Geçmiş yıllarda çok popüler ve karlı bir iş olarak görülen radyo kanalı işletme fikri, internet radyoculuğu (müzik platformları) ile beraber tabi ki popülaritesini bir nebze olsun yitirmiştir. Fakat yine de girişimcinin işini ne denli farklı kıldığı ve ne denli markalaştığına bağlı olarak karlı bir iş olması mümkündür. Ülkemizde halen 300’ü aşkın ulusal ve yerel radyo kanalının olması, radyo kanalı açma iş fikrinin hala sürdürebilir bir iş olmasının ispatı olarak görülebilir. Bir işin başarısında sürdürebilir bir konsept ve iş planı nasıl gerekli ise radyo kanalı açarken de aynı durum söz konusudur.
Peki; girişimciler açısından bakıldığı zaman radyo kanalı açma karlı bir iş midir? Maliyetleri nelerdir ve karlılığı nedir? İşi başarılı kılmak için nelere dikkat etmek gerekir? Beraberce bir göz atalım.
Radyo Kanalı Nasıl Açılır?
İçindekiler
Radyo kanalı açmak isteyen bir girişimciyseniz öncelikle kanunlara göre yeni bir lisans almanın artık mümkün olmadığını bilmelisiniz. Dolayısıyla radyo kanalı açmak isteyen girişimcilerin mevcut radyo frekanslarını satan veya kiralayan bir şirketten bunun bedelini ödeyerek satın alması veya kiralaması gerekir.
Bu işi yapmak isteyen girişimciler gerekli olan prosedürleri ve RTÜK’e ödenmesi gereken 10 yıllık lisans ücretinin son durumunu ayrıca araştırarak bu işin kendisi için uygun bir yatırım olup olmadığına da karar verebilirler.
Radyo Kanalı Lisansı ve Türleri
Bir radyo kanalı işletmek için öncelikle lisansa sahip olunması gerekmektedir. Lisanlar yapılacak yayına göre Ulusal (R1), Bölgesel (R2), Yerel (R3) olarak çeşitlere ayrılmaktadır. Ve elbette lisans için ödenecek fiyat da bu lisans türlerine göre değiştirmektedir. Bu noktada radyo kanalı açmak isteyen bir girişimcinin önce hangi tür yayın yapacağını belirlemesi gerekir. (Yerel, ulusal veya bölgesel yayın)
Fakat öncelikle şunu belirtmeliyiz ki; ülkemizde yeni ulusal ve karasal radyo lisansı verilmemektedir. Radyo kanalı açmak isteyen girişimciler mevcut lisansını satmak isteyen şirketlerden alarak veya kiralayarak radyo kanallarını açmaları gerekir. Girişimciler internet üzerinden bir araştırma yaptıklarında bir sürü satılık ve kiralık radyo kanalı bulabilir ve kendisine uygun birini, seçebilirler. Ayrıca şu önemli detayı belirtmek gerekir; radyo lisansları bir kez alındığı zaman değiştirilmemektedir. Yani yerel bir lisans alındığı zaman o lisans daha sonra bölgesel veya ulusal lisansa döndürülememektedir. Dolayısıyla seçim yapılırken ve lisans alınırken titizlikle incelemek gerekir.
Ayrıca lisansı alırken şirkete ödenecek olan “hava parası” lisansın türüne ve frekansın bilinirliğine göre farklılık gösterecektir. Mesela Bursa merkezden yayın yapabilecek bir R2 lisanlı radyo kanalı 800 bin TL satın alınabilirken, Bursa İnegöl’de R3 lisanslı bir radyo kanalı 40 bin TL civarında satın alınabilir. Tabi bunlardan hava parası isteniyorsa miktarları muhakkak farklı olacaktır.
(belirtilen fiyatlar temsilidir)
Radyo İstasyonu Açma Maliyeti
Radyo kanalı açmanın tek maliyeti elbette lisans değildir. Radyo kanalı açarken göz önünde tutulması gereken radyonun merkez binası, stüdyosu, gerekli ekipman ve araçlar, personel ve diğer ofis malzemeleri ihtiyacı olacaktır. Bir radyoda bulunması gereken ekipmanlar; ana verici, ana anten, radyo link mikser, profesyonel mikrofon seti, profesyonel radyo yazılım sistemleri, en az 3 bilgisayar, radyo otomasyon sistemi, radyo müzik ekipmanları olarak sıralanabilir. Tabi bu ekipmanların ne kadar profesyonel olduklarına göre fiyatları de değişecektir.
Radyo kanalı açmanın maliyetine baktığımızda ise; lisans fiyatı tamamen girişimcinin seçimi ve bütçesine bağlı olarak değişmektedir. Ulusal yayın yapılan bir merkez frekans satın almak isteyen biri 500 bin – 900 bin TL’ye lisan ücreti ödeyebilirken, yerel yayın yapmayı planlayan bir girişimci 60 bin – 200 bin TL arasında bir lisan ücreti ile lisans satın alabilir. Bunun yanında bilinen bir radyo kanalını satın alırken hava parası ödemesi de gerekebilir. Bunun yanında RTÜK’e ödenecek olan 10 yıllık yayın hizmet bedeli 2019 yılı itibari ile 37,320 TL’dir.
Ayrıca radyo kanalı açarken yapılacak masraf radyo işletmesinin büyüklüğü, merkezi yerde olup olmadığı, dekorasyonu, çalışacak personelin sayısına göre de değişebilmektedir. Radyo frekansı ve şirketi olan bir girişimci 100 bin – 300 bin TL arasında bir masrafla ortalama bir radyo kanalı açması günümüz şartlarında mümkündür. Alacağı radyo mikseri gibi ekipmanların seçiminde profesyonel seçimler yapması durumunda elbette fiyatlar değişeceğini de belirtmek isteriz.
Ayrıca tüm bu masraflar olmadan bir radyo kanalı açmak isteyenler içinse diğer bir alternatif de internet radyosu açmaktır. Fakat ücretsiz açılan internet radyo kanallardan çok fazla bir performans beklememek gerekir. Bu kanallar ancak tecrübe edinmek için açılabilir.
Belirtilen fiyatlar günümüz şartları ile değişkenlik gösterebilir.
Radyo Kanalı Açmak Karlı mıdır?
Radyoların çok revaçta olduğu günler önce TV sonra da internetin hayatımıza girmesiyle gerilerde kaldı ve radyonun pabucunu dama attı diyebiliriz. Bilindiği gibi radyoların tek bir geliri vardır, oda reklamdır. İnternet radyo kanalları bu beklentiyi tabi ki karşılamazken, açılan radyo kanalında yayın yapılan kitle ne kadar büyükse reklam geliri o kadar artmaktadır. Mesela ulusal bir radyo kanalı ile yerel bir radyo kanalının ulaştığı kitle sayısı muhakkak farklı olacaktır ve dolayısıyla reklam geliri bu orantıda değişecektir.
Radyo gelir kaynaklarının başında reklamlar gelmesinin yanında radyo programlarında yapılabilecek etkinliklerden elde edilebilecek gelirler ve alınacak sponsorluklarda gelirler arasında gösterilebilir. Ulusal kanallar dinleyici kitlelerini çok daha kısa zamanda artırabilirken, kaliteli yayın yapmakta karlılık düzeyini artıracaktır. Ve tabi program yapan kişinin kitleleri peşinden ne derece sürüklediği ve sosyal medyadaki aktifliği de radyonun başarısı ve karlılığında diğer önemli faktörler arasındadır. Müşteri Dönüşüm Oranlarını Arttırma Yöntemleri
Radyo açmanın karlılığına baktığımızda elbette radyoların revaçta olduğu dönemlerdeki karlılık yoktur. Müzik dinleme programları, müzik siteleri, internet müzik kanallarına sürekli ulaşım sayesinde radyolara olan ilgi her ne kadar düşse de radyo sever bir kitlenin varlığı da inkâr edilemez. Yapılan programların kalitesi ve hedef kitlenin ilgilerine yönelim sayesinde program saatleri iple çekilen radyo kanalları, günümüzde hala karlılıklarını sürdürmeye devam etmektedirler.
Tüm bu sebeplerden dolayı şunu diyebiliriz ki; açılacak radyo kanalının karlılığı tamamen işletmecisinin radyosunu ne kadar farklı kıldığı, marka yaptığı ve hedef kitlesini peşinden koşturduğuna bağlı olarak değişebilmektedir.
Radyo Kanalı İşletirken Dikkat Edilecekler
Öncelikle bir radyonun başarılı olması için bazı temel kriterlere sahip olması gerekmektedir. Bu temel kriterler sadık dinleyici kitlesi, program kalitesi, kesintisiz yayındır. Bunun haricinde radyonun reklam geliri ile radyo giderlerinin takibinin çok iyi yapılması şarttır. Radyoyu benzersiz kılan faktörler nelerdir ve dinleyici, reklam verenler ve sponsorlar nasıl çekilebilir stratejiler belirlenmesi gerekir.
Ayrıca radyoyu, yakın frekanslarda aynı tarz yayın yapan diğer radyo kanallarından farklı kılacak, rekabette bir tık öne geçirecek bir yayın konsepti seçmeye özen göstermelidir. Ayrıca sosyal medyada da program reklamlarının yapılması, yarışmaların, tanıtımların yapılması yanında dinleyicilerle içten diyalogların oluşturulması önem taşımaktadır. Sosyal Medya Nasıl Kullanılmalı?
TV ve internetin hayatımızdaki yeri her ne kadar radyoya göre çok daha büyük olsa bile, seyahat esnasında, işi başında, mutfakta ya da tatilde güneşlenirken alışkın olduğu radyo frekansını inleyenlerin sayısı da az değildir. Radyo geçmişten günümüze müziği, temsili, samimi sohbetleri ve sıcak bir DJ’in dilinden güncel haberleri bizlere taşıyan bir kitle iletişim aracıdır. Günümüz teknolojisi ne olursa olsun geçmişten günümüze gelmeyi başarmış bir radyonun yeri toplumdaki yeri farklıdır ve uzun bir süre daha öyle kalacaktır.
Bu da radyo kanalı açma iş fikrini girişimciler açısından düşünülmeye değer kılmaktadır.
Tavsiye Edilen İçerikler
