Coronavirüs sürecinde normale dönen sosyal hayatın yavaş yavaş düzene girmesi ile birlikte, işyerlerinin bu zor süreçte daha fazla güçlük çekmemesi için, tedbirler alınmaya devam ediyor ki bunlardan biri de işverene prim desteği. Koronavirüs sürecinde çok fazla sayıda işyeri faaliyetlerini durdurma kararı aldı ve faaliyetlerini sonlandırdı. Bazı işyerleri de tüm olumsuzluklara rağmen işlerine devam etti. İşverene prim desteği bu zamanlarda faaliyetlerini sürdüren işletmelere ilaç gibi geldi.
Özellikle küçük esnaf, bu süreç içinde an çok zararı gören kesim oldu. İşlerin durma noktasına gelmesi, faturaların ve çalışanların ücretlerinin ödenememesi ve borçların birikmesi nedeniyle iş yapamayan pek çok işyeri sahibi kepenk kapattı.
İçindekiler
Coronavirüs sürecinde pek çok sektörde iş talepleri ciddi boyutta azalsa da bazı sektörlerde talep patlaması yaşanabilmekte. İşverene yapılan destekler etkisini gösteriyor. Özellikle bisiklet üreticileri artan taleplere yetişemiyor. İşleri ve evleri yakın olanlar, kısıtlamalardaki belli bir süre içinde hareketsiz kalanlar, bisiklet kullanımına yöneldiklerinden dolayı satışlar tahminlerin üzerinde artmış durumda.
Savunma sanayi şirketleri hem yurt içi hem de yurt dışı hamleleri ile yükselişe geçti. Özellikle zırhlı araçlar üretimi yükseldi. Güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla hem yurt içi hem de yurt dışındaki müttefik ülkelere satış yapan firmalar, milyarlık kazanç elde ettiler.
Bir başka kazandıran sektör ise bilgisayar dünyasında faaliyet gösteren firmalar. İnsanların özellikle eve yönlendirilmeleri, yeni bilgisayarlar alınma, bilgisayarların sistemlerini güçlendirme ya da evdeki çalışmayan bilgisayarların tamiri gibi işlerle, bilgisayar işi yapanlar iyi kazanç elde etti.
İnsanların çalışmaya duydukları ihtiyaç ve devlet teşvikleri ile birlikte artık iyice işlere sarılma zamanı geldi. Bankaların kredi paketlerinden pek çok kişi faydalandı. Sosyal hayata dönüş sinyalleri gelmeye başladı.
Aslına bakarsanız talep patlaması yaşayan sektörlerin başında sağlık sektörü geliyor. Bu arada Sağlık Bakanlığı iç piyasadan tedarik etmek üzere 10 bin kutu Favipiravir ve 500 bin adet N95 maskesi için ihale açtı. 23–24 Temmuz 2020’ye kadar teklif verilebilecek.
Bilindiği üzere, coronavirüs salgını süresinde işletmelerini kapatmayıp, faaliyetlerine devam eden işverenlere, çalıştırdıkları işçi sayısına göre kısa çalışma ödeneği ödenmekteydi. Hürriyet Gazetesi yazarlarından Hacer Boyacıoğlu’nun gazetede yayınlanan haberine göre, TBMM’ye sunulan yeni yasa teklifinde, istihdamlarla ilgili düzenlemelere de yer verildi. Buna göre, kısa çalışma ödeneğinden yararlanıp, normale dönen işverenlere, prim desteği gelecek.
Bunun için işverenlerin 1 Temmuz 2020’den evvel, kısa çalışma başvurusunda bulunup, bu olanaklardan yararlanıp, normale dönen işverenlere 3 ay boyunca, asgari ücret üzerinden prim desteği verilecek. Bu kapsama 412 TL’lik SGK işçi payı ve 456 TL’lik işveren SGK pirimi de dâhil tutulacak. Bu tutarlar İşsizlik Sigortası Fonu aracılığı ile karşılanacak. Ayrıca ücretsiz izin uygulamasını sona erdiren işyerleri de bu imkândan yararlanabilecek.
Süreleri uzatma yetkisi Cumhurbaşkanında. Dilerse bu 3 aylık süre, talimatı ile tüm sektörler ya da ayrı ayrı sektörler halinde 6 aya kadar çıkartılabilecek.
İşten çıkarmalarda da yeni düzenlemeye gidilecek. Belirli iş sözleşmesinin bitmesi, işyerinin bir sebepten kapanması ve yapılan işin sona ermesi durumunda işten çıkartma yasağı hükümleri uygulanmayacak. Yasak konusunda düzenleme ile yine Cumhurbaşkanı kararı ile 30 Haziran tarihine kadar süre uzatılabilecek.
Soma Tazminatları için Kıdem Tazminatı Düzenlemesi
Bildiğimiz üzere 13 Mayıs 2013 tarihinde Soma’da maden ocağında tam bir facia yaşanmıştı. Bu kazadan sonra Geventepe, ATABACASI VE Işıklar ocaklarında çalışırken işten çıkartılanların tazminatlarının ödenmesi için de kamuya yetki verilecek.
İşten çıkartılıp, kıdem tazminatı almaya hak kazananların ancak tazminatlarını alamayanların tazminatlarını Türkiye Kömür İşletmeleri tarafından ödenecek. Bu da TBMM’ne verilen teklifler arasında yer alıyor.