Bilinçli Tüketici Olmak
İçindekiler
Kabul etmeliyiz. Zaman zaman, özellikle indirimli günlerde tüketim çılgınlığı yaşayan varlıklarız. Bilinçli tüketici olmak varken, kendimizi alışveriş çılgınlığına kaptırıyor ve hiç almamamız gereken şeyleri almış olarak eve dönüyoruz. Alışveriş sepetimizi boşaltırken de onu neden aldım, bunu almama gerek var mıydı diye kendimizi sorguluyoruz.
İnsanların faaliyetleri, çevreden gittikçe daha fazlasını talep etmektedir. Doğal kaynakları tüketmekte ve toprağa, havaya ve sulara geri dönüşü olmayan zararlar vermektedir.
Verdiğiniz her satın alma kararı, dünyayı biraz değiştirme gücüne sahiptir. Bunun farkında olmamız önemlidir. Nüfus arttıkça, tüketim artar. Üretim azalır ve zamanla insanların tüketimde zorunlu olduğu kaynaklar tükenir. Ancak bu dünya düzeni yavaş yavaş değişmekte ve insanlar bir şeylerin farkına vararak, daha bilinçli tüketici olma yolunda ilerlemeye çalışmaktadır.
Bilinçli tüketici olmak artık bir hayat felsefesi olmaya başladı. Dünyadaki kaynakların tükenmemesi için bu felsefeyi uygulamak oldukça önemli. Belki de üretimin azlığı ve satın alma gücünün azalması gibi etkenlerle, insanlar artık daha bilinçli tüketim kavramını kendilerine ilke edinmeye başladı.
Daha bilinçli satın almaya nasıl başlayabiliriz? Bunu yapmak neden önemli?
Bilinçli Tüketici Nedir?
Bilinçli tüketici; satın alma kararı verirken, ürün etiketinin ötesine bakan kişidir. Ürünlerini satın aldığı şirket hakkında daha fazla bilgi edinen kişidir. Bir ürünü satın aldığınızda, aslında yaptığınız şey ürününü satın aldığınız şirketin sürdürülebilirliği için finansman sağlamış olursunuz. Aldığınız ürünü beğendiniz mi? Üretim aşamasını araştırmalı ve öğrenmelisiniz.
Bilinçli tüketici satın alma kararını en doğru şekilde verebilen, çevre dostu üretimi tercih eden kişilerdir. Gerçekten ihtiyacı olan ürünleri ve hizmetleri satın alır. Aldığı ürün hakkında bilgi sahibidir.
Giderek daha fazla tüketici satın alma kararlarını sosyal, çevresel ve politik inançlarıyla dengeliyor. Günümüz tüketicileri daha ölçülü, sürdürülebilir ve sorumlu bir şekilde harcamayı tercih etmektedir.
Bilinçli Tüketicinin Özellikleri Nelerdir?
Bilinçli tüketici özellikleri genelde şunlardır:
- Alışveriş yapmaya gitmeden evvel, ihtiyaç listesini hazırlar ve bu ihtiyaçları harici ürün satın almaz.
- Satın almak istediği ürüne bilinçli bir şekilde ihtiyacının olup olmadığına karar verir.
- İnternetten alışveriş yapıyorsa, ürün hakkında yapılan yorumları okur ve buna göre karar verir.
- Almak istediği ürün hakkında daha önceden araştırma yapar.
- Alacağı ürünün son kullanma tarihini kontrol eder, geçmiş tarihli ürünü almaz ve gereken uyarıları yapar.
- CE ve TSE belgelerini kontrol eder.
- Özellikle çabuk bozulabilecek ürünlerin ambalajlarını kontrol eder, hasarlı ya da yırtık olup olmadığına dikkat eder.
- Aldığı ürünün faturasını saklar. İade süresi içinde, ürünle alakalı bir sorun yaşarsa iade eder.
- Tüketici haklarını çok iyi bilir, gerektiğinde hakkını savunmak için ilgili mercilere başvuru yapar.
- Aldığı ürün ya da hizmetin garanti süresini önemser. Garanti belgesinin onaylı olmasına dikkat eder. Garanti süresinin başlangıç ve bitiş tarihlerini kontrol eder.
- Reklâmları takip eder ve dikkatli davranır.
Bilinçli Tüketiciliği Yönlendiren Nedir?
Tüketicilerin paralarını nereye harcadıkları konusunda daha bilinçli, bilgili ve vicdanlı olduklarını biliyoruz. Tüketim, bir ürünün nerede üretildiği, nasıl ve hangi malzemelerden yapıldığı tarafından geniş ölçüde yönlendirilir.
Bilinçli bir işletme olmak, üretim, kaynak bulma ve teslimat yöntemlerini yeniden düşünmek anlamına gelir. Bu, her ürünün etik, çevresel ve doğal kaynaklı ürünlere yönelik artan beklentiyi karşılamasını sağlamak anlamına da gelir.
Bilinçli tüketicilerin, her şeyden önce onu önemseyen markalarla daha anlamlı bir bağlantıya ihtiyacı vardır. Bilinçli tüketici alışkanlıklarını harekete geçirmek etik, sürdürülebilir ve doğal kaynaklarla ilgili kanıt gerektirir.
Etik
Tüketicilerin satın alma sürecinde olumlu bir etki yaratabildiklerinde, satın alma olasılığı daha yüksektir. Çoğu durumda bu, etik bir işi desteklemek kadar basit olabilir. Bilinçli tüketici davranışının arkasındaki en önemli itici güçlerden biri, tüketicilerin bireysel eylemlerini küresel etkiye katkıda bulunmak için kullanma becerisidir.
Bir işletme, hedeflerinden biri olarak, tüketici ile yankı uyandıran bir alanda değişikliği yönlendirmek için varsa, tüketici satın almaları ortak amaca doğrudan bir katkıdır.
Çevresel Sürdürülebilirlik
Bu dünya sadece bizim değil, gelecek nesillere de aittir. Çevresel sürdürülebilirlik, şimdiki neslin aldığı tüketim önlemleri ile gelecek nesillerin daha iyi yaşam şartlarına daha iyi doğal kaynaklara sahip olması için yaptığı faaliyetlerdir.
Çevresel sürdürülebilirlik, ekolojinin pek çok şeye uyarlanmasıdır. Yenilenebilir ve yeşil teknolojiler geliştirilir. Bu durum doğal şartlarından ve yaşam şartlarından dolayı ülkeden ülkeye farklılık gösterir.
Doğal Kaynaklar
Doğal kaynaklar, daha yeşil ve daha sürdürülebilir bir dünyaya katkıda bulunurken, tüketici davranışları üzerinde de olumlu bir etkiye sahiptir. İçinde yaşadığımız hızlı dijital dünyada, her şeyden uzaklaşmak ve doğanın sunabileceği şeylerle yeniden bağlantı kurmak için artan bir talep vardır.
Bu talep, tüketicileri daha organik bir yaşam tarzı benimsemeye teşvik eder. Bu tüketici grubu, hem kendi refahına hem de çevrenin refahına fayda sağlayan ürünlerin peşinde olan bilinçli Y kuşağını oluşturur.
Bilinçli Tüketici Olmak için Neler Yapmalısınız?
Bilinçli tüketici olmak zor değil. Bazı stratejiler uygulanarak bilinçli tüketici olunabilir.
Markanızı Tanıyın
Her gün pek çok ürün satın alıyoruz ve pek çok ürün de piyasaya, tüketicilerin kullanımına sunuluyor. Bazı markalar tanınmış iken, bazı markalar da hiç adını duymadığımız ürünlerin üzerinde yerini alıyor. Peki markanın kaliteli ya da lezzetli olması için tanınmış bir marka ürünü olması mı gerekiyor?
Daha doğrusu, markayı tanıyor muyuz? Ürünlerini üretirken, hangi aşamalardan geçtiğini, hangi şartlarda ürünlerin üretildiğini ve üretim aşamasında doğal kaynaklara herhangi bir zarar verilip verilmediğini bilmek önemlidir. Artık markaların web sitesinde, üretim aşamaları ve hangi madde ya da hammaddelerin kullanıldığı tüketicinin bilgisine sunuluyor.
Markaları inceleyin ve tanıyın. Etik ve çevresel standartlara uyan markalar yükselişte ve sizin için uygun olanları aramak önemlidir. Çevreyi yok eden ve çalışanlarına kötü davranan markaları artık insanlar tercih etmiyor.
Kaliteli Ürünlere Yatırım Yapın
Kaliteli ürün demek, pahalı ürün anlamına gelmemelidir. Her pahalı ürün de kaliteli olmayabilir. Daha ucuz şeyler satın almak da cazip gelebilir ancak bazı ucuz ürünler de çok çabuk kırılabilir. Sürekli kırılan mallara para harcamanız, sizi ekonomik olarak zarara uğratabilir.
Evinizin ihtiyaçlarını karşılamak için alışveriş yapan siz iseniz, ürünün kaliteli olup olmadığını birkaç alışverişten sonra biliyor olmanız gerekir. Kalitesi ve uzun ömürlülüğü ile bilinen ürünleri satın almalısınız.
Plastik Kullanımını Yok Edin
Plastiğin doğada kendini yok etmesi çok uzun zaman alır. Plastik poşetlerin doğada yok olması 1000 yıl, pet şişeler için 400 yıl, ayrıca plastik tabaklar da 500 yılda yok olmaktadır. Ne kadar uzun süreler öyle değil mi?
Ayrıca denizlere atılan plastikler, deniz canlılarının zarar görmesine neden olmaktadır. Sürdürülebilir ve geri dönüştürülebilen ambalajlarda gelen ürünleri satın alın ve kullandığınız tek kullanımlık plastik miktarını sınırlayın.
Yerel Ürünler Satın Alın
Mal için alışveriş yaparken, bölgenizde üretilen yerel kaynaklı ürünleri aramalısınız. Diğer illerden ya da uluslar arası ürünlerden satın aldığınızda araç trafiği de yoğun işleyeceğinden, atmosferi yok eden çok fazla sera gazı meydana gelecektir.
Uluslar arası ürünlere olan talep azalırsa, nakliye ve emisyonlarda önemli bir azalma olacaktır. Üstelik yerel ürünler satın almak, yerel işletmelere yardımcı olur ve yerel ekonomiyi canlandırır.
Yiyecek İsrafı Yapmayın
Yiyecek israfı yapmak maalesef çok genel bir sorun. Her yıl tonlarca ekmek ve yemek çöpe gidiyor. Evinizde yiyebileceğiniz kadar günlük yemek yapmalı, dışarıda yemek yerken de, gerçekten yiyebileceğiniz kadar yemek sipariş vermeniz gerekir.
Gıda israfı, sadece sorumsuzluk olmakla kalmaz, aynı zamanda kaynakları zorlar, devasa bir karbon ayak izi oluşturur. Bazı sebzeler şekilsizdir ve gözünüze kötü görünebilir ancak tadı ve besin değeri aynı olduğundan, bu sebzeleri de satın alabilirsiniz.
Herhangi bir şey satın almadan önce, kendinize çok önemli bir soruyu sormayı alışkanlık haline getirmeye çalışın. Buna ihtiyacınız olup olmadığına dair zorunlu alışveriş alışkanlıklarınızı sınırlayın. Çevre dostu olmanın yanı sıra, bu size daha önemli şeyler için harcayabileceğiniz para da bırakır. Birlikte yapıldığında küçük değişikliklerin bile gezegenimiz üzerinde büyük bir etki yaratacağını unutmayın.
Çoğu insan alışveriş yaparken, tipik olarak bir ürünün fiyatını değerine göre tartar ve sonucuna göre satın alma kararı verir. Esasen bu tüketimciliktir. Ancak hammadde çıkarma, üretim, paketleme, raflar, giderilme süreçlerini hesaba katarsak ve satın almalarımızın katkıda bulunduğu kârın kullanımından da bahsetmemiz gerekir.
Ne aldığımızı ve nereden aldığımızı düşünmek için durduğumuz an bilinçli tüketici oluruz. Tüketiciler, fiyat ve değerin yanı sıra, bir bütün olarak, satın aldıkları ürünlerin üretiminden giderilmesine kadar sosyal etkisiyle giderek daha fazla ilgileniyorlar.
Örneğin, süpermarkette bir ürün satın alındığını düşünün. Bir tüketici aldığı tavuğun nasıl yetiştirildiğini, fabrikasyon ortamda mı yetiştirildiğini yoksa gezen tavuk mu olduğunu, kümes hayvancılığının iklim değişikliği üzerindeki etkisini sorgularken, başka bir tüketici sadece boyutuna göre fiyatını dikkate alabilir.
Birçok tüketicinin bir ürünün sosyal etkisinin yanı sıra adil fiyatlar ile de ilgileneceklerini unutmamamız gerekir. Günümüzde tüketiciler, sosyal açıdan sorumlu tüketici kararları almaya önem vermeye başlamıştır. Teknoloji, hareket için bir katalizör olmuştur çünkü tüketiciler bir ürünü veya markayı araştırabilir ve şirket etiği konusunda tavsiye isteyebilir.
Bilinçli Tüketiciliği, İşletmeler Nasıl Teşvik Edebilir?
Tüketiciler, satın aldıkları ürünlerin kökenleri ile gittikçe daha fazla ilgilenmeye başlayınca, şirketler bu yeni nesil alışverişi tatmin etmek için müşterilerine etik ve sürdürülebilir ürünler ve hizmetler sunmaya odaklanmalıdır.
Şirketlerin, bilinçli tüketiciliği teşvik etmek ve daha sürdürülebilir ve etik bir dünyaya doğru kalıcı bir pozitif hareket oluşturmak için nasıl etkili stratejiler uygulayabileceğini düşünelim.
Bir işletme stratejisinin farklı bölümleri doğrudan tüketiciye maruz kalacaktır. Sahnenin arkasında olup bitenler belgelenmeli, raporlanmalı ve müşterilere de iletilmelidir. Bu unsurlar şirket web sitelerinde ve bloglarda yayınlanabilir.
Her satışın bir yüzdesini hayır kurumlarına bağışlamak, çevre dostu malzemeler kullanmak ve tüm müşterilerle olumlu bir ilişki geliştirmek, bilinçli tüketicileri satış hunisine yönlendiren şeydir, ancak daha yapılacak çok şey mevcuttur.
Bilinçli şirketler yeşil enerji kaynaklarından güce bağlanmalı, sürdürülebilir üretimi teşvik etmeli ve hayır kurumlarında aktif olarak gönüllü çalışılmalıdır. Bu arayışlar tüketiciler tarafından hemen görülmeyebilir, ancak fark edildiğinde sıcak bir şekilde karşılanacaktır.
Teşvik etmek istediğiniz sorumlu tüketicilik türüne bağlı olarak, bağlı olmak istediğiniz kuruluşlar tarafından tanınmayı hedefleyin. Dünya çapındaki önemli kuruluşlar, ürünler için sertifika sunmaktadır.
Ürünler için tamamıyla çevreye zarar vermeyen bir üretim şeklini benimsediğinizi gösteren görsel logolar kullanılmalıdır. Görsel logolar, müşterileri sorumluluğa verilen yanıta güvenmeye sevk eden anında tanınma kaynaklarıdır.
Bilinçli Tüketicilerin Davranışları
Satın aldığınız yiyecek ve ürünlerin her bölümünü takip etmek o kadar da kolay değildir. Organik, çevre dostu veya sürdürülebilir ürünler olarak etiketlenenler bile %100 garanti edilmez. Doğrudan yerel üreticilerden ve küçük işletmelerden satın almaya çalışın. Bunun nedeni, doğrudan işletme sahipleriyle konuşma ve satın aldığınız ürünler hakkında daha fazla bilgi edinme şansınız olmasıdır.
Ürünlerinin toplumda iyi bir şeye katkıda bulunup bulunmadığını önemseyen işletme sahipleri, müşterileriyle bir şeyler paylaşmaktan mutlu olma eğilimindedir. Bilinçli bir tüketici olmak, dünyayı pratik ve anlamlı bir şekilde değiştirmeye katkıda bulunmak için sizi doğru yola koyar.
Kim olursanız olun, içgüdüsel olarak, insan doğası gereği her zaman en ucuz fiyatı arayacaksınız. Ancak, bilinçli bir tüketici olmak, bu fiyatın, onu üretenlerin ve gezegenin yaşamları üzerinde ne tür bir olumsuz etkisi olabileceğini düşünmek için zaman harcamak gerekir. Tedarik ve üretimin her yönüne zaman ayırdığınızda, ucuz bir fiyat, neredeyse hiçbir zaman adil bir fiyat değildir.
Bilinçli bir tüketici olmanın önündeki en büyük engellerden biri, şirketin etik bir alışveriş kararı vermeniz için gereken bilgileri paylaşmadaki isteksizliğidir. Tüm işletmeler, tüketiciyi ürünlerinin etik olduğunu bir bakışta ikna etmek için organik ve doğal gibi moda sözcükler kullanarak, olumlu bir seçim yaptığınızı hissetmenizi ister.
Ancak, şu gerçek ki; soru sormaya başladığınızda, bilinçli tüketici olmanın, etiketlere göz atmaktan daha fazlası olduğu anlaşılır.
Teknoloji, markaların bize söyledikleri ile ürünleri hakkında gerçekten öğrenebileceklerimiz arasındaki engeli aşmaktadır. Bileşenlerden malzeme tedarikine ve hatta şirketin dâhil olduğu girişimlere kadar teknoloji ve internet, tüketicilerin belirli bir marka veya üründe gerçekte neler olup bittiğini öğrenmesini kolaylaştırmaktadır.
Gezegeni korumak adına iyi iş çıkaran şirketleri bulmak için tonlarca kaynak vardır. İnternet aynı zamanda hedefi karşılamayan şirketleri, daha iyisini yapmaya teşvik etmek için harika bir yerdir. Bu şirketleri bulabilir, CEO’larına veya temsilcilerine yazılabilir, daha yaşanır bir dünya yaratmak için yetkililere görüşlerinizi bildirebilirsiniz.
Bilinçli tüketici, yaşadığı dünyanın ve doğanın değerini bilen kişidir. Evi veya kişisel ihtiyaçları için gerekli olmayan hiçbir ürünü satın almaz. Satın aldığı ürünün etiketine bakar, sağlıksız ürünleri satın almamaya çalışır. Tüketim Boykotu Nedir?
Hangi masrafları en aza indirebilirsiniz? Bütçelemeniz nasıl olmalı? Bir bütçeleme dâhilinde alışverişinizi yaparsanız, her açıdan karlı olduğunuzu göreceksiniz. Bilinçli tüketici market alışverişine gittiğinde listesini hazırlar ve bu listenin dışına taşmaz. Ayrıca bütçeleme dâhilinde yapacağınız liste ile alışverişiniz daha kolay hale gelir ve daha az stresli olursunuz.
Bilinçli bir tüketici, her zaman bilinçlidir, ancak her zaman tüketmek zorunda değildir. Bilinçli bir tüketici olmanın en önemli yollarından biri, tüketmektir. Her şey, sahip olduklarınızı yeni ürünlerle değiştirmek değil, yeniden kullanmakla ilgilidir.
Eğer, kendi sebze ve meyvenizi kendiniz yetiştirmeniz gibi bir imkânınız varsa, bunu değerlendirin.
Bilinçli tüketici olarak kendi ürünlerinizi ürettiğinizde, daha sağlıklı bir yaşam şeklini de kendinize ve ailenize uygulamış olacaksınız.
Bilinçli tüketici;
- Sosyal bilinçli
- Çevreye duyarlı
- Ekolojik olarak bilinçli
- Politik olarak bilinçli
- Sağlık bilincine sahip
- Değer bilincine sahip tüketicilerdir.
Son Olarak, bilinçli tüketici; yerel, etik ve çevre dostu ürünleri satın alarak, giderek daha fazla bilinçli satın alma kararları veren müşterilerdir. Çevresel veya sosyal olarak, ne kadar bilinçli olduklarına bağlı olarak, hangi şirketlerle alışveriş yapacaklarını, hangi ürünleri kullanacaklarını daha sağlam kararlar alarak seçmektedirler.