Yatırımcı Arıyorum

SCP Analizi Nedir?

Structure, Conduct, Performace

Scp Analizi yani Yapı-Davranış-Performans modeli, endüstri performansının nedenlerini takip etmek için kullanılır ve sebep – sonuç ilişkisine dayanmaktadır. Ve özellikle yeni bir sektörde fikir sahibi olmak isteyenler için oluşturulmuştur. Bilindiği gibi bir sektörün finansal performansı o sektördeki oyuncuların rekabetçi davranışlarından kaynaklanmaktadır ve analizlere göre bir endüstrinin karlılığının %70’i o endüstrinin yapısal özellikleri ile açıklanabilir. İşte bu yüzden SCP analiz modeli incelemeye değer bir model olarak betimlenmektedir.

Yapı-Davranış-Performans Modeli Tanımı

Yapı-davranış-performans modeli, ekonomik veya piyasa yapısı, piyasa davranışı ve performansı arasındaki bağlantıyı açıklayan analitik bir çerçeve anlamına gelmektedir. Bu, endüstriyel organizasyon ekonomisinde bir kavram veya modeldir. Organizasyon yapısı (çevre), örgütsel davranış ve örgütsel performans (başarı) arasındaki etkileşimi inceler ve tanımlar. Yapı-davranış-performans modeli, bu üç kavramın nedensel bir teori olarak açıklamasını sunmaktadır. Ayrıca bu üç kavramın dezavantajlarının yanı sıra güçlü yanlarını, özelliklerini de sunmaktadır.

Yapı-Davranış-Performans Modeli Tarihi

SCP modeli veya paradigması, endüstriyel organizasyon teorisinin çok önemli bir yönüdür. Bu model 1959’da Joe S. Bain tarafından geliştirilmeden önce, ilk kez 1933 yılında iki iktisatçı Edward Chamberlin ve Joan Robinson tarafından daha önce yayınlanmıştır. 1959’da Joe S. Bain tarafından geliştirilen SCP paradigması, endüstriyel organizasyon teorisinin bir ayağı olarak kabul edilmiştir, çünkü pazarın ana unsurlarını analiz etmek için analitik bir çerçeve görevi görmektedir. Piyasa yapısı ve davranışları piyasa performansının ana belirleyicileridir. Hem alıcılar hem de satıcılar tarafından sergilenen pazar davranışlarını etkiledikleri için pazarın önemli olduğu üç unsur veya değişken vardır. Bu unsurlar yapı, davranış ve performanstır.

  • Yapı: Bu, endüstriyel bir organizasyonun yapısını, oluşumunu ifade eder. Aynı zamanda bir organizasyonun veya pazarın faaliyet gösterdiği ortam türünü açıklar.
  • Davranış: Bu, alıcıların ve satıcıların pazarın yapısına uygunluğunu veya davranışını açıklar. Ayrıca, alıcı ve satıcıların birbirleriyle nasıl etkileşimde bulundukları ve davranış biçimlerini de ifade eder.
  • Performans: Bu, belirli bir pazarın veya endüstrinin başarısı veya sonuçları anlamına gelir. Piyasada dikkate alınan performans değişkenleri, ürün miktarını, ürün kalitesini ve üretim verimliliğini içerir.

Bununla birlikte, alıcı ve satıcı davranışlarının piyasadaki etkilerinden dolayı piyasa yapısını tahmin etmek genellikle zordur. Ayrıca, piyasaların ve yapısının tanımları ve genişlemesi, bu paradigmaya ilişkin sorgulamayı daha karmaşık hale getirmektedir. Bazı araştırmalar ayrıca pazarın yapısının her zaman ürünün ve mevcut teknolojinin niteliğine göre belirleneceğini ortaya koymaktadırlar.

SPC Modeli Ne Zaman Yararlı Olur?

SCP modelinin ne zaman faydalı olacağını konusu merak edilir. SCP modeli, değişmeyen bir endüstrinin analizinde çok faydalıdır, aynı zamanda dış şokun bir endüstrinin karlılığı üzerindeki etkilerinin öngörülmesinde de faydalıdır. Bir endüstri yapısının fiyat davranışına tepkisinin analizinde ve bunun tersi de faydalıdır. Bu model yapının performansı artırıp artırmadığını ve aynı zamanda davranışı etkileyip etkilemediğini inceler.

Ayrıca, bir endüstri veya pazarın yapısı, yönetimi ve performansı hakkında yapılan herhangi bir soruşturma SCP modelini faydalı kılar. Bu model, sektördeki birleştirmeyi haklı çıkarmak için kullanılabilir. Aynı zamanda, daha çekici bir endüstri yapısının, endüstrinin performansı üzerindeki etkilerinin analizinde de yardımcı olmaktadır.

Bu analiz, SCP modelini kullanarak yapı, davranış ve performansın nasıl analiz edildiğine bir örnektir. Birincisi, Endüstri konsantrasyonunun (Herfindal endeksi), minimum verimli ölçeğin, pazar payı modelinin ve sektördeki büyük şirketlerin sahipliğinin bir analizini içeren yapıdaki bir vurgudur.İkincisi, endüstrilerin neden fiyatlar, hizmetler ve ürün inovasyonunda rekabet ettiklerini yansıtan davranışların bir özetidir. Ayrıca, davranışların istikrarına ve oyuncuların piyasadaki farklı stratejilerine de bakmaktadır. İyi rakipler ve kötü rakipler kavramı da incelenmiştir. Üçüncüsü, kullanılan sermayenin getirisi, ekonomik kar, hissedarların iadesi ve diğerleri gibi performansın vurgulanmasıdır. Ayrıca, sektördeki belirli performanslardan sorumlu faktörlerin bir analizini gerektirir.

Analizin Nasıl Yapıldığına Dair Örnekleme

Yapı davranış performans modeli olan SCP analizinin nasıl yapıldığına dair örnekleme aşağıda verilmiştir:

Yapıda Vurgu

  • Endüstri yoğunluğu (Herfindal endeksi): Tekelden kusursuz rekabete doğru
  • Pazar payı modeli: Baskın bir lider var mı?
  • Minimum düzeyde verimli ölçek nedir?
  • Dikey olarak entegre mi? Nedeni nedir?
  • Büyük şirketlerin mülkiyeti nedir?

Davranışta Vurgu

  • Hangi alanda rekabet ediyorlar? Fiyat, hizmet, reklam yatırımı, yetenek savaşı veya ürün yeniliği vb. gibi alanlardan hangisi?
  • Davranış istikrarlı mı, yoksa sektör döngüsüne bağlı olarak kararsız olabiliyor mu?
  • Oyuncu stratejisini farklılaştırmaya mı yoksa izlemeye mi yönelik kullanıyor?
  • Rakipler pastayı büyütmeye mi çalışıyor, yoksa paylarını büyütmek için mi mücadele ediyorlar?

Performansta Vurgu

  • Uzun vadeli toplam pay sahiplerinin iadesi nedir?
  • Kullanılan sermayenin getirisi nedir?
  • Ekonomik kar nedir?
  • 80/20 kuralı: Bu en büyük şirketler için hesaplarsa, sektöre yönelik tahminler doğru olacaktır. Bazı özel şirketler veya bölümler için veri alınamadığı durumlarda, en iyi karşılaştırılabilir olan şirket belirlenerek aynı karlılık elde edilmeye çalışılır.
  • Endüstri döngüsü etkisini ortadan kaldırmak için miktarlar hesaplanıp birkaç yıl boyunca ortalama alınır.

SCP analizi özellikle yeni bir sektör konusunda bilgi ve anlayış sahibi olmak isteyenler için hazırlanmış bir analiz çeşididir. Ve tecrübelere göre, o sektörü tanımlamak için oldukça faydası olabilir.


İş Planları

kobi vadisi
Abone Ol
Bildirim Alın
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments