Para Araç mıdır Amaç mıdır?
İçindekiler
Paranın amaç mı yoksa araç mı olduğu sorusunun kesin bir yanıtı yoktur. Parayı kullanım amacınıza göre bazen araç bazen amaç, bazen de; hem amaç hem araç olarak kullanılabilir. Para günlük hayatın sürdürülebilmesi, alışveriş ihtiyacının giderilebilmesi gibi vb. sebeplerle kullanılabilir.
Paranın tanımı: ‘Devletçe bastırılan, üstünde değeri yazılı olan kağıt veya madeni ödeme aracıdır’ şeklinde yapılır. Bu tanımdan yola çıkıldığında paranın ödeme yapabilmek için kullanılan bir araç olduğu sonucuna varabilirsiniz.
Amaç kelimesinin anlamı ise: ‘ulaşılmak istenen sonuç, gaye ve hedef’ şeklinde karşınıza çıkar. Para bu şekilde değerlendirildiğinde bir hedefe ulaşmak için kullandığınızda amaç olarak kullanılabilir.
Bir işte çalıştığınızda hedefiniz para kazanmak ise para amaçtır. Bu nedenle para amaç mı yoksa araç mı sorunun cevabını bulabilmeniz için paranın sizin için ifade ettiği şeyi bulmanız gerekir.
Araç kelimesinin anlamı ise: ‘belirlenmiş olan hedefe ulaşmak için çizdiğiniz yol ve yöntemlerdir.’ şeklinde tanımlanır. Eğer hedefinize ulaşmak için tercih ettiğiniz yöntem parayı kullanmaksa para sizin için bir araçtır.
Paranın amaç mı yoksa araç mı olduğunu daha iyi şekilde anlamanız için paranın kullanım alanları bakmanız sizin için uygun olacaktır.
Paranın Kullanım Alanları
Paranın kullanım alanlarıyla ifade edilmek istenen paranın fonksiyonlarıdır. Kullandığınız paranın pek çokfonksiyonu bulunur ve sizin paranın hangi fonksiyonunu kullandığınıza göre paranın amaç mı yoksa araç mı olduğu sorusuna yanıt bulmanıza yardımcı olacaktır.
- Para Değişim Aracı Olarak Kullanılabilir
Bu ifadeden yola çıkarak paranın bir araç olarak kullanıldığına karar verebilirsiniz. Paranın en çok kullanıldığı fonksiyonu değişim aracı olarak kullanılmasıdır. Günlük hayatın her aşamasında para karşılığında bir şeyler elde ederiz. Bu nedenle herkes ister istemez parayı araç olarak kullanmış olur. Paranın değişim aracı olarak kullanılmasıyla toplumda iş bölümü hızlanmış olacaktır.
- Para Herkesin Kullandığı Ortak Bir Değerdir
Parayı herkesin kullandığı bir ortak değer olması paranın araç olarak kullanıldığı alanlardan birine örnektir. Para herkesin ihtiyaçlarını gidermek için kullandığı sembolleşmiş bir araçtır. Araç olmasının nedeni herkesin mal ve hizmetlerini para değeriyle ölçümlemesidir. Mal veya hizmet alırken herkes para vermeyi kabul eder. Mal ve hizmet elde edebilmek hedefiyle kullanılan yöntem para ödemektir. Bu nedenle paranın ortak bir değer olması paranın araç olarak kullanıldığı bir alandır.
- Para Tasarruf Etmek veya Borçlanmak İçin Kullanılabilir
Elde ettiğiniz para geliriniz eğer giderlerinizden fazlaysa tasarruf etme yoluna girebilirsiniz. Tam tersi durumda giderleriniz para gelirinizdem daha fazlaysa borçlanma yoluna girebilirsiniz. Paranın bu şekilde kullanıldığı düşünülürse bir amaç olabilir. Gelirinizin fazlasıyla tasarruf etme amacını taşıyorsunuz. Aynı şekilde bir araçta olabilir. Tasarruf etme veya borçlanma hedefinize çizdiğiniz yol para olacaktır. Sizi hedefinize götüren yol araçtır. Bu nedenle para bu kullanım alanında hem araç hem amaç vazifesini görebilir.
- Ekonomik Kararlar İçin Kullanılabilir
Her devlet sahip olduğu paranın değerini koruyabilmek amacıyla ekonomik kararlar alır. Devletin ekonomik kararlar almasında etkili olan sadece parayı korumak değil ekonomik istikrarın sağlanması gibi nedenler olabilir. Devletin para üzerindeki etkisi faiz kararları, vergiler ve indirimler gibi kararlar üzerinden verilir. Paranın bu kullanım alanı devletin eğer bir amaca yönelik şekilde para değeri içinse paranın amaç için kullanımına örnektir. Ancak para değeri bir hedefe ulaşmak için kullanılıyorsa paranın araç olarak kullanımına örnektir.
Paranın kullanım alanları araç mı yoksa amaç mı olduğunu anlamanıza yardımcı olsada asıl önemli olan araç ve amaç kavramlarının ayrımlarını iyi yapabilmenizdir. Para hem araç hem amaç için kullanılabilir.
Paranın pek çok çeşidi bulunur. Her ülke farklı bir para biçimini kullanabilir. Uluslararası geçerli paraları kullanabilir. Farklı para çeşitlerini kullanmanız paranızı kullanma hedefinizi ve hedefe giden yolda kullandığınız yöntemleri belirler.
Para Çeşitleri Nelerdir?
Farklı para çeşitleri farklı kullanım alanları ve farklı hedefleri beraberinde getirir. Bu nedenle para çeşitlerini bilmeniz ve kullandığınız paraların hedefe yönelik mi yoksa hedefe giden yolda kullandığınız yöntemleri anlamınıza yardımcı olabilir. Tasarruf yapmak hedefiyle altın ve gümüş almanız hedefe giden yolda kullandığınız bir yöntemdir ve paranın araç olarak kullanılmasına örnek olabilir. Ama burada hedefiniz tasarruf etmek olduğu için para bir amaç olarakta kullanılmıştır. Paranın Tarihi
- Mal Olarak Para
Mal olarak kullanılan paralar eski dönemlerde kullanılmıştır. Madenlerin fazla kullanıldığı dönemlerde madenlerin üzerinde değerleri yazan şeylerdir. Daha çok sikke olarak bilinir. Günümüzde sikke kullanımı yoktur.
- Temsili Olan Para
Temsili paralar kıymetli olan madenlere çevrilebilen paralara denir. Temsili paralar kıymetli olan madenler karşılığında basılır. Bu açıdan bakıldığında hedef kıymetli maden elde etmektir. Ve paranın amaç olarak kullanımına bir örnektir. Aynı zamanda paranın kıymetli maden elde etmek hedefiyle basılma çözümüne gidilmesi paranın araç olarak kullanılmasına bir örnektir. Temsili paralar günümüzde kullandığımız paralardır. Temsili paraların kendi arasında bir sınıflandırması vardır ve bu sınıflandırma şu şekildedir; altın ve gümüş sertifikaları, banknotlar, kağıt paralar, madeni paralar, banka paraları ve para yerine geçen paralar.
- Altın ve Gümüş Sertifikaları
Altın ve gümüş sertifikaları, altın ve gümüşün para olarak kullanıldığı zamanlarda kişilerin taşıma zorluğu çekmemesi için bankalara paralarını emanet ederek sertifika almasına denir. Paranın hu çeşidi kullanım zorluğunu aşmak için sunduğu bir çözüm olduğu için paranın araç olarak kullanımına bir örnek sayılabilir.
- Banknotlar
Banknotlar istenildiği zaman altın veya gümüşe çevrilebilecek olan bankaların verdiği sertifikaları ifade eder. Bankaların amacı kendilerinden borç isteyen kişilere fazla olan altın ve gümüşlerin verilmesidir. Paranın araç olarak kullanımına bir örnektir.
- Kağıt Paralar
Kağıt paralar herkesin bildiği ve günümüzde kullandığımız para çeşididir.
- Madeni Paralar
Madeni paralar küsuratlı olan ödeme işlemlerindekağıt paraların kalanını verebilmek amacıyla kullanılmaya başlamışlardır. Amacın küsuratlı olarak ödeme yapabilmek olduğu düşünülürse paranın amaç için kullanımına bir örnek olabilir.
- Banka Paraları
Banka paraları bankaların kullandığı paralardır. Kredi kartı, vadeli ve vadesiz hesaplar bu para çeşidine örnektir.
- Para Yerine Geçen Paralar
Bankacılık sisteminde paranız olması dahi alışveriş yapabilmeniz mümkündür. Bunu sağlayan araç kredi kartıdır.
Para Kullanımı
Paranın amaç mı yoksa araç mı olduğuna cevap verebilmek için paranın kullanım alanlarını ve paranın çeşitlerini biliyorsunuz. Para her ne alanda her ne çeşidiyle kullanılırsa kullanılsın bir şekilde araç ve amaç olarak kullanılıyor. Bu nedenle para hem araç hemde amaçtır. Bazen sadece araç bazen sadece amaçtır.
Ama genellikle, her iki durum birden geçerlidir.