Marka Kurmak
İçindekiler
Marka kavramının tanımı ‘bir ticaret malının tanıtılması, benzerlerinden ayırt edilmesine yardımcı olan, o malın simgesi olan, resim veya harflerden oluşan özel imgeler’ olarak yapılmıştır. Marka kavramı bu nedenle ürünlerini tanıtmak isteyen işletmeler için oldukça önemlidir. Marka kurmak ürünlerinin tanınması ve rakiplerinden ayrılabilmesi için işletmeler için önemliyken markalaşma süreci deoldukça fazlaönem gerektiren bir süreçtir. Bu nedenle pek çok işletme marka kurma aşamasına çok fazla önem vermektedir.
Markalaşma Süreci
İşletmelerin ürünlerini tanıtabilmesi ve rakiplerinden ayırabilmesinin sağlanabilmesi için markalaşma sürecinin doğru şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Bir markanın oluşturulma süreci şu şekildedir;
- Şirket Kuralı
Marka yaratmak isteyen işletmelerin ilk önce dikkat etmesi gereken şey işletmenin ve markanın ayrı kimlikleri olduğudur. Marka isimleri işletme isimlerinden daha önce gelmektedir. Bu nedenle işletmelerin ürettikleri ürünlerde marka yaratmak istemesi halinde markalaşma sürecinde önem göstermesi gerekenler arasında şirket kuralı yer almaktadır. Şirketlerin isimleriyle değil markalarının isimleriyle anılacak olan ürünlerini şirketten bağımsız olarak incelemeleri gerekmektedir.
- Daralma Kuralı
Daralma kuralı bir marka yaratma sürecinde işletmelerin faaliyet gösterdiği sektörde belli bir kategoriyehükmetmesi halinde o sektöre yönelik markalaşmasını ifade eder. İşletmelerin bulundukları sektörle ilgili her ürünü üretmesi halinde daralma kuralını uygulaması beklenemez. Bulunulan sektöre ait ürünlerden belirli gruplarda olan ürünlerin üretilmesi halinde işletmelerinmarkalaşma sürecinde daha çok başarı elde etmesi mümkündür.
- Tanıtım Kuralı
Marka yaratma sürecinde tanıtım kuralı markanın tanıtımının yapılmasını ifade eder. Büyük markaların reklamlara harcadıkları maliyet miktarları oldukça fazladır. Ancak markalaşma yolunda öncelik markanın reklam yapması değil tanıtımını yapmasıdır. Bu sayede marka yaratma sürecinde işletmelerin başarılı sonuçlar elde etmesi mümkündür. Tanıtımı yapılan bir markanın hedef kitlesine ulaşarak ürünleriyle ilgili bilgi verebilmesi mümkündür. Yeni marka yaratacak olan işletmeler için tanıtım kuralı oldukça önemlidir.
- Reklam Kuralı
Markalaşma sürecinde markanın oluşturulmasıyla birlikte markanın sürekliliğinin sağlanabilmesi, varlığının devam edebilmesi gerekir. Bu nedenlemarkaların reklam kuralına ihtiyacı vardır. Reklam kuralı markaların hedef kitlelerine markalarını tanıtması ve hedef kitlenin aklında kalabilmesi amacıyla verilmektedir. Markası oluşturulmuş ürünlerle ilgili verilecek olan reklamların bütçelerinin doğru belirlenmiş olması ve iyi yönetilebilmesi gerekir. Marka yaratma sürecinde reklam kuralının önemi oldukça fazladır. Yeni marka yaratacak olan işletmelerin reklam kanallarını, reklam bütçelerini ve reklam senaryolarını iyi şekilde belirlemesi gerekmektedir.
- Kelime Kuralı
Genellikle markalar hedef kitlerinin akıllarında bir kelime ile kalabilmektedirler. Markaların hedef kitlelerinin akıllarında kalabilecek şekilde oluşturdukları kelimeler oldukça başarılı sonuçlar elde edebilmelerine yardımcı olacaktır. Bu sayede rakip ürünlerin hedef kitlelerinde oluşturdukları kelimeleri rakiplerin alması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle marka yaratma sürecinde dikkat edilmesi gereken kurallardan biri hedef kitlede hangi kelime ile anılacağına karar vermektir.
- Kalite Kuralı
Kalite özellikle tüketiciler için oldukça önemlidir. Ancak markalar için yalnızca kalite yeterli değildir. Tüm kuralların uygulanması daha doğru olacaktır. Kalite kuralı markaların ürünleri için kaliteyi ifade etmektedir. Kalite kavramı marka yaratma sürecinde olan işletmelerin dikkat etmesi gereken kurallardan biridir.
- Kategori Kuralı
Kategori kuralı marka yaratma sürecinde olan işletmelerin ürünlerinin bulunduğu kategoride en iyiyi temsil etmesini ifade etmektedir. Markaların bulundukları sektörde markalarının en iyisi olmasını amaçlaması marka yaratma süreçlerinden birini oluşturmaktadır.
- Jenerik Kuralı
Jenerik kuralı aslında jenerik markayı ifade etmektedir. Jenerik marka belirli bir ürün ile özdeşleşmiş olan ve özdeşleşmiş olan ürün grubuna adını veren markaları ifade etmektedir. Jenerik markanın en iyi örneklerinden birini selpak markası örneğidir. Selpak markası ürünlerinin bulunduğu gruba ismini verebilmeyi başarmış olan jenerik bir markadır. Markaların ürünlerine jenerik marka özelliğine kavuşturabilmesi halinde oldukça iyi bir başarı elde etmiş olacaktır. Yeni bir marka yaratmak isteyen işletmelerin jenerik bir marka haline gelmesi ürün gruplarının tanınmasıyla iyi sonuçlar elde etmesine yardımcı olacaktır. Ancak jenerik bir marka oluşturmak kolay değildir.
- İsim Kuralı
Markalar uzun dönemde sadece isimlerden oluşmaktadır. Bir markanın rakiplerinden ayrılabilmesine yardımcı olan isimdir. Markaların ürünleri için belirleyecekleri isimler kısa ve net olmalı, hedef kitle tarafından anlaşılabilir olması gerekir, karıştırılmaması, kolay seslendirilebiliyor olması ve kulağa hitap etmesi gerekir. Marka yaratma sürecinde işletmelerin en önem vermesi gereken adımlardan biri isim kuralıdır.
- Amblem ve Logo
Amblem markaların yalnızca işaretle dizayn edilmiş, sembolleşmiş haline amblem denir. Logo ise isim olarak yazılan yazıya verilen isimdir. Amblem ve logosu bilinen işletmelerin markalaşma süreci için yalnızca bunlar geçerli değildir.
Marka Nasıl Oluşturulur?
Marka oluşturmak isteyen işletmelerin belirli bir süreci tamamlaması gerekir. İşletmelerin marka yaratma sürecinde izlemeleri gereken adımları eksizsiz şekilde tamamlaması halinde başarılı bir marka oluşturabilmesi mümkündür. İşletmelerin markalarını oluşturabilmesi için izlemeleri gereken adımlar şu şekildedir;
- Hedef kitlenin belirlenmesi ve rakiplerin tespit edilmesi
Marka oluştururken izlenmesi gereken ilk adımlardan biri hedef kitlenin belirlenmesidir. İşletmelerin ürünleri veya hizmetleri için marka oluşturmak istemesi halinde hedef kitlesini belirlemesi gerekmektedir. Markanızın hitap ettiği hedef kitlenin demografik özelliklerinin (yaş, cinsiyet, medeni durum gibi) belirlenmesi gerekir. Hedef kitlesini iyi şekilde analiz etmiş olan markaların başarılı olma ihtimalleri daha yüksektir.
Marka oluşturmak isteyen işletmelerin aynı zamanda rakiplerini tespit etmesi gerekmektedir. Her ürünün bir rakibi bulunmaktadır ve işletmeler için rakip analizi yapılması oldukça önemlidir. Marka oluşturmak isteyen işletmelerin rakiplerini tespit ederek ürünleri için uyguladıkları özellikleri bilmeleri gerekir. Marka olmak isteyen işletmelerin amacı rakiplerinden farklılaşmak olduğu için rakiplerinin ürünlerini tespit eden işletmeler markalaşma yolunda avantaj elde edeceklerdir.
- Markanın hedeflerinin belirlenmesi gerekir
Marka olmak isteyen işletmelerin neden marka olmak istediklerini, amacını ve hedefini belirlemesi gerekir. Bu sayede markaların hedefleri doğrultusunda ilerleyebilmesi mümkündür. Markaların amaçlarını belirlemesi bir hedefe doğru ilerleyebilmesi için gereklidir.
- Marka dili ve marka mesajının belirlenmesi gerekir
İşletmelerin veya girişimcilerin oluşturmak istedikleri markaya göre marka dilini ve marka mesajını belirlemesi gerekmektedir. Markanın hedef kitlesine vermek istediği mesajı belirlemesi hedef kitlesi ile iletişim diline karar vermesine yardımcı olacaktır. Markanın vereceği mesaj hedef kitlesi için belirlediği dile uygun olarak belirlendiğinde marka oluşturma süreci daha iyi şekilde olacaktır.
- Marka kimliği oluşturulmalı
Marka kimliği işletmelerin hedef pazarlarında markalarını nasıl sunmak istediğiyle ilgilidir. Marka kimliği bir markanın kendini tanımlama biçimiyle doğrudan ilgilidir. Marka kimliği markaların ismini, logosunu, sloganını, kartvizitlerini içeren ve markanın bu özelliklerini yansıtmaktadır. Marka kimliği oluşturmak markalar için oldukça önemlidir. Marka kimliği markaların tüm özelliklerini yansıttığı için hedef kitleleri tarafından algılanmasında oldukça etkili olacaktır. Marka kimliği işletmelerin oluşturdukları markaların itibarının artmasına yardımcı olacaktır.
İşletmelerin iyi bir marka kimliği oluşturabilmesi için rakiplerinden farklılaşmış olması gerekir. Aynı zamanda marka bilinirliğinin geliştirilmesi gerekmektedir. Güçlü Bir Marka Nasıl Oluşturulur?
Marka Oluşturma Maliyeti Nedir?
Marka oluşturmak isteyen işletmelerin marka tecilini yapması, reklam için bütçe ayırmak gibi maliyetleri olacaktır. Bu nedenle işletmelerin marka oluşturma maliyetini hesaplayabilmek için reklam bütçelerini ve marka tecil maliyetlerini önceden hesaplayabilmesi gerekmektedir. İşletmelerin marka tecili yapabilmesi için gerekenler bazı belgeler bulunmaktadır. Marka tecili için gerekli olan belgeler şu şekildedir;
- Markanın logosu, amblemi, etiketi ve ambalaj örnekleri
- Tüzel kişilikler için ticari unvan, açık adres ve vergi numarası
- Gerçek kişiler için T.C kimlik numaraları
- Markanın temsil ettiği ürünlerin listesi
- Marka tecili için gerekli olan harcın ödendiğine dair belge
Markaların tescil ücretleri, aldıkları hizmet türüne göre; 280 TL ve 5520 TL arasında değişim göstermektedir. İşletmelerin oluşturmak istedikleri markalar için reklam bütçelerine ayırdıkları miktara göre marka oluşturma maliyeti değişim gösterebilir. İşletmelerin marka oluşturmak için logo, slogan gibi işlemleri için ekstra maliyetleri olabilir. Ortalama olarak bir marka oluşturma maliyeti 5.000 TL ve 15.000 TL arasında değişim göstermektedir.
Yaratıcı Marka Fikirleri
Marka kavramı hem büyük işletmeler hemde küçük işletmeler için oldukça önemlidir. Özellikle küçük işletmelerin yaratıcı marka fikirleri bulması halinde hedef kitlesinin dikkatini daha çok çekebilmesi mümkündür. İşletmelerin ürünleri için bulacakları yaratıcı marka fikirleri hedef kitlesinin ilgisini çekerek başarılı bir marka oluşturması mümkündür.
Yaratıcı marka fikirleri bulmaya çalışan şirketlerin hedef kitlesinin dikkatini çekmeye çalışması gerekir. Bu nedenle yaratıcı marka fikri bulmaya çalışan işletmelerin izleyebileceği adımlar şu şekildedir;
- Marka tanımı yapmak
- Markaların işletmelerden bağımsız olması ve kendi kimliğinin bulunması gerekir. Bu nedenle yaratıcı bir marka fikri bulmaya çalışan işletmelerin markaların bir insan olduğunu düşünmesi ve markanın taşıması gereken özelliklerini buna bağlı olarak belirlemesi gerekmektedir.
- İşletmelerin faaliyette bulundukları alanlar için itici gücün neler olduğunu belirlemesi gerekir. İşletmelerin faaliyet amaçlarının belirlenmesi, marka kahramanlarının belirlenmesi yaratıcı marka fikirlerinin bulunması için işletmelere yardımcı olacaktır. Markaların duygusal olarak konumlandırılması, marka kimliğinin belirlenebilmesi için itici güçlerin belirlenmesi gerekir.
- Yaratıcı marka fikirleri bulmaya çalışan işletmelerin özgün bir mesajı hedef kitlesine ulaştırabiliyor olması gerekir. Rakiplerine kıyasla özgün olan markalar hedef kitlenin dikkatini çekerek akılda kalmalarına yardımcı olacaktır.
Marka Oluşturmak İçin Neler Gereklidir?
Marka oluşturmak isteyen işletmelerin pek çok markayla ilgili kavramı bilmesi ve uygulayabilmesi gerekir. Marka oluşturmak için işletmelerin dikkat etmesi gereken kavramlar şu şekildedir;
- Marka Konumlandırma
Marka konumlandırma kavramı bir markanın hedef pazarda rakip markalardan nasıl farklılaştığını, hangi hedef kitleye nasıl ulaştığını tanımlar. Marka konumlandırma bir markanın hedef kitlesinin aklında nasıl kaldığını ifade eder. Bu nedenle marka kurmak isteyen işletmeler için marka konumlandırma oldukça önemlidir.
- Marka İmajı
Marka imajı, markanın hedef kitlesi tarafından nasıl algılandığını ifade eden bir kavramdır. Marka imajı genellikle reklamlar vasıtayla oluşturulur. Bu nedenle marka yaratmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken kavramlardan biride marka imajıdır. Çünkü marka imajı hedef kitlenin zihninde markayla ilgili oluşan hisleri anlatmaktadır.
- Marka Kimliği
Marka kimliği marka yaratmak isteyen işletmelerin hedef kitlesi tarafından nasıl görülmek istediğini anlatan ve bunun üzerine çalışmalar yapma kavramını ifade eder. Marka kimliği çalışmalarında logo, iletişim dili ve slogan oldukça önemlidir. Bu nedenle marka yaratmak isteyen işletmelerin logolarına, sloganlarına ve reklamlardaki iletişim dillerine dikkat etmesi gerekir. Kurumsal Kimlik Oluşturma Aşamaları
- Marka Kişiliği
Marka kişiliği kavramı bir markaya insani özelliklerin yüklenmesini ifade etmektedir. Genellikle hedef kitlenin özelliklerine göre marka kişiliği oluşturulur. Bunun nedeni marka kişiliğinin hedef kitle ile uyumlu olması halinde markanın daha başarılı olacağıdır. Marka kişiliğini doğru oluşturmuş olan bir işletme hedef kitle ile ilişkilerini farklılaştırmış olur.
- Marka Değeri
Marka değeri bir işletmenin markasının gelecekteki değerimin bugünden hesaplanmasını ifade etmektedir. Marka değeri oluşturmak bir işletmenin marka yaratma yolundaki en önemli adımlarından biridir. Ancak marka değeri sadece marka oluşturmak isteyen işletmeler tarafından oluşturulamaz, hedef kitlenin davranışları da marka değeri oluşturabilmek için oldukça önemlidir.
- Marka Bilinirliği
Marka bilinirliği bir ürünle ilgili oluşturulanmarkanın logosunun, sloganının, etiketinin ve isminin duyulduğunda müşterilerin aklında markanın belirmesini ifade eder. Marka bilinirliğini arttırmak bir marka için oldukça önemlidir. Bunun nedeni markanın itibarının artması, yeni müşteri bulabilmesi ve rakiplerinden üstünlük sağlayabilmesidir. Markaların marka bilinirliği arttırabilmesi yalnızca iyi anlamda olmayabilir. Bu nedenle marka bilinirliği olumsuz yönden artmış olan bir marka olmamak için işletmelerin marka konumlandırmasını iyi yapabilmesi gerekir.
Marka Sadakati Yaratmak
Marka sadakati, markanın hedef kitlesinin sürekli olarak satın alma davranışı gösterdiği ve markaya kendilerini adadıkları durumu ifade etmektedir. Hedef kitlesi üzerinde marka sadakati oluşturabilen işletmelerin sürekli bir müşterisi bulunmaktadır. Bu nedenle işletmelerin marka yaratırken marka sadakati oluşturmak için çalışmaları gerekmektedir.
–
–
Tavsiye Edilen İçerikler
