İthalat Ne Demek?
İçindekiler
İthalat, bir ülkenin insanlarının, başka bir ülkede üretilen mal ve hizmetleri satın almasıdır. İthalat kısaca dış alım anlamına gelir. İthalat ve ihracat, uluslararası ticaretin bileşenleridir. Bir ülkenin ithalatının değeri, ihracatının değerini aşarsa, ülkenin ticaret açığı olarak da bilinen negatif bir ticaret dengesi ortaya çıkar.
Ülkelerin, yerli sanayilerinin ihraç eden ülke kadar verimli veya ucuza üretemediği mal ve hizmetleri ithal etme olasılığı yüksektir. Ülkeler ayrıca kendi sınırları içinde bulunamayan hammadde veya emtia ithal edebilirler. Örneğin pek çok ülke petrol ithal etmektedir çünkü ya yurt içinde petrol hiç üretilemez ya da talebi karşılayacak kadar üretemezler.
Serbest ticaret anlaşmaları ve tarife programları, genellikle hangi mal ve hizmetlerin ithal edilmesinin daha ucuz olduğunu belirler. Serbest ticaret anlaşmaları ve daha ucuz emeğe sahip ülkelerden yapılan ithalata güven, ithalatçı ülkedeki imalat işlerindeki düşüşün büyük bir kısmından sorumlu gibi görünmektedir.
Serbest ticaret, daha ucuz üretim bölgelerinden, mal ve malzeme ithal etme yeteneğini açar ve yerli mallara olan bağımlılığı azaltır. İmalat işleri üzerindeki etki 2000 ve 2007 yılları arasında açıkça görülmüştür ve Büyük Durgunluk ile sonrasındaki yavaş iyileşme daha da kötüleşmiştir.
Kısaca bakacak olursak;
- İthalat, başka bir ülkeden bir ülkeye getirilen mal ve hizmetlerdir
- Ülkelerin, yerli sanayilerinin ihraç edilen ülke kadar verimli veya ucuza üretemediği mal veya hizmetleri ithal etme olasılığı daha yüksektir
- Serbest ticaret anlaşmaları ve tarife programları genellikle hangi mal ve hizmetlerin ithal edilmesinin daha ucuz olduğunu belirler
İthalatla İlgili Anlaşmazlık
Politika analistleri ve ekonomistler ve ithalatın olumlu ve olumsuz etkileri konusunda hemfikir değildirler. Bazı eleştirmenler, ithalata olan güvenin devam etmesinin yurt içinde üretilen ürünlere olan talebin azalmasının anlamına geldiğini ve bu nedenle girişimciliği ve iş girişimlerinin gelişmesinin engellendiğini savunmaktadır.
Taraflar, tüketicilere daha fazla seçenek ve daha ucuz mallar sağlayarak ithalatın yaşam kalitesini artırdığını, bu ucuz malların mevcudiyeti de yaygın enflasyonun önlenmesine yardımcı olmaktadır.
İthalat Türleri
İthalat, bedelli ve bedelsiz ithalat olarak ikiye ayrılır. Bu ayrımlar yapılırken döviz transferi yapılıp yapılmadığına bakılmaktadır.
Bedelli ithalatta; ithal edilen mallara ait bedellerin, ithalatta kullanılan ödeme şekillerinden biri ile yurt dışına döviz aktarımı yapılmak suretiyle gerçekleştirilmektedir.
Bedelsiz ithalat; ithal edilen malların bedeli, yurt dışında kazanılan dövizler ile karşılanması ile herhangi bir döviz aktarımı yapılmadan gerçekleştirilen ithalat türüdür.
Bedelli ithalat, ithalat rejimi kapsamında, bedelsiz ithalat ise Gümrük Mevzuatı kapsamındadır. Bedelsiz ithalatta, bir gümrük vergisi ya da fon ödenmeksizin yapılan bir ithalat biçimi olduğu zannedilse de gümrük vergisine de tabi olabilir. İthalat Nasıl Yapılır?
İthalatta Alınan Vergiler
Türkiye’de yapılan ithalatlarda bazı vergilere tabidir. Bunlar;
- Gümrük Vergisi
- Katma Değer Vergisi
- Özel Tüketim Vergisi
- Damga Vergisi
- Akaryakıt Tüketim Vergisi (Kurşunsuz benzin, normal benzin, gazyağı, süper benzin, kalorifer yakıtı, likit petrol gazı çeşitleri, motorin, fuel oil, marine diesel gibi petrol ürünlerinin satışı işini yapan rafine işletmeleri, doğal gaz üretim şirketleri ve ithalatı gerçekleştiren kuruluşlar, bu vergiye tabidir)
–
–
İthalat Sözleşmeleri
İthalat sözleşmeleri, tarafların hak ve yükümlülüklerini belirten, dış ticarette ithalatçı ile ihracatçı arasında yapılan ve ortaya çıkacak anlaşmazlıklarda, çözümü sağlayan sözleşmelerdir. Yazılı sözleşme yapılması uygundur çünkü herhangi bir anlaşmazlık sırasında, bu sözleşme bir ispat niteliği taşımaktadır.
Aradaki anlaşmazlıkların çözümü için gereken tüm durumlar, bu sözleşmede karar altına alınmaktadır. Aksi durumda, taraflar arasında çıkan problemler sıkıntı çıkartacak ve bu durumda dış ticaret olumsuz etkilenecektir.
İthalat sözleşmelerinde, sözleşme metni, her iki tarafında haklarını koruyacak şekilde düzenlenmeli ve detaylı ve net olmalıdır. Bir sözleşmede bulunması gerekenler;
- Tarafların isim ve adresleri
- Malın cinsi ve nitelikleri
- Mal miktarı
- Gözetim
- Malın fiyatı
- Malın nerede teslim edileceği ve zamanı
- Ödeme şekli, yeri ve zamanı
- Lisans ve izinler
- Ürünün garantisi
- Sigorta
- Mücbir sebepler
- Teslimde gecikme
- Uygulanacak hukuk maddeleri
- Tarafların imzası
İthalat Ekonomileri Nasıl Etkiler?
İthalat, tanımda belirtildiği üzere, bir ülkenin vatandaşları tarafından, satın alınan yabancı mal ve hizmetlerdir. Bu ülkenin vatandaşları, işletmeler ve hükümeti de içerir. İthalatın ne olduğu ve nasıl gönderildiği önemli değildir. Sevk edilebilir. Bir açıkta kişisel bir bagajda elle bile taşınabilir. Yabancı bir ülkede üretilip, hane halkına satılıyorsa, bu ithalattır.
Turizm ürünleri ve hizmetleri de ithaldir. Öyle ki; ülke dışına seyahat ettiğinizde, seyahat sırasında aldığınız hediyelik eşyayı bile ithal etmiş sayılırsınız.
İTHALAT ve TİCARET AÇIĞI
Bir ülke, ihraç ettiğinden daha fazla ithalat yapıyorsa, bir ticaret açığı vermektedir. İhracatından daha az ithalat yaparsa, bu da bir ticaret fazlası yaratır. Bir ülkenin ticaret açığı olduğunda, ekstra ithalat için ödeme yapabilmek amaçlı, diğer ülkelerden borç alması gerekecektir.
Gayri Safi Yurtiçi hâsıla ile ölçülen ihracat, ekonomik üretimi artırır. İş yaratır ve ücretler de artar. Bir ikinci etki şekli de ithalat, bir ülkeyi diğer ülkelerin ekonomik ve siyasi gücüne bağımlı kılar. Bu özellikle gıda, petrol ve endüstriyel malzemeleri gibi emtiaları ithal ediyorsa geçerlidir. Nüfusu beslemek ve bazı ihtiyaçlarını karşılamak için yabancı bir güce güvenmek tehlikelidir.
Üçüncüsü, yüksek ithalat seviyesine sahip ülkelerin döviz rezervlerini artırmaları gerekir. İthalat için bu şekilde ödeme yapılır. Bu yerel para birimi değerini, enflasyonu ve faiz oranlarını etkileyebilir.
Dördüncüsü, yerli şirketler ithalatla rekabet etmek zorundadır. Rekabet edemeyen küçük işletmeler başarısız olmaktadır. Tüm yeni işlerin yüzde 65’ini yarattıklarından istihdamı etkileyecektir.
Rusya, Çin Almanya, ABD, Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkelerdir. Yapılan açıklamaya göre; 2019 yıl Ağustos ayında ithalat oranı yüzde 1,5 artmış ve 15 milyar 24 milyon dolar olarak yapılmıştır.
Dünya’dan İthalat Örneği
Kasım 2018 itibarıyla ABD’nin en büyük ticaret ortakları arasında Çin, Kanada, Meksika, Japonya ve Almanya yer aldı. Bu ülkelerden ikisi, 1994 yılında uygulanan ve o zamanlar dünyanın en büyük serbest ticaret bölgelerinden birini oluşturan Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşmasına (NAFTA) katıldı. Çok az istisna dışında bu, ABD, Kanada ve Meksika arasında mal ve hizmetlerin serbest dolaşımına izin verildi.
ABD, 1975’den beri dış ticaret açığı yaşamaktadır. NAFTA’nın ABD ve Kanada’daki otomotiv parçalarını ve araç üretimini azalttığına inanılır ve Meksika bu sektördeki anlaşmanın ana faydalanıcısıdır. Emek maliyeti Meksika’daki fabrikalarını taşınmaya itmiş olmakla birlikte ve ayrıca ABD ve Kanada’da çok daha ucuzdur.
ABD’nin ithalatı, son 20 yılda 4,85 kat artmış ve 2,3 trilyon dolara yükselmiştir. 30 Kasım 2018’de ABD, Kanada ve Meksika, NAFTA’nın yerini ABD-Meksika-Kanada Anlaşması ile değiştirmek için bir ticaret anlaşması imzaladı.
Bu anlaşmada öne çıkan maddeler ise;
- Fikri mülkiyet telif haklarını ve farmasötik ilaç patentlerini genişletmek ve dijital müzik ve edebiyatla ilgili görevleri yasaklamak
- Otomobillerin bileşenlerinin yüzde 75’inin üç üye ülkeden birinde yapılmasını zorunlu kılmak
- Otomobil işçileri için asgari ücretin belirlenmesi ve sendika koruması ile işgücü ihlallerine ilişkin yaptırımların uzatılması
- ABD’li çiftçilere Kanada’nın süt pazarına erişim izni verilmesi
Dış Ticaret Engelleri
Bir ticaret engeli, yabancı rekabetten yerli ürünlerin korunması veya yapay özellikle yerli ürünlerin ihracatını teşvik için tasarlanmış herhangi bir devlet yasa, yönetmelik, politika ya da bir uygulamadır. En yaygın dış ticaret engelleri, uluslar arası mal ve hizmet alışverişini kısıtlayan, önleyen veya engelleyen devlet tarafından uygulanan tedbirler ve politikalardır.
İhracat yapan şirketlere benzersiz bir takım zorluklar sunulmaktadır. Şirketlerin dış pazarları, araştırmaya ve ürünleri yerel talep ve düzenlemeleri karşılayacak şekilde değiştirmeye önemli miktarda kaynak ayırması gerektiğinden ek maliyetlerin gerçekleşmesi muhtemeldir.
Tavsiye Edilen İçerikler
