadır. %54 oranı ile genç yaş grubu bulunurken %40 oranı ile orta yaş grubu ardından gelmektedir. Şehirde bulunan genç yaş grubunun yoğunlukta olduğu yaş aralığını ise 15-24 yaş arasında bulunan nüfus oluşturmaktadır. Orta yaş grubu ise 40-49 yaş arasında bulunan nüfusta yoğunlaşmaktadır. Girişimcilerin Van şehrinde kuracakları işler için daha çok genç yaş grubunda bulunan personelleri bulması mümkün olacaktır.

• Eğitim Bilgileri

Van şehrinde bulunan nüfusun büyük bir çoğunluğunun eğitim düzeyi ilkokuldur. Şehirdeki nüfusun %66 oranı ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarından oluşmaktadır. Daha sonra ise %25 oranı ile okur yazar olan ama eğitimsiz olan grup ve okuma yazma bilmeyen nüfus gelmektedir. Van şehrinde ilkokul mezunlarının ardından ortaokul ve lise mezunları gelmektedir. Şehirde lisans mezunu olan nüfusun sayısı daha az kalmaktadır.

• İşsizlik ve İstihdam

Van şehrinde işgücüne katılım oranı %39.1, işsizlik oranı %13 ve istihdam oranı %34 olarak açıklanmıştır. Şehirde yer alan işsizlerin büyük bir çoğunluğunu erkekler oluşturmaktadır. Girişimcilerin şehir içinde kuracakları işler için erkek personelleri bulmaları bu nedenle daha kolay olacaktır. İşsizlik oranının en fazla olduğu yaş aralığını ise 20-24 yaş arasında bulunan genç nüfus oluşturmaktadır. Eğitim düzeyine göre en fazla işsizliğin olduğu grubu ise ilkokul mezunları oluşturmaktadır. Girişimcilerin özellikle genç yaş grubundaki nüfusta bulunan personelleri bulması ve yetiştirmesi daha kolay olacaktır.

• İşyerlerinin Sektörel Dağılımı

Van şehrinde 20 ve daha fazla çalışanı olan 439 işletme bulunmaktadır. Şehirde bulunan işletmelerin en fazla faaliyet gösterdikleri sektörler ise toptan ve perakende ticaret, inşaat ve ulaştırma sektörüdür. Şehirde aynı zamanda imalat, konaklama ve yiyecek faaliyetleri sektöründe faaliyet gösteren işletmeler yoğunlukta olarak bulunmaktadır. Girişimcilerin şehirde en az faaliyet gösterdikleri sektörü ise gayrimenkul oluşturmaktadır.

• Rekabet Gücünün Yüksek Olduğu Sektörler

Van şehrinde rekabet gücünün yüksek olduğu sektörleri ise kimyevi maddeler ve mamulleri, sanayi mamulleri, tarım oluşturmaktadır. Aynı zamanda madencilik sektöründe rekabet gücü oldukça yüksektir. Şehirde rekabetin en fazla olduğu sektörler ise şu şekildedir:

• Demir ve demir dışı metaller
• Hazır giyim ve konfeksiyon
• Tekstil hammaddeleri
• Yaş meyve ve sebze
• Su ürünleri ve hayvansal mamuller
• Mobilya ve kağıt ürünleri

İşyeri Kiraları

Van şehrinde işyeri kiralamak isteyen girişimcilerin ortalama maliyeti 1.002 TL olacaktır. Aynı zamanda işyeri satın almak isteyen girişimcilerin maliyeti ortalama olarak 318.415 TL olacaktır. Ortalama maliyetler seçilen ilçelere ve ilçelerin gelişmişlik düzeyine göre değişim gösterecektir.

Van Şehrinin Ekonomik Yapısı

Van şehrinde ekonomi tarım, hayvancılık ve sanayi sektörüne dayanır. Aynı zamanda şehirde hizmetler sektörünün ekonomiye katkısı oldukça yüksektir. Şehirde sektörler hakkında olan detaylı bilgiler ise şu şekildedir:

• Tarım

Van şehrinde tarım gelişmiş olan sektörler arasında yer alır. Şehirde tarla ve sebze ürünleri yoğun olarak üretilmektedir. Tarla ürünleri arasında en fazla üretilen ürünler ise buğday, şekerpancarı, arpa, patates ve kuru fasulyedir. Tarla ürünlerinin ardından gelen sebze üretimi ise yoğun olarak yapılmaktadır. Şehirde sebze üretiminin en fazla olduğu ürünler ise domates, taze fasulye, hıyar, lahana ve kavundur.

Şehirde meyve ürünleri arasında en fazla yetişen ürünler ise elma, ceviz, armut, kayısı ve eriktir. Şehirde iklim şartlarının sert ve soğuk olması nedeniyle meyveler daha az yetişir. Meyve ürünleri daha çok Van Gölü çevresinde üretilir. Hayvancılık sektörünün gelişmiş olmasıyla birlikte yem üretimi de artmıştır.

• Hayvancılık

Van şehrinde hayvancılık oldukça gelişmiş olan bir sektördür. Özellikle küçükbaş hayvancılık en fazla faaliyet gösterilen alanlar arasında yer almaktadır. Şehirde bulunan küçükbaş hayvan varlığı diğer tüm hayvanlardan daha fazladır. Hayvancılık Koyun ve keçi üzerinden yapılmaktadır. Şehirde daha sonra gelen alan ise kanatlı hayvanlardır. Kanatlı hayvan varlığı daha çok tavuk üzerinde yoğunlaşmaktadır. Et ve yumurta tavukçuluğu buna bağlı olarak gelişmiştir.

Aynı zamanda şehirde balıkçılık gelişmiş olan alanlar arasında yer almaktadır. Akarsuların olduğu alanlarda alabalık tesisleri bulunur. Her geçen yıl üretimi yapılan balıkların varlığı artmaktadır. Van şehri göl açısından zengin olsa bile balıklar için uygun değildir. Van Gölü’nde inci kefali varlığı bulunur. Sazan ve karabalık üretilen hayvan türleri arasındadır.

Van şehrinde gelişmiş olan bir diğer hayvancılık alanı ise arıcılıktır. 2020 yılında şehirde toplam 145.825 arı kovanı olduğu açıklanmıştır. Buna bağlı olarak arı poleni, arı sütü ve bal üretimi gelişmiştir.

• Sanayi

Van şehrinin başlıca geçim kaynağını sanayi oluşturmaktadır. Sanayi hem tarımsal hem de hayvansal üretime dayalı olarak gelişmiştir. Sanayi alanında en fazla faaliyet gösterilen alanlar ise gıda imalatı ve metalik olmayan mineral ürünlerinin imalatıdır. Aynı zamanda şehirde madencilik ve taş ocakçılığı, makine ve ekipman imalatı faaliyet gösterilen sektörler arasındadır. Şehirde daha sonra kauçuk ve plastik imalatı, kok kömürü rafine edilmiş petrol ürünlerin imalatı alanında faaliyet gösteren işletmeler bulunur.

Van şehrinde hayvancılık sektörünün gelişmiş olmasına bağlı olarak karma yem üretimi gelişmiştir. Tarım sektöründe yaşanan sanayileşmede ise küp şeker, un, kepek, yağ işlemesi, süt ve süt ürünleri gelişmiştir. Parke, beton, cam mozaik ve naylon poşet üretimi oldukça gelişmiştir.

Şehirde dokuma ve giyim, deri sektörü, lastik ve plastik sektörü gelişmiş olan sanayi sektörleri arasında yer almaktadır.

• Madencilik

Van şehri maden kaynakları arasında bulunan perlit ve pomza yatakları oldukça önemlidir. Şehirde aynı zamanda yersel kömür uzuvları bulunmaktadır. Van şehrinde yer alan diğer maden kaynakları ise demir, krom, tuğla ve kiremittir. Demir kaynağı işlenen kaynaklar arasındadır.

• Turizm

Van şehri turizm açısından potansiyeli yüksek olan bir şehirdir. Tarihi eserleri ile öne çıkmaktadır. Şehirde bulunan St. Bartholomeus Kilisesi Albayrak köyünde yer almaktadır. MS 3. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Şehirde yer alan diğer turizm alanları ise Adır Kilisesi, Akmadar Kilisesi, Şeytan Köprüsü, Hurkan Köprüsü, Van Ulu Cami’dir. Şehirde bulunan kaleler ise turizm açısından bir potansiyele sahiptir. Şehirde Zernek Kalesi, Ayanis Kalesi, Hoşap Kalesi ve Van Kalesi oldukça önemlidir.

Van şehrine gelen turistlerin büyük bir çoğunluğunu yerli turistler oluşturmaktadır. Yabancı turistlerin sayısı daha az kalmaktadır.

• Ticaret

Van şehrinde ticaret gelişmiş olan sektörler arasında yer alır. Şehirde dış ticaret İran sınırında olması nedeniyle İran ile gelişmiştir. Aynı zamanda Makedonya, Ukrayna, Romanya ve Türkmenistan ticaret faaliyetlerinin yapıldığı ülkelerdir. Van şehrinde ticarete söz konusu olan sektörler ise imalat sanayisi, madencilik ve taş ocakçılığı, tarım ve ormancılıktır.

–

–

Van Şehrinde Yapılabilecek Bazı İşler

• Van şehrinde tarım alanına yapılabilecek potansiyel yatırım alanları bulunmaktadır. Şehirde organik tarım, patates üretimi, yem bitkisi yetiştiriciliği yatırım yapılabilecek alanlar arasındadır. Aynı zamanda şehirde elma ve ceviz yetiştiriciliğine yatırım yapılabilir.
• Şehirde girişimciler hayvancılık sektörüne yatırım yaparak gelir elde edebilir. Et ve süt işlemeciliği, otlu peynir üretimi, süt üretimi ve deri üretimi alanları potansiyel yatırımları içermektedir. Girişimcilerin şehirde arıcılık faaliyetlerinde bulunarak bal üretimi yapması mümkündür.
• Balıkçılık alanında ise inci kefali işleme tesisi, iç ve kafes balıkçılığı yatırımları potansiyel yatırım alanlarını içerir. Alabalık üretimi ise potansiyel yatırım alanları arasında yer alır. Aynı zamanda girişimcilerin deri ve yün üretimi ile gelir elde etmesi mümkündür.
• Girişimciler Van şehrinde madencilik alanına yatırım yapabilir. Pomza ve perlit işlenmesine yönelik olarak yapılabilecek yatırımlar bulunur.
• Van şehrinde girişimciler sanayi sektörüne yatırım yapabilir. Tekstil ve hazır giyim imalatı, deri imalatı, plastik imalatı, kauçuk imalat tesisi, metal eşya imalatı gelişmiş olan sektörler arasında yer alır.
• Hizmet sektöründe ise girişimciler otel, hastane, huzurevi ve öğrenci yurtlarına yatırım yaparak gelir elde edebilir.
• Girişimcilerin şehirde yatırım yapabileceği diğer alanları ise turizm oluşturmaktadır. İnanç ve kültür turizmine yönelik yatırımlar, kış sporları için yatırımlar, yayla turizmi, sağlık ve termal turizm potansiyel yatırım alanlarını içermektedir.

Van Şehrine Verilen Destekler

Van şehri 6. bölge destek unsurları kapsamında girişimcilere teşvik vermektedir.

Bu kapsamda sağlanan destekler ise şu şekildedir:

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Sigorta primi işveren hissesi desteği
• Yatırım yeri tahsisi
• Faiz desteği
• Sigorta primi işçi hissesi desteği
• Gelir vergisi stopajı desteği