Bir işyeri açmak için sadece işyeri kiralayıp, iç ekipmanını donatmak yeterli değil. Bir de işinizi yürütebilmeniz için gerekli belgeleri hazırlayarak, resmi işlemleri yaptırıp, izinlerinizi almanız gerekiyor. Her ne kadar teknoloji çağında olsak ve pek çok işlem elektronik ortama aktarılmış olsa bile, belediye, vergi dairesi, SGK ve Bağ-Kur gibi yerlerin başvurularını bizzat ya da muhasebeciniz arasıyla yapmak zorundasınız. Buralardan istenen belgeler, işin niteliğine göre değişmekte ve ayrıca her belediyenin farklı bir prosedürü mevcut.
Bu nedenle, evrakları toparlamaya ve başvurularınızı yapmaya başlamadan evvel, bağlı bulunduğunuz ya da iş kuracağınız yerin bağlı bulunduğu belediyeye gidip, hangi evrakların talep edildiğini ve hangi kurum ve odalara başvurmanız gerektiğini, ilk etapta öğrenmeniz gerekecektir. Yani ilk kuralımız, hangi kuruluşa başvuracaksanız, ilk önce orayla görüşüp, hangi belgelerin istendiğini sormak olmalıdır. Böylece istenmeyen belgeler için zaman, emek ve para harcamamış olursunuz.
Dükkan, İşyeri, Mağaza Açmak İçin Gerekli Belgeler
Bir işyerini açabilmeniz için gerekli yasal düzenlemeleri yaptırmalı, gerekli odalara ve kurumlara kayıt yaptırmanız gereklidir. Aksi takdirde yasal olarak bazı sıkıntılara ve cezalara maruz kalabilirsiniz.
Gerekli evrakları hazırlayarak kendiniz ya da muhasebeciniz vasıtasıyla başvuru yapmanız gereken yerler;
- İşletmenin bağlı bulunduğu belediye
- Vergi dairesi
- SGK- Bağkur
- Ticaret odaları
- Esnaf odaları
Bazı işyerleri, özel kanun veya yönetmelik kapsamında olabilir. Bu sebepten dolayı, yönetmelikte belirtilen şartların da ayrıca yerine getirilmesi gerekir. Diyelim ki; bir emlak ofisi açacaksanız, TSE 11816, bir gıda işi yapacaksanız, Türk Gıda kodeksi gibi özel şartları yerine getirmeniz gerekir.
Bağlı Bulunduğunuz Belediyeye Başvurma
Bir işyerini açmak için belediyeye başvurup, işyeri açma ve çalışma ruhsatnamesi almanız gerekmektedir. Belirttiğimiz üzere her belediyenin farklı bir evrak prosedürü vardır ve ilk önce yapmanız gereken, bu evrakların ne olduğunu öğrenmek olmalıdır.
- İşyeriniz gıda üretimi ve satışı üzerine mi?
- Alkollü bir dinlenme tesisi mi kuracaksınız?
- Kuracağınız işyeri, belediye sınırları içinde mi?
- Arazi, devlete mi yoksa sahsa mı ait?
- Gayri sıhhi ya da sıhhi bir işyeri mi?
Belediyeler, iş yerlerini belli kriterlere göre sınıflandırmaktadır. Belediye başkanlıkları işyerlerini sıhhi müesseseler ve gayri sıhhi müesseseler olarak iki grupta ele almaktadır.
Sıhhi Müesseseler
Sağlık açısından zararsız işletmelerdir. Taksi yazıhaneleri, kuru kahveci, pastane, pizzacı, süpermarketler, lokantalar ve ekmek üretim ve satış yerleri, sıhhi müesseseler olarak işlem görür.
Gayri Sıhhi Müesseseler
Bu müessesler ise, yaptıkları iş itibarı ile doğaya ve insanlara zarar verebilen, atık tesisleri ve sanayi işletmeleri gibi yerlerdir. Çıkardığı ses ve yaydığı koku nedeniyle zarar veriler. Bu işletmeler ruhsatlarını;
- sınıf işlem görenler Sağlık Bakanlığı
- sınıf işlem görenler İl Valiliklerinden
- sınıf işlem görenler ise Kaymakamlıklardan almak zorundadır
Ayrıca, belediyeler bu farklı gruplar için farklı prosedürler uygulamaktadır. Bir kahve dükkânı çevreye zarar vermez ancak bir kum ocağı, hem gürültü hem toz açısından çevreye zarar vermektedir. Çevreye zarar veren işletmelerin, il merkezi ya da mahalle gibi meskûn mahallerde faaliyet göstermesi yasaktır. Bu yüzden bu işletmelere Organize Sanayi Bölgeleri dâhilinde ruhsat verilmektedir. Ayrıca ruhsat almak için gerekli kayıt ücretlerini de yatırmak zorundasınız. Ruhsat ücretleri belediyelerce belirlenmektedir.
Sıhhi Müesseseler İçin Gereken Belgeler
- Kira kontratı fotokopisi (işyeri mülkiyeti kendinize aitse gerekli değildir)
- Tapu fotokopisi (zorunlu)
- Bina imar durum belgesi – İşyeri başkasına aitse ondan isteyebilirsiniz. Eğer kendi mülkiyetiniz ve elinizde imar belgesi yoksa belediye imar müdürlüğü yardımcı olacaktır
- İki adet vergi levhası fotokopisi (ilk önce vergi kaydını oluşturmak gerekiyor)
- Nüfus cüzdan fotokopisi
- Yangın söndürme tüpüne ait dolum faturası
- Bir kuaför, berber ya da gıda imalatı-satış işi yapacaksanız portör muayene kartı
- Esnaf odası kayıt belgesi – Ticaret sicil kaydınız varsa buna gerek bulunmamaktadır
- İşyerinin üstü apartman ise, bina sakinlerinden alınacak muvafakatname
- İşiniz için gerekli ise ustalık belgesi
Eğer işinizi şirket olarak kuracaksanız
- İmza sirküleri
- Ticaret sicil gazetesi
- Sözleşme
- Faaliyet belgesi
Not: şirket kurma aşamasında merak ettiğiniz tüm bilgilere, şirket kurmak adlı rehberimizden ulaşabilirsiniz.
Her belediye için farklı prosedür uygulandığından, ilk önce hangi evrakların istendiğini öğrendiğiniz takdirde, hem işiniz için işyeri açma kurallarını öğrenip, hem de gereksiz evraklarla boğuşmak durumunda kalmayacaksınız. Ayrıca tatil günlerinde çalışmak için de belediyeden ruhsat alabilirsiniz.
Vergi Dairesine Başvuru İçin İstenecek Evraklar
Belediyeye ruhsat için başvuru yaparken, 2 adet vergi levhası fotokopisinin istendiğini belirtmiştik. Bu demek oluyor ki, belediyeden önce gitmemiz gereken yer, bağlı bulunduğunuz vergi dairesi. Vergi dairesine de başvurmadan evvel, daireye giderek işiniz için hangi belgelerin hazırlanması gerektiğini öğrenmek olmalıdır. Belediye ruhsatı almış olsanız bile, vergi dairesinden onay almadığınız sürece işyeriniz resmi olarak açılmış sayılmaz.
Basit Usulde İşyeri Açacaksanız;
- Onaylı nüfus cüzdanı örneği
- İkametgâh
- İşe başlama bildirimi belgesi
- İşyeri kira ise, kira kontratı örneği
- Mülkiyet sizin ise, emsal kira bedeli tespiti için emlak vergisine esas teşkil eden, vergi değerini gösteren belge gereklidir. (Bu belge belediyeden temin edilebilir)
Gelir Vergisi Mükellefleri İçin
- İkametgâh
- Noter onaylı imza sirküsü
- Onaylı nüfus cüzdan fotokopisi
- İşe başlama bildirim belgesi
Ticari Plaka İşi Yapacaksanız;
- İşyeri açılış bildirim belgesi
- Onaylı nüfus cüzdanı fotokopisi
- İkametgâh
- Taşıta ait fatura veya noter belgesinin tasdikli örneği
Esnaf Odası İçin Gerekli Belgeler
Esnaf odası için hem kayıt hem de sicil kaydı yapılması gereklidir. Her iki kayıtta başvuru yapacağınız esnaf odası tarafından yapılmaktadır.
Sicil İçin Gerekenler
- İkametgâh
- Vergi levhası fotokopisi
- Kimlik fotokopisi
- 1 adet son 6 ay içinde çekilmiş fotoğraf
- İban numarasına yatırdığınız kayıt ücretine ait dekont
Kayıt İçin Gerekenler
- Nüfus sureti aslı
- İkametgâh
- Vergi levhası fotokopisi
- 2 adet son 6 ay içinde çekilmiş fotoğraf
- Bağkur ya da SGK numarası
- Eğer emekli iseniz tahsis numaranız
Ücretleri
Esnaf ve sanatkârlar odası için gereken ücretler her yıl yenilenmektedir.
2020 yılı için belirlenen ücretler ise;
- Esnaf oda kayıt bedeli 662,00 TL
- Kapanış bedeli 51,90 TL
- Tadil Bedeli 174,00 TL
- Tasdikname bedeli 62,20 TL
olarak belirlenmiştir. Bu arada, iş yerlerindeki sınıf ayrımları da yeni yapılan bir düzenleme ile kaldırılmıştır.
Bağkur – SGK Kaydı İçin Gerekenler
- Önlü-arkalı doldurulmuş 2 adet işyeri bildirgesi
- İkametgâh
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Noter onaylı imza beyanı
- Vergi levhası fotokopisi
- Oda kayıt belgesi, vekâletname ve ruhsat gereklidir.
İşyeri Açmak İçin Ustalık Belgesine İhtiyaç Var mı?
2019 yılında başlayan ve 2020 yılında da devam eden bir proje ile bazı meslek dallarında ustalık belgesi şartı kaldırılarak, esnafın iş kurması için gerekli bir engel kaldırılmış oldu. Bakkal, kitap satışı-kırtasiye, balıkçılar, ayakkabı satışı yapılması, sanayi makineleri satışı, mobilya satışı, tıbbi araç satışı ve elektrik-elektronik ürün satışı gibi işlerde, ustalık belgesi olmasına gerek duyulmamaktadır.
SONRAKİ AŞAMA: İşyeri Açma Ruhsatı Almak
Dükkan Açmak İçin Resmi İşlemler içeriğini inceledikten sonra, İşyeri Açma Ruhsatı Almak adlı rehberi inceleyebilirsiniz.
