Hayat Boyu Öğrenme Modeli
İçindekiler
Yaşam boyu öğrenme, bir kişinin okulda aldığı eğitimlerle sınırlı kalmayarak hayatın her alanında kendini yetiştirme çabasıdır. Ekonomik statü, yaş, eğitim seviyesi gibi sınırlamalara ve engellere takılmadan, kendi kendine eğitimini sürdürdüğü bir eğitim modelidir.
Yaşam boyu öğrenmenin standartlaştırılmış bir tanımı olmasa da, genellikle okul, üniversite veya kurumsal eğitim gibi resmi ve örgün eğitimler dışında da gerçekleşen öğrenme olarak tanımlanmaktadır. Aslında tanımı en iyi şekilde, kişisel tatmin elde etme amacıyla gönüllü olarak eğitim olarak yapılabilir.
Yaşam Boyu Öğrenme ve Kişisel Tatmin
Peki; kişisel tatmin ne demektir?
Birçok kişinin aldığı örgün eğitim ve sahip oldukları meslekler dışında da hedef ve hayalleri vardır. Bu insan olmanın doğası gerekir, yani doğal bir merak ve beraberinde gelen öğrenmedir. Kişiler öğrenme yeteneği sayesinde gelişir ve büyürler. Yaşam boyu öğrenme temeli; kişinin öğrendiklerini sadece örgün eğitimden öğrenmediği gerçeğidir. Örneğin, bir kişi çocukluk döneminde konuşma veya bisiklete binmeyi öğrenirken, bir yetişkin akıllı telefonun nasıl kullanılacağını veya yeni bir yemeğin nasıl pişirileceğini öğrenir. Bu örnekler; kişinin sosyalleşmesi, deneme yanılma yöntemi ya da kendi kendine başlattığı bir çalışmayla günlük hayat içinde olan yaşam boyu örnekleri arasında gösterilebilir.
Kişisel tatmin ve gelişme, kişiye yeni şeyler öğrenmeye yönlendiren doğal çıkarları, merakları ve motivasyonları ifade etmektedir. Bunda kişi başka biri için değil, kendisi için öğrenmektedir. Mark Zuckerberg ve bazı tanınmış girişimcilerinin çoğunun ortak bir özelliği vardır. Bu özellikte bu kişilerin üniversite diplomalarının olmadığıdır. CNBC ve SurveyMonkey tarafından yapılan bir araştırmaya göre, günümüzde dört yıllık bir dereceye sahip olmayan işletme sahiplerinin sayısı, lisans veya daha yüksek eğitim düzeyine sahip girişimcilerden daha fazladır. Bu başarılı girişimciler yaşam boyu öğrenme modeli ile kendini sürekli olarak geliştiren şahsiyetlerdir. Tabi bu noktada eğitimin hem kişisel hem de profesyonel olarak daha iyi yaşam koşullarına erişmek için tanımlayıcı bir özellikle olduğu da kesinlikle göz ardı edilmemelidir.
Yaşam Boyu Değerinin Toplumsal Etkisi
Bugün dünya 10 yıl öncesine göre çok daha hızlı hareket etmekte, bu da rekabet ortamını her zamankinden daha zorlu bir arena haline getirmektedir. Bu durumla ilintili olarak da bir kişi sürekli olarak kendine yatırım yapmıyorsa, kendini geride kalmış gibi hissetmekte, hatta kariyerlerinde bir noktada işsiz bile kalabilmektedir. Ve söz konusu bu durum birçok hatta bütün meslekler için geçerli bir durumdur. İşyerlerinde yeni teknolojiler geliştirilip, uygulanmaya başlandıkça genç nesiller yeni beceriler edinmekte ve işyerini yeniden şekillendirmektedirler.
Özet olarak bakıldığında öğrenme doğumla beraber başlayan bir süreçtir ve 5 yaşında ana sınıfı ile birlikte resmi olarak yetenek edinilmeye başlanır. Ve bu süreç çoğunlukla liseden veya tercihen üniversiten mezun oluncaya kadar devam eder. Ancak eğitim sadece örgün eğitim ile sınırlı değildir, bilgi ve beceri kazanmanın birçok yolu vardır. Girişimcilikte Ölüm Vadisi Ne Demektir?
Girişimcilikte Yaşam Boyu Öğrenme Değeri
Girişimciler için yaşam boyu öğrenme, uzun vadeli başarı için önemlidir. Mesela kişi büyük bir şirkette çalışıyorsa, yeni deneyimler, fikirler ve beceriler edinmek için sürekli gayret gösterirken bu şirket yeni bir teknoloji sunuyorsa onu kullanmak olur. Ya da kişi kendi işini yürütüyorsa, BT, pazarlama, İK ve finans konular hakkında bilgi sahibi olması gerekir. Bunun yanında işletme sahipleri genellikle muhasebe, finans ve pazarlama gibi temel beceriler olmadan bir iş girişiminde bulunurlar ve genellikle bu işin zorluklarıyla başa çıkmaya çalışırlar. Oysa yaşam boyu öğrenme modeli ile bir işin zorluklarıyla daha rahat bir şekilde başa çıkabilirler ve işlerini başarı ile yürütebilirler.
Bunun yanında yapılan araştırmalara göre, işletme sahipleri arasında eğitimin gerekli olduğunu düşünen nadirdir, genellikle eğitimin önemli olmadığını düşünürler. Ve sık sık ihtiyaç duydukları eğitimi almak için zamanları olmadığını dile getirirler. Fakat girişimcilere işlerini büyütmek, büyük bir kayba yol açacak bir hatayı düzeltmek veya başarısızlık ihtimalini azaltmak için zamanları olup olmadığını sorulduğunda ise cevapları her zaman evettir. İşte bu girişimcilerin durumlarına bakıldığında eğitimlerini ertelemek için her zaman iyi nedenleri vardır. Satış yapmaları, kritik teslimat sürelerini takip etmeleri veya çalışanları ile sorunlarını çözmeleri gerekir. Ve bu yüzden dolayı eğitimin ertelenebileceğini ve geciktirilmesi gerektiğini düşünürler. Oysa sorun şudur iş hayatındaki rekabet çetindir ve eğitimdeki gecikmeleri ile bilgi boşluklarını her geçen gün artırarak rakiplerine yardımcı olmaktadırlar.
Bunun yanında öğrenmek zamanla değil, sadece bir dizi beceri veya genel bilgi edinmeyle de ilgili değildir. Bu, faaliyet gösterilen belirli bir alan adına özgü değildir. Mesela eğer bir kişi perakendeciyse, ürünlerini modernize etmeye nasıl devam edebilir kendini bu konuda eğitmelidir. Ya da hizmet sektöründe ise, müşterilerle daha iyi iletişim kurmak ve koordinasyon sağlamak için yeni teknolojileri nasıl kullanabileceği konusunda sürekli bilgilerini güncellemeleri gerekir.
İşte bir kişinin öğrenebileceği en önemli şey neyi nasıl öğreneceğidir ve bu bazen zor bir süreç olabilir, çünkü öğrenilmek istenilen konuyu seçmesi gerekir. Bu noktada dikkate alınması gereken; kişinin hangi alanda başarılı olduğunu ve hangi becerilere sahip olması gerektiğini belirlemektir. Bu, ister 22 ister 50 yaşında olunsun, ister yeni bir girişimci ister servet sahibi bir iş sahibi olunsun herkes için geçerli bir durumdur.
Yaşam Boyu Öğrenme Değeri Adımları
Çoğu insan günlük hayatın içinde sadece başkalarıyla konuşarak, kişisel ilgi alanlarına göre internete göz atarak, gazeteyi okuyarak veya kişisel ilgi alanlarına yönlenerek yeni bilgiler öğrenir. Fakat günümüz teknolojileri sayesinde, yaşam boyu öğrenme süreci her zamankinden daha kolay hale getirilebilir ve bu konu çaba sarf etmek gerekir. Eğer bir kişi için öğrenmek kişisel, ailesel veya kariyer nedenleriyle önemli bir olgu ise veya daha organize bir yapıya ihtiyaç duyuyorsa bazı adımlar uygulaması gerekir.
İşte kişinin yaşam boyu öğrenmesi için atabileceği bazı adımlar:
Kişisel ilgi alanlarını ve hedeflerini tanımak
Öncelikle kişi yaşam boyu öğrenmenin kendisi ile ilgili olduğunu bilmesi gerekir. Yani bu öğrenme, başkaları ve ne istedikleri ile ilgili değildir. Öncelikle kişi ilgi duyduğu, tutkulu olduğu alanları, geleceği ile ilgili hedefleri belirlemeli ve kariyerini ilerletmek için bu hedeflere nasıl ulaşacağına dair neler öğrenmesi gerektiğini tespit etmesi gerekir. Mesela kişinin tutkusu tarih öğrenmekse bu ilgisinde nasıl kişisel tatmine erebileceğinin yollarına bakmalıdır.
Öğrenmek ya da yapmak istenilenlerle ilgili liste yapmak
Kişinin kendisini neyin motive ettiğini belirledikten sonra, ulaşmak istediği o ilgi veya hedeflerle ilgili nasıl bir yol izleyeceğini belirlemelidir. Mesela tarihe tutkulu olan birinin örneğinden devam edersek, belki de Avrupa tarihi hakkındaki bilgisini genişletmelidir. Ve ya belki de o konuda doktora yapmak kadar daha büyük bir hayal peşinde koşabilir. Bunların her ikisi de farklı öğrenme yollarını içeren farklı ilgi düzeyleridir.
Mevcut kaynakları belirlemek
Kişisel hedeflere ulaşmak, nasıl başlayacağını bulmakla başlar. İlgi ve hedef hakkında araştırma yapmak ve okumak, onu nasıl öğreneceğini formüle etmeye yardımcı olabilir. Tarih örneğinde belirli bir tarihsel zaman periyodu hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen kişi, kütüphane kataloğundaki kitapları, konuya adanmış blogları, dergileri ve podcast’leri, hatta müzeleri ve konuşmaları izleyerek kendini yetiştirebilir. Doktora yapmak isteyen kişi ise tarihte kişisel bir hedef olarak, yarı zamanlı veya çevrimiçi olarak üniversite programlarına katılabilir ve doktora seviyesine ulaşmak için atması gereken adımları araştırabilir. Paranın Zaman Değeri
Öğrenme hedefini yaşamına göre yapılandırmak
Günlük hayatın yoğunluğu içinde yeni bir öğrenme hedefi oluşturmak dikkat ve çaba gerektirir. Bunun için zaman planlaması yapılmalıdır aksi takdirde kişinin kolaylıkla cesareti kırılabilir ve öğrenmekten vazgeçebilir. Yeni öğrenme girişiminin ihtiyaçlarının, kişinin hayatına uyup uymadığına bakılarak, uygun hale getirmek için ne yapılması gerektiği tespit edilebilir. Örneğin, yeni bir dil öğrenme hedefinde olan bir kişi, günde bir saat buna vakit ayırabilir mi? sorgulaması gerekir.
Hedefler belirlemek
Bir konuda başarılı olmak için o konuda hedefler belirlemek şarttır. Yaşam boyu öğrenmede de durum aynı böyledir ve bir hedef belirlemek gerekir. Eğer kişi yeni bir öğrenme girişimine karar verdiyse gerçekçi beklentiler belirlemeli, ulaşmak için motive olmalı ve mazeretlerden kaçınmalıdır.
Yaşam boyu öğrenme örnekleri
İşte yapabilecek bazı yaşam boyu öğrenme girişimleri:
- Yeni bir beceri geliştirme (ör. Dikiş, yemek pişirme, programlama, topluluk önünde konuşma, vb.)
- Kendi kendini geliştirme (ör. Yeni bir dil öğrenmek, bir konuyu araştırmak, bir podcast’e abone olmak, vb.)
- Yeni bir spor veya aktivite öğrenmek (ör. Dövüş sanatlarına katılmak, kayak yapmayı öğrenmek, egzersiz yapmayı öğrenmek, vb.)
- Yeni bir teknoloji kullanmayı öğrenmek (akıllı cihazlar, yeni yazılım uygulamaları, vb.)
- Yeni bilgi edinme (çevrimiçi eğitim veya sınıf temelli kurs yoluyla kişisel ilgi alanı dersi almak)
Yaşam Boyu Öğrenmenin Önemi
Yaşam boyu öğrenmeyi benimseyen bir kişi; kişisel ilgi ve tutkuları peşinde giderek ya da profesyonel olarak hırslarını kovalayarak kişisel tatmine ulaşır. Bu tatmin duygusu da, insan olmanın ihtiyaçları arasındadır ve kendini tamamlama duygusunu besler. Bunun yanında kişi kendini yenilenmiş hisseder ve motive olur, kişisel çıkarlarını ve hedeflerini tanır, başka kişisel ve mesleki beceriler geliştirir ve tabi ki öz güveni gelişir.
Tabi ki; kendine, topluma, dünyaya bir değer katar.
Tavsiye Edilen İçerikler
