Yatırım Fonu Ne Demek?
İçindekiler
Yatırım fonu yatırımcıların yatırımlarını çeşitlendirebilmek adına oluşturdukları bir portföy türüdür. Portföy ise bir kişinin veya kurumun sahip olduğu varlıkların tümünü ifade eder. Yatırım fonları hisse senetleri, hazine bonoları, devlet veya özel tahviller, altın, gümüş, dolar ve euro gibi yatırım araçlarından oluşur. Yatırımcılar bu yatırım araçlarını kullanarak yatırımlarını çeşitlendirir.
Yatırım fonlarını aracı kurumlar tarafından yetkilendirilmiş kişiler yönetir. Bu nedenle riskinizi düşünebilirsiniz.
Yatırım Fonlarının Avantajları Nelerdir?
- Aracı kurumlardaki görevli kişiler tarafından yönetilmesi nedeniyle profesyonel bir yönetime sahiptir.
- Görevli kişilerin piyasaları sürekli kontrol etmesi sayesinde yatırım fonunuz için avantaj sağlayabilecek her yatırım aracını fonunuza ekleyerek riskinizin azaltılmasını sağlar.
- Yatırım fonları kolaylıkla nakite çevirilebilir.
- Yatırımcılar için her yatırım aracının bir riski vardır. Yatırım fonları risklerin azaltılmasına yardımcı olur.
- Yatırım fonları sayesinde portföyünüzde bulunan yatırım araçlarının çeşitlendirilmesine yardımcı olur.
- Yatırım fonları portföylerinde çok çeşitli oldukları için yatırımcının zaman ve paradan tasarruf etmesini sağlar.
- Yatırım fonları Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kontrol edilir. Bu nedenle güvenlidir.
- Yatırımcıların bireysel olarak yatırım araçlarını almak istemeleri halinde karşılaşabilecekleri bilgi eksikliği ve sorunları ortadan kaldırır.
- Hisse senedi yoğun olan yatırım fonlarında %0 oranında stopaj uygulanması.
Yatırım Fonu Çeşitleri Nelerdir?
Yatırım fonlarının pek çok çeşidi bulunur. Yatırımcının yatırım fon çeşitlerini dikkatlice inceleyip seçimini yapması gerekir.
- Likit Fon
Likit fonlar, vadesinin dolmasına 90 günden az kalmış yatırım araçlarından oluşan açık uçlu olan bir yatırım fonu türüdür. Likit fonlar hisse senetleri, devlet tahvilleri ve hazine bonoları gibi yatırım araçlarını içerir. Likit fonlar daha çok birkaç hafta içinde nakite ihtiyaç duyabilecek yatırımcılar tarafından tercih edilir.
Likit fonlar kısa sürede yatırım araçlarına yatırım yapan fon türüdür bu nedenle yüksek likiditeye sahiptirler. Likit fonlar A tipi likit fon ve B tipi likit fon olmak üzere ikiye ayrılır. A tipi fonlar hisse senedi ağırlıklı olan fonlardır ve risk düzeyi daha yüksektir. Risk düzeyinin yüksek olması getirinin daha fazla olmasını sağlar. B tipi fonlar kıymetli maden ağırlıklı olan fon türüdür ve risk seviyesi daha düşüktür.
- Hisse Senedi Fonu
Hisse senedi fonu portföyün tamamının hisse senetlerinden oluştuğu fon türüdür. Hisse senedinin hâkim olduğu fon türünde risk fazladır. Bu nedenle seçeceğiniz hisse senedi fonunu dikkatlice seçmeniz gerekir.
- Tahvil ve Bono Fonu
Tahvil fonu öncelikli olarak tahvillere ve ipotek desteği olan menkul kıymet borçlanma araçlarına yatırım yapan fon türüdür. Tahvil fonları yatırımcılar için çeşitlilik sağlayan fonlardır. Tahvillerin faiz oranlarıyla ters ilişki içinde olması nedeniyle uzun vadeli olan tahviller daha yüksek faiz oranlarına sahiptir. Bu nedenle bir risk düzeyi vardır. Tahvil fonları yalnızca tahvillere yatırım yapan fon türüdür. Tahvil fonlarında ana paranın geri ödenmesi için bir vade yoktur. Yatırım Getirisi (ROI) Nedir?
Bono fonu bonolardan oluşan portföye yatırım yapan fonlardır. Bono fonları A tipi ve B tipi olmak üzere ikiye ayrılır. A tipi fonlar kısa vadeli bonoları içeren fon türleridir. B tipi fonlar ise uzun vadeli bonoları içeren fon türüdür. Her yatırım fonunda olduğu gibi bono fonu türünde de bir miktar risk vardır.
- Yabancı Menkul Kıymetler Fonu
Yabancı menkul kıymetler fonu, fon portföyünün en az %80 oranının yabancı kamu veya özel yatırım araçlarına yatırım yapan fon türüdür.
- Altın Fonu
Altın fonu ağırlıklı olarak altına veya altın üretimi yapan şirketlere yatırım yapan fon türünü ifade eder. Fonun amacı altından uygun bir getiri elde edebilmektir. Altın fonunda alınan altın fiziksel olarak alınan altın değildir. Yatırımcılar somut olarak altına sahip olmadan altın fiyatlarının artışından faydalanabilir.
- Kıymetli Madenler Fonu
Kıymetli madenler fonu portföyünün en az %80 oranını borsada işlem görmekte olan altın ve diğer kıymetli madenlere yatıran fon türüdür. Genellikle fondan istenildiği zaman çıkılabilmektedir.
- Sektör Fonu
Sektör fonu belirli bir sektörde faaliyet gösteren firmalara yatırım yapan fon türüdür. Gelişmekte olan sektörlerin olduğunu düşünüyorsanız ve sektöre inanıyorsanız sektör fonuna yatırım yapabilirsiniz.
- İştirak Fonu
İştirak fonu, fon portföyünün en az %51 oranının kurucuların iştiraklarına yatırım yapmasını içeren fon türüdür. İştirak ise bir firmanın başka bir firmanın sermayesine ortak olması durumunu ifade eder.
- Gayrimenkul Yatırım Fonu
Gayrimenkul yatırım fonu arazi, apartman gibi duran varlıklara yapılan yatırımları içeren fon türüdür. Ancak ticari veya kurumsal mülklere yatırım yapılmaz. Gayrimenkul yatırım fonlarının açık ve kapalı uçlu olmak üzere iki şekili vardır. Açık uçlu fon türünde yatırımcı fondan istediği zaman ayrılabilir. Kapalı uçlu fon türünde ise yatırımcı istediği an fondan ayrılamaz.
- Girişim Sermayesi Yatırım Fonu
Girişim sermayesi yatırım fonu portföyün en az %80 oranının girişim sermayesi yatırımlarına yapılmasını ifade eder. Bu fon girişim şirketlerine yatırım yapar. Süreli olarak kurulan fon türüdür.
- Borsa Yatırım Fonu
Borsa yatırım fonu açık borsalarda alım veya satım yapan fon türünü ifade eder.
- Emeklilik Yatırım Fonu
Emeklilik yatırım fonu emeklilik şirketleri tarafından bireylerin emeklilik hesaplarını izlenen katkıların değerlendirilmesi amacıyla yapılan fon türüdür. Yatırım fonunun kurucusu emeklilik şirketleridir. Fonların yönetimi portföy yönetim şirketleri tarafından yapılır.
- Karma Fon
Karma fonlar değerli madenler, hisse senetleri, tahviller ve bonolar gibi yatırım araçlarını içeren fon türüdür. Fonun amacı çeşitlilik yaratarak riski azaltmaktır.
- Fon Sepeti
Fon sepeti, fon portföyünün en az %80 oranının diğer fonlara ve borsa yatırım fonlarının katılma paylarından oluşan fonlara yatırım yapan fon türüdür.
- Değişken Fon
Değişken fonlar bir sınırlama olmadan portföyde bulunan fonların sürekli değişmesini ifade eder.
Yatırım Fonuna Yatırım Yapmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir yatırım fonuna yatırım yapmadan önce dikkat edilmesi gereken kriterler vardır. Yatırımcılar, yatırım fonları ne kadar güvenli olursa olsun birikimlerini aktarıcakları için fon seçimini oldukça dikkatli yapmalıdır.
Bu kriterlere dikkat etmeniz riskinizi daha çok düşürecektir:
- Seçtiğiniz fonun geçmiş zamanlarda yaptığı yatırımlar ve gelecekte yapacakları yatırım araçlarını araştırmalısınız.
- Yatırım fonunun geçmiş dönemlere ait portföy dağılımı ve yatırım stratejilerini araştırmalısınız.
- Yatırım fonunun analizciler tarafından önerilen vadesine bakmalısınız.
- Yatırım fonunuzun risk seviyesini bilmelisiniz.
- Fonu yöneten kişi veya kuruluşun kim olduğunu araştırmalısınız.
- Fonun yöneticisinin daha önce yönettiği fonlar üzerindeki performanslarını incelemelisiniz.
- Fonun getiri garantisi verip vermediğini araştırmalısınız.
- Yatırım fonunun kurucusunu incelemelisiniz.
- Yatırım fonundan erken çıkış halinde komisyonu ücreti olup olmadığını incelemelisiniz.
- Yatırım fonundan elde edilen kazanca uygulanacak olan stopaj oranını öğrenmelisiniz.
- Fonda yapılacak alım satım işlemleri için ne kadar süre gerektiğini bilmelisiniz.
Bir yatırım fonuna yatırım yapmadan önce yatırımcının kendisine sorması gereken sorular vardır. Bu soruların cevaplarına göre yatırımcının kendine uygun olan fonu seçmesi kolaylaşacaktır. Yatırım Nedir?
Bu sorular şu şekildedir;
- Yatırımcı ne kadar risk almaya açık?
- Elinde bulunan para miktarının ne kadarını yatırım fonu için ayıracaksınız?
- Daha önce yatırım fonuna yatırım yaptınız mı?
- Hangi aracı kurumu tercih edeceksiniz?
- Yatırım fonunun değerinin düşmesi halinde panik yapar mısınız?
Yatırım Fonlarından Sağlanan Kazanç Ne Kadardır?
Yatırım fonlarından sağlayacağınız kazanç üç farklı şekilde olabilir.
Yatırım yaptığınız yatırım fonunun bağlı olduğu portföylerin değerlenmesiyle yatırım fonundan kazanç elde edebilirsiniz. Bu nedenle bu tür bir kazancın ne kadar olabileceği kesin değildir. Portföyde bulunan yatırım araçlarının ne kadar değerleneceğine göre kazancınız şekillenir.
Yatırım fonlarından elde edebileceğiniz bir diğer kazanç şekli ise fonun bağlı olduğu portföylerin faiz veya kâr payı getirmesidir. Böyle bir durumda yatırım fonunun sağlayacağı kazanç ekonomik duruma göre değişmektedir.
Yatırım fonlarından sağlanabilecek kazancın sonuncu şekli ise yatırım fonlarının satılmasıdır. Yatırım fonlarının mevcut ekonomik durumda bulunduğu değerine göre kazancı değişebilir.
Yatırım Fonlarının Masrafları Nelerdir?
Bir yatırım fonuna yatırım yapmak istediğinizde karşılaşabileceğiniz masraflar vardır. Yatırım fonlarının ilk masrafı fona katılım esnasında alınan komisyon ücretidir. Komisyon ücretleri hemen hemen her yatırım fonundan alınsa bile bazı durumlarda alınmayabilirler.
Yatırım fonlarının bir diğer masrafı fonların işletilmesi sırasında ortaya çıkar. Yatırım fonlarının yönetilmesinde görevli kişiler bulunduğu için belge işlemleri ve bürokratik süreçlerde yaşananlar nedeniyle fonun içerisinden yönetim masrafları kesilebiliyor.
Fonların oluşturduğu masraf türlerinden biride portföy içinde bulunan payların alım veya satını esnasında aracı kuruma yapılan ödemelerdir.
Tavsiye Edilen İçerikler
