Yatırımcı Arıyorum

Yetki Belgesi Nedir?

Yetki Belgesi Ne Demek?

Yetki belgesi, iş hukukuna göre düzenlenen, bir işletme, kurum veya yetkili bir makam tarafından düzenlenen, tüzel ya da gerçek kişiye, belli sınırlar çerçevesinde belirlenen göreve ait sorumlulukları üstlenme ve yürütme yetkisini veren bir belgedir. Her meslek grubu, kendi faaliyetlerinin yürütülmesi için yetki belgesi düzenleyebilir.

İş hukukunda yetki belgesi yetkilendirilen belge anlamında kullanılır. Yetki belgesi, mesleki açıdan halkın can ve mal güvenliğinin söz konusu olduğu konularda ve alım satım işlerinde zorunlu tutulmuş, ilgili ve resmi kurumlar tarafından edinilme zorunluluğu getirilmiştir. Örneğin, emlak alım satımında ya da ilk yardım eğitimi vermek gibi konularda yetki belgesi olunması gerekir. Yetki belgeleri süre açısından sınırlıdır ve her süre bitiminde iş devam edecekse yenilenmesi gerekir.

Yetki belgesi, belgenin verildiği kişiye, işleri ve kişileri yönetme, yönlendirme ve karar alma gibi haklar verir ve iş yaptırma gücü olarak da tanımlanabilir.

Daha önceleri bir iş kurmak daha kolay olsa da, artık pek çok meslek için yetki belgesi alınması zorunluluk hale geldi. Taşıma işi yapanlar, emlak alım satım işi yapanlar, kiralık araç işi yapıp araçlarını satmak isteyenler, bir yıl içerisinde 3’den fazla araç satanlar yetki belgesi almak zorundadır.

Yetki Nedir?

Yetki, yetkiyi veren tarafından yetkiyi alana iş yaptırma gücü ve işin bir başkası tarafından yapılmasını isteme hakkını, yetkiyi alana ise karar alma ve uygulama hakkı veren yasal düzenlemedir. Yani yetkiyi alan kişi, yetkilendirme kapsamında emir verebilir ve başkalarının davranışlarını yönlendirebilir.

Yetki kavramı Sanayi Devrimi ile birlikte ortaya çıkmıştır. Her organizasyonda amaçların gerçekleşmesi için işbölümüne, işbölümünün başarılı olması için de çalışanların işbirliğine ihtiyaç vardır. Yetki olmazsa, organizasyonda işbölümü yapmanın ve görev ile sorumlulukların belirlenmesinin bir anlamı olmaz.

Bir yetkilendirmenin tanımı, bir eylem veya olaya ya da bir eylem veya olayın gerçekleşmesine izin verme eylemidir. Yetki alan, yetki verenin kendisine vermiş olduğu her eylemden sorumludur.

Yetkinin Özellikleri

Yetkinin 3 temel özelliği bulunmaktadır:

  • İlk olarak; yetki verilmiş bir haktır. Bu hak yöneticinin kendisine değil, sahip olduğu mevki bakımından yöneticiye verilir.
  • İkinci olarak; hakkın kullanımını alan yetkili kişi, kendi davranışları üzerinde dolaysız olarak, başkalarının davranışları üzerinde de dolaylı olarak söz sahibidir. Yetkinin kullanılması karar vermeyi gerektirmektedir.
  • Son olarak; yetkili kişi, çalışana istediğini yaptırması için cezalandırma ve ödüllendirme gücüne sahiptir. Verilen yetki doğrultusunda işler başarıyla yürütülmelidir. Aksi takdirde gerçek ya da tüzel kişinin elinden yetkiler alınabilir.

Yönetici kişi yani üst, yönetilene yani asta emir verir ve astın da verilen emirleri reddetme ya da yerine getirme hakkı bulunmaktadır. Ast, işin yapılması ya da reddedilmesi ile ilgili kararını vermeden evvel iyice düşünmeli, hangisinin üstünlüğü daha ağır ise buna göre davranışlarını belirlemelidir. Zararına ya da başkasının zararına verilen bir emir ise reddetme hakkına sahiptir.

Astın, üstün verdiği emirleri kabul etmesi için;

  • Verilen emrin iyi bir amaç için olduğunu bilmesi
  • İş arkadaşlarının da onayını alması
  • Ahlak standartlarına uygun hareket etmesi
  • Amirleri tarafından ödüllendirileceğini bilmesi gerekir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, yetki ve görevi birbirine karıştırmamaktır. Görev, bir işyerinde çalışan kişinin yapmakla zorunlu olduğu işlere denir. Yetki ise çalışanlardan görevle ilgili işin yapılmasını isteme hakkına denir. Örneğin bir işyerinde, kıdemli olan kişi, yetki verildiği takdirde işverenin yokluğunda, yetki dâhilinde görevlerini üstlenebilir. Bu yetkilendirmedir. Kişinin kendi işini yapması ise görevdir.

Yetki Belgesi Türleri

Belirttiğimiz üzere her mesleğin kendi şartlarına göre belirlediği yetki belgesi mevcuttur. Bu belgeler işin niteliklerine göre düzenlenir.

Ticaret Sicil Yetki Belgesi

Ticaret sicil yetki belgesi, tüzel kişilerin temsil şekli ve yetkilerini gösteren bir belgedir. Türk Ticaret Kanunu 32/2 maddesine göre düzenlenen yetki belgeleri illerin Ticaret Sicil Müdürlüklerince verilir ve yetki belgesi almak isteyen gerçek ya da tüzel kişiliklerin, biraya bir dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir.

Vekâletname Yetki Belgesi

Bir dava açılacağı zaman, avukat ile takip edilecek işlerde davayı açan kişi avukata vekâletname vermek durumundadır. Avukatın belli sebeplerden dolayı duruşmalara katılamaması durumunda vekâletnamenin yerine geçmek üzere düzenlenmiş, avukatın başka bir avukata vekâletnamedeki yetkilerin tamamını veya bir kısmı üzerinden yetkilendirdiği belgeye avukatlık yetki belgesi denir.

Yetkili avukat, bu düzenlenmiş yetki belgesi ile avukata tanınmış haklardan yararlanır.

İşyeri Yetki Belgesi

Esnaf ve sanatkârlar ile ticari işletmeler adına düzenlenen ve taşınmak ticaretiyle uğraşabilmek için başvuru üzerine Ticaret İl Müdürlüğünce verilen belgeye denir. Başvurusu değerlendirilen işletmelere, il plaka koduna göre ve 7 rakamdan oluşan numara verilmektedir.

Satış Yetki Belgesi

Araç satış belgesidir. Özellikle ikinci el motorlu kara taşıtları satışı yapan kişilerde bilinmesi gereken bir belgedir. Ayrıca bu belge Ticaret Bakanlığı’nca yeni yapılan düzenlemeye göre, yetki belgesi aldıkları takdirde, araç kiralama işi yapan firmaların ellerindeki araçları satması için de verilir. Bunun şartı en az 1 yıl boyunca araç kiralama işinin yapılmış olmasıdır. Yetki belgesi kişiye özel düzenlenir ve 5 yıl geçerlilik süresi vardır. Yeterlilik belgesi olmayanlar ise yıl içinde en fazla 3 araş satışı yapabilir.

Eğer galeri olarak araç alım satımı yapılıyorsa, bunun için yekti belgesi alınması zorunludur. Galeri yetki belgesi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı kuruluşlar tarafından verilir ve bu yetki belgesi için kişiler yazılı ve sözlü sınava tabi tutulurlar. Belge için belli bir ücret ödenmesi gerekir.

Tapu için Gayrimenkul Yetki Belgesi

2644 sayılı Tapu Kanunu 2. Maddesi gereğince, taşınmaz malların devir işlemi yapılması sırasında, tüzel kişiliklerden istenen, temsilcisi de dâhil olan, gayrimenkul alım satım yapabilme izni olduğunu gösteren belgeye denir. Bu belge il Ticaret Odasından alınır. Bunun için tüzel kişiliği gösteren yetki belgesi dilekçe ile istenmektedir.

Böylece temsilci kişi, gayrimenkulün satım ya da kiralama işini yapabilir. Bu yetki belgesinin geçerliliği 6 ay olup, temsilcinin alacağı komisyon da burada belirlenir.

Yetki Belgesi İlk Başvuru ve Yenileme Nasıl Yapılır?

Yetki belgesi ilk başvuru ve yenileme işlemleri artık E-devlet üzerinden ve Ticaret İl Müdürlükleri bünyesinde yapılmaktadır. İşiniz ile ilgili yetki belgesi almadan önce gerekli araştırmayı yapmanız ve hangi kurumun size belgenizi vereceğini öğrenmeniz gerekir. Yetki belgesinin hazırlanıp hazırlanmadığını da yine E-Devlet üzerinden ve talep ettiğiniz kurumun web sitesinden öğrenebilirsiniz.

Yetki Belgesi Almak İçin Hangi Evraklar Gereklidir?

Yetki belgesi almak, her iş dalına göre farklılıklar gösterir ve hangi tür yetki belgesi almak istiyorsanız, o yerin web sitesinden yetki belgesi almak için gerekli belgeleri öğrenebilirsiniz.

Genel olarak istenen belgeler;

  • Vergi levhası fotokopisi
  • Gerçek kişi ise öğrenim durumunu gösteren belge veya diploma fotokopisi
  • Mesleki yeterlilik belgesi (Örneğin emlak işi ile uğraşanlar için)
  • Son üç ay içinde alınmış ilgili oda ya da odalara kayıt belgesi
  • Adli sicil kaydı
  • Kimlik fotokopisi
  • Bazı kurumlar fotoğraf isteyebilir

Ticari işletmeler için başvurulacaksa

Yetki belgesi için, mesleki yeterlilik belgesine sahip olan kişinin yetkili olarak atandığı tarihe ait ticaret sicil gazetesi ve ayrıca, şirketi temsil ve ilzama yetkili olduğunu gösterir imza sirküleri gereklidir.


bayilik veren firmalar

kobi vadisi
Abone Ol
Bildirim Alın
guest
0 Yorum
Inline Feedbacks
View all comments