Risk Yönetimi
Hayat belirsizdir ve bu belirsizlik önceden tahmin edilememesinden kaynaklanmaktadır. Tabi ki canlı varlıklar olarak işletmelerde aynı belirsizlik ve riskleri taşırlar.İşletme yönetimi, özellikle planlamada dâhil olan belli görevlerin temelinde yer almaktadır ve bir görevi de risk yönetimidir. Bir işletmedeki risk yönetimi, riskin tanımlanması, değerlendirilmesi ve önceliklendirilmesi yapıldıktan sonra bu risklerin olasılığını veya etkisini en aza indirgemek için atılan tüm adımları izlemeyi ve kontrol etmeyi amaçlar. Bu izlemeye yönelik mevcut kaynakların koordineli ve ekonomik olarak kullanımını denetlemesi esas amacıdır.
İşte kısaca risk yönetimi; potansiyel riskleri önceden belirleme, analiz etme ve önlemeye yönelik tedbir alma sürecidir. Risk yönetimi, bir işletme ekonomik riskleri ve etkilerini belirlemek ve bunlarla başa çıkmak için finansal bir yatırım yaptığında belirgin bir şekilde yapılmış olur. Risk yönetimi; büyüklüğü, yeri ve niteliği ne olursa olsun, tüm işletmeler için çok önemlidir.
Not: konu hakkında daha ayrıntılı içeriğe ulaşmak için, risk yönetimi nedir adlı içeriği okumanızı öneriyoruz.
Risk Yönetimi Süreci Adımları
Bir süreç olarak risk yönetimi aşağıdaki adımları içerir:
Koşulları Tanımlamak
Bir riskin ortaya çıktığı koşulların, hafifletilmeden net bir şekilde değerlendirilmesi önemlidir. Birincisi, şirket ile riskin var olduğu çevre arasındaki ilişkiyi tanımlamak, riskin sınırlı olduğu alanları belirlemede yardımcı olmaktadır. Örneğin, stratejik bağlamda, kuruluşun faaliyet gösterdiği ortamı veya organizasyonlar bir bütün olarak düşünülmeli, hedefleri, yetkinlikleri, çalışanları ve hedefleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Riskleri Tanımlamak
Riskleri tanımlamak, belirlenen tehlikelerle ilgili spesifik riskleri belirleme sürecidir. Örneğin, yanıcı maddelerin varlığı bir tehlikedir ve alev alması özel bir risktir. Riskin belirlenmesi, yönetimin uzak ihtimalleri hesaba katması gereken bir durum anlamına gelmez. Örneğin; bir yönetim geceleri fabrikaya gelebilecek olan seri katili risk olarak tanımlayamaz fakat tehlikeli olan yanıcı sıvıları risk olarak alabilir. Riskler yasal, fiziksel, finansal veya etik olarak sınıflandırılabilir.
- Yasal riskler: Yasalarına uygun olmayan şartların uygulanmasından oluşan risklerdir. Hissedarlar, müşteriler, tedarikçiler, personel veya ilgili taraflarda dahil olmak üzere, şirketteki diğer paydaşlara karşı yükümlülük teşkil eder.
- Fiziksel riskler: Yaralanma, gayrimenkul, tesis, araç, envanter, arazi vb. Kuruluşun fiziki varlıklarını içerir.
- Finansal riskler: Kuruluşun kredileri, alacak ücretleri, katılımları, sigorta masrafları, kira ödemeleri, hasar tazminat taleplerini, ceza ücretleri ve diğer ücretlerde dahil olan finansal varlıkları içerir.
- Etik riskler: Kuruluşun itibarına veya ilkelerine olası zarar verecek riskleri içerir
Riskleri Değerlendirmek
Risk değerlendirmesi tanımlanan çeşitli risklerin anlaşılması yanında bu riskin ne kadar tehlikeli olduğunun ve gerçekleşme yüzdesini belirlemeyi içerir. Mesela yukarıdaki seri katil örneği çok tehlikelidir ancak muhtemel olmayan bir risktir ve bu şekilde kategorize edilir. Bunun yanında sızdıran boru nedeniyle kayan bir kişi yüksek risktir ve her an düşebilecek bir makine altında çalışan bir kişi kritik bir risktir. Değerlendirme, şiddeti ve olabilirliği dikkate alan iki faktörü dikkate alır. Bu adım, ortaya çıkma olasılığının değerlendirilmesi ve tanımlanan her bir risk faktörünün etkisinin değerlendirilmesidir. Ve muhtemelen en yüksek etkiye sahip olan ve bu nedenle ilk önce yönetilmesi gereken riskler üzerine bir liste oluşturmayı içerir. Riskin önceliği, olasılık ve sonuçların etkilerini birleştirerek değerlendirilebilir.
Risk Kontrolü
Risk değerlendirildikten sonra kontrol edilmelidir. Makinenin altında çalışan bir işçinin risk kontrolü, öncelikle işçinin çalışma sahasının oradan kaldırılması ve ardından makinanın hiç düşmeyecek şekilde sabitlenmesi anlamına gelir. Bu nedenle, söz konusu adımlar riski ortadan kaldıran, izole eden veya riski ortadan kaldırmak verilen acil talimatlardır. Risk kontrol hiyerarşisi, önem sırasına göre tehlikenin ortadan kaldırılması, tehlikenin değiştirilmesi, tehlikenin yalıtılması, kısıtlayıcı kontrollerin uygulanması, ekipman sağlanması vb.’dir. Kontrol önlemleri uygulandıktan sonra belgelenmesi gerekir. Bu belgelemenin bir risk ile mücadele etmek için ne yapıldığının belirlenmesi, böylece benzer risklerin bu şekilde ele alınmasının sağlaması, risklerin en aza indirilmesi ve ortadan kaldırması için gerekli önlemlerin alındığının kanıtlaması gibi birçok faydası vardır. Ticarette Risk Faktörünü Azaltmak
İzleme ve İnceleme
Son adım olarak izleme ve gözden geçirme, geliştirilen kontrol mekanizmalarının tehlike ve yarattığı risk üzerindeki etkisinin anlaşılmasını içerir. Tehlike, kontrol edilmesi gereken aynı riski oluşturmazsa, kontrol mekanizması başarılı olarak değerlendirilir. Başarısız olması durumunda daha iyi bir çözüm geliştirilmelidir. Bu takip, hata yapılmamasını ve riskin devam etmemesini sağlamak için önemli bir adımdır.
Riskleri İzlemek
Riskler sürekli izlenmediği ve gözden geçirilmediği takdirde diğer dinamik risklerle büyüyebilir ve kontrolden çıkabilir. Bu yüzden yaşamda olduğu gibi şirketler içinde risk yönetimi ciddi bir o kadar üzerinde durulması gereken bir konudur.
Tavsiye Edilen İçerikler
