Yatırımcı Arıyorum

Sözleşme Nedir, Türleri Nelerdir?

Sözleşmenin Amaçları

Bir sözleşme, temelde iki taraf arasında, her ikisinin de belirli eylemlerde bulunmaları için yasal bir yükümlülük oluşturan bir anlaşmadır. Tarafların her biri, yasal olarak ödeme yapmak ya da mal teslim etmek gibi belirli görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.

Bir sözleşme aslında insanlar arasındaki vaat gibidir. İki ya da daha fazla kişi ya da kuruluş arasında belirli işleri yapmak için bir anlaşmadır. Bir sözleşmede bir şey yapmayı kabul eden her kişi ya da kuruluşa taraf denir.

Bir anlaşma ya da sözleşme, sizin ve diğer kişi/kuruluşun ne yapmayı kabul ettiğini belirten, verilen sözlerin yazılı bir listesidir. En iyi sözleşme şekli kâğıda yazılır ve taraflarca imzalanır.

Bir sözleşme arsa, mal satışı veya hizmetlerin sağlanması dâhil olmak üzere çeşitli işlemler için kullanılabilir. Sözlü veya yazılı olabilirler. Ancak mahkemeler anlaşmaların yazılı yapılmasını tercih eder.

Geçerli Bir Sözleşme İçin Gerekenler Nelerdir?

Bir anlaşmanın bir mahkemede bağlayıcı olması için bir sözleşmenin aşağıdaki unsurları içermesi gereklidir.

Karşılıklı Onay: Taraflardan her biri, sözleşmenin konusuyla ilgili ortak bir anlayışa sahip olmalıdır. Örneğin bir teslimat sözleşmesi için, her iki tarafta “gemi” kelimesinin bir deniz gemisinin değil, “teslim etmek” anlamına geldiğini anlamalıdır.

Teklif ve Kabul: Taraflardan biri, bir sözleşmeye bağlı olma niyetini açıkça bildirerek bir teklifte bulunmalıdır. Aynı şekilde karşı tarafta kabullerini açık bir şekilde ortaya koymak zorundadır.

Göz Önünde Bulundurulması Gereken Husus: Anlaşmanın bağlayıcı olması için, her iki tarafın karşılıklı olarak değerli bir şey alışverişinde bulunduğu durumdur. Dikkate alınması gereken 1 dolar vermek gibi bir formalite olabilir. Bazen sözleşmeler, yalnızca bir tarafın dikkate aldığı tek taraflı bir sözle uygulanabilir.

Sözleşme Türleri Nelerdir?

Sözleşme türleri,

1. Mülkiyet Hakkı Bakımından

  • Bağışlama sözleşmeleri
  • Satış sözleşmeleri
  • Trampa (Takas) sözleşmeleri

2. Kullandırmaya Yönelik Olarak

Kira sözleşmeleri

  • Gayrimenkul ve menkul sözleşmeleri
  • Finansal kiralama yani leasing sözleşmeleri

Ariyet (kullanma ödüncü) sözleşmeleri

Karz (ödünç) sözleşmeleri

3. İş Görme Sözleşmeleri

  • Hizmet sözleşmeleri
  • Eser sözleşmeleri
  • Vekâlet sözleşmeleri
  • Emanet sözleşmeleri

4. Kefalet-teminat sözleşmeleri

5. Kanunlarla Düzenlenmiş Sözleşmeler

Bileşik ve Karma Sözleşmeler

Yeni sözleşme türleri

  • Kredi Sözleşmeleri
  • Garanti sözleşmeleri
  • Factoring sözleşmeleri
  • Tek satıcılık sözleşmesi
  • İmtiyaz-pazarlama sözleşmeleri

Sözleşme Şekilleri

  1. Kaynaklarına göre; Kanuni ve İradi Şekil
  2. Gayelerine göre; İspat Şekli ve Geçerlilik şekli olarak ayrılmıştır.

Kanuni şekil: Sözleşmenin geçerli olması için tarafların irade açıklama biçiminin kanun tarafından açıklanmış olmasına denir.

İradi Şekil: Bu sözleşme şeklinde, sözleşmenin şekli tarafların kendi iradelerine bırakılmıştır. Yani tarafların diledikleri gibi sözleşme yapma hakları bulunmaktadır.

İspat Şekli: Sözleşme varlığının ispat edilmesi esasına dayanır. Sözleşmenin hukuken geçerli olduğuna bir tereddüt bulunmamaktadır.

Geçerlilik (Sıhhat) şekli: Sözleşmenin kanunda belirtilen şekilde yapılmasını öngören sözleşme şeklidir.

Sözlü Şekil: Sözlü vasiyet ya da evlenme sözleşmesi gibi iradenin sözle açıklanmasını kapsayan sözleşmedir.

Yazılı şekil: İmzalı bir mektup, teyit edilmiş fakslar gibi yazılı şekillerde kurulan sözleşmelerdir.

Farklı Sözleşme Türleri Nelerdir?

Bilinen sözleşme türlerinin aksine çok farklı sözleşme türleri de bulunmaktadır. Bir sözleşme, değer değişimi yapılan iki veya daha fazla taraf arasında yasal olarak bağlayıcı bir sözleşmedir. Sözleşmenin amacı, sözleşmenin şartlarını belirlemek ve bir mahkemede uygulanabilir olacak sözleşmenin bir kaydını sağlamaktır. Sözleşmeler, her biri kendi kullanımı ve amacı olan birçok biçimde olabilir.

Tek Taraflı ve İkili Anlaşmalar

Tek taraflı sözleşmeler, bir işlem yapmayı veya değerli bir şey sunmayı vaat eden yalnızca bir tarafı içerir. Bunlar tek taraflı sözleşmeler olarak da bilinir.

İki taraflı anlaşmalar ise her iki tarafı da değerli eşya ve hizmet alışverişinde bulunmayı kabul etmeyi içerir. İki taraflı sözleşmeler olarak da bilinen bu sözleşmeler çok yaygın kullanılır.

Ekspres Sözleşmeler

Ekspres bir sözleşmenin, sözleşme oluşumu sırasında yazılı veya sözlü olarak açıkça belirtilen şartları vardır. Bu tür sözleşmeler, resmi anlaşma eksikliklerine rağmen, açık sözleşmeler kadar bağlayıcı olabilir.

Taahhüt Edilemeyen Sözleşmeler

Bu tür sözleşmeler, bir tarafın diğer tarafa avantaj sağlamak için haksız olarak ağırlık verip haksız kabul edilen sözleşmelerdir. Bir sözleşmenin mutabakat edilip edilemeyeceği, mahkemelerin yorumlanması için bırakılan bir konudur.

Bağlılık Sözleşmeleri

Bağlılık sözleşmeleri, diğer tarafa göre çok daha fazla pazarlık gücüne sahip bir tarafın hazırladığı sözleşmedir. Yani zayıf taraf sözleşmeyi kabul edebilir ya da etmeyebilir. Genellikle “al ya da bırak” sözleşmeleri olarak adlandırılan sözleşmelerde, eğer herhangi bir müzakere varsa bir tarafın müzakere etmek için çok az bir şeyi olacaktır.

Sabit Fiyat Sözleşmeleri

Sabit fiyat sözleşmeleri, bir proje için ödenecek sabit bir fiyat üzerinde anlaşmaya varan bir alıcı ve satıcıyı içerir. Götürü bedel sözleşmeleri olarak da bilinen bu sözleşmeler satıcı için büyük bir risk oluşturur, çünkü proje beklenenden daha uzun sürerse veya daha genişse, yine de sadece üzerinde anlaşılan fiyat ödenir.

Sözleşme Nasıl İhlal Edilir?

Sözleşmenin tüm oluşumu müzakerelerle başlar ve nihai anlaşmaya varılmadan önce birkaç değişikliğe uğrayabilir. Bu, sözleşmenin ihlal edilebileceği birkaç noktanın olduğu anlamına gelir.

Bazı yaygın ihlal türleri; görevlerin yerine getirilmemesi, imkânsızlık (bir taraf diğer tarafın görevlerini yerine getirmesini imkânsız hale getirir), zımni bir görevin ihlali öngörülen ihlal gibi.

Bir ihmal tamamen kısmi olabilir ve her biri farkla yasal sonuçlar doğuracaktır.

Bir Kişi Geçerli Bir Sözleşme Oluşturma Teklifini Nasıl Kabul Eder?

Bir sözleşmenin temel oluşturması bir taraf, teklif sahibi, bir teklifte bulunmayı ve ikinci bir taraf hakemi bu teklifi kabul etmeyi gerektirir. Teklif bir kişiye, gruba ya da halka yapılabilir.

Bir teklif,  para veya değerli bir şey karşılığında belirli bir hizmeti gerçekleştirme sözü de olabilir. Bu teklifi kabul etmek için hakem, ödeme yapma veya anlaşma imzalama gibi teklifin şartlarına bağlı olmaya niyet göstermek zorundadır.

Opsiyon Sözleşmesi Nedir?

Opsiyon sözleşmesi, bir teklifin kabul edilmeden önce herhangi bir zamanda iptal edilebileceği genel kuralının istisnasıdır. Bir tarafın daha sonra başka bir tarafla başka bir sözleşme yapmasına izin verir. İkinci bir sözleşmeye girme seçeneğini kullanmak olarak adlandırılır ve bunun en iyi örneği, potansiyel bir alıcının bir satıcıyı piyasadan bir mülk almak için ödeyeceği, daha sonraki bir tarihte yeni bir sözleşme yapacağı emlaktır.

Mülkünü açıkça satın almak için bunu yapmayı seçmeleri gerekir. Opsiyon sözleşmeleri genellikle menkul kıymetler emtialar ya da gayrimenkuller için yapılmaktadır. Bir opsiyon sözleşmesin alıcısı ve satıcısı, opsiyon alıcısının daha sonraki bir tarihte kararlaştırılan bir fiyat için, bir varlık satın alma hakkına sahip olduğunu kabul eder. Opsiyon sözleşmeleri, alıcıların bir varlığa karar vermeden önce, birden fazla varlık üzerinde bahislerini korumaları için bir fırsat yaratan bir araçtır.

Teklif belirli bir süre açık olduğundan opsiyon sözleşmesinin teklifi sahibi varlığı değiştiremez iptal edemez veya başkasına satamaz. Opsiyon sözleşmesinde teklif sahibi bir teklifte bulunur ve teklifin belirli bir süre için açık olacağını kabul eder. Seçeneği oluşturmak için geçerli bir husus vardır.

Örneğin teklifi iptal etme, değiştirme veya başka bir alıcıya kaybetme korkusu olmadan teklifi açık tutmak için bir depozito gibi.

Sözleşme Taleplerinde Ne Tür Çözümler Bulunur?

Sözleşmenin ihlali durumunda çok sayıda çözüm yolu mevcuttur. İhlalin türüne bağlı olarak hem yasal hem de adil çözümler mevcuttur.

Yasal çözümler, taraflardan birinin ekonomik zararları için diğer parasal zararları ödemesi gerektiğini ima etmektedir. Bazı yasal çözüm yolları şunlardır.

Telafi Edici Zararlar: İhlal etmeyen tarafa sözleşme tutarının geri ödenmesi

Dolaylı Zararlar: İhlalin dolaylı yol açtığı zararlar için geri ödeme

Tasfiye Edilen Zararlar: Sözleşmenin kendisine yazılan zararlar

Adil çözümler, bir tarafı ihlali düzeltmek amacıyla harekete geçirmeye zorlamak için tasarlanmıştır. Bunlar sözleşme iptalini (eski sözleşmeyi iptal etmek ve yen bir sözleşme yazmak) ve sözleşme reformunu (eski sözleşmeyi yeniden düzenlemek) içerebilir.

Sözleşme Konusunda Bir Avukata İhtiyaç Duyulur Mu?

Bir işletmede hangi işlem yapılırsa yapılsın bir avukata ihtiyaç duyulmalıdır. Avukatlar, tarafların yasal haklarını gözetmek ve korumak amaçlı görevlendirilirler. Yetkili bir sözleşme avukatı, uygun bir sözleşme hazırlamanıza yardımcı olabilir ve bir ihlal meydana geldiğinde argümanlarınızı hazırlayabilir. Sözleşmeler, bağlayıcı yasal yükümlülükler oluşturan güçlü araçlardır ve bir avukat, sözleşme yasaları kapsamında haklarınızın ne olduğunu anlamanıza yardımcı olabilir.


İş Planları

kobi vadisi
Abone Ol
Bildirim Alın
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments