Porter Elmas Modeli Nedir?
İçindekiler
Porter Elmas modeli; Amerikan strateji profesörü Michael Porter tarafından küçük ölçekli işletmelerin, küresel pazarlardaki rekabetçi konumlarını anlamalarına yardımcı olmak için geliştirmiştir. Aynı zamanda Ulusal Avantaj Porter veya Porters çift elmas modeli teorisi olarak da bilinen bu modele bu isim verilmiştir çünkü küresel ticaret rekabetinde önemli olan tüm faktörler bir elmasın noktalarını andırmaktadır. Michael Porter, işletmelerin rekabet edebilirliğinin diğer işletmelerin performansıyla ilgili olduğunu varsaymaktadır. Ayrıca, katma değer zincirinde uzun mesafeli bir ilişki, yerel veya bölgesel bağlamda diğer faktörler birbirine bağlanır.
Porter Elmas Model Kümeleri
Michael Porter, içinde önemli bir rekabet baskısı bulunan aynı ürün gruplarının kümelerini kullanır. Bu kümelerde bulunan işletmeler genellikle verimliliği artırmak, yeniliği teşvik etmek ve iş sonuçlarını geliştirmek için birbirlerini teşvik ederler. Bu tür kümelerde faaliyet gösteren şirketler, Porter Diamond Modeline göre çalışmaktadır. Ayrıca, uluslararası pazarda çok iyi hareket edebilmeleri, varlıklarını sürdürebilmeleri ve uluslararası rekabeti ele alabilmeleri avantajına sahiptirler. Büyük kümelenmelere örnek olarak İsviçre saat endüstrisi ve Hollywood film endüstrisi verilebilir.
Not: konu hakkında işinize yarayabilecek Porter’in 5 Güç Modeli adlı makaleyi de okumanızı öneriyoruz.
Porter Elmas Model Uluslararası Bir Avantaj mıdır?
Kurumlar ulusal avantajları, uluslararası avantajlara nasıl dönüştüreceklerini belirlemek için Porter’ın Elmas Modelini kullanabilirler. Porter Diamond Modeli, bir kurumun ulusal ana üssünün küresel ölçekte avantajların yaratılmasında önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Bu ana üs, devlet desteği de dahil olmak üzere bir kuruluşu destekleyen temel faktörleri sağlar, ancak aynı zamanda küresel rekabette avantaj yaratmasını engelleyebilir.
Michael Porter’ın ayırt ettiği belirleyici ana unsurlar şunlardır:
1. Faktör Koşulları
Bir ülkede bilgi ve altyapı gibi üretim faktörleriyle ilgili durum budur. Bunlar, belirli sektörlerde rekabet edebilirliğe ilişkin faktörlerdir. Bu faktörler maddi kaynaklar,insan kaynakları, bilgi kaynakları ve altyapı olarak gruplandırılabilir. Ancak, borsalardaki araştırma kalitesi veya likidite gibi faktörleri ve iklim, mineraller, petrol gibi doğal kaynakları da içerirler ve bunlar uluslararası bir rekabet ortamı yaratmanın sebepleri olabilir.
2. İlgili Destekleyici Endüstri ve Sektörler
Bir pazarın başarısı, bir bölgedeki tedarikçilerin ve ilgili endüstrilerin varlığına da bağlıdır. Rekabetçi tedarikçiler yenilikçiliği ve uluslararası olmayı güçlendirir. Tedarikçilerin yanı sıra, ilgili kuruluşlar da önemlidir. Bir kuruluş başarılı olursa, ilgili veya destekleyici kuruluşlar için faydalı olabilir. Birbirlerinin bilgi birikiminden yararlanabilir ve tamamlayıcı ürünler üreterek birbirlerini teşvik edebilirler.
3. İç Pazarın Talep Koşulları
Bu belirleyici de anahtar soru şudur: Başarılı bir pazarın şartları nelerdir? Pazarın yapısı nedir ve pazarın büyüklüğü nedir? Ölçek ekonomileri, ulaşım maliyetleri ve iç pazarın büyüklüğü arasında her zaman bir etkileşim vardır. Bir üretici yeterli ölçek ekonomisi gerçekleştirebilirse, bu diğer şirketlere pazara tek bir yerden hizmet vermeleri için avantajlar sağlayacaktır. Ek olarak, şu soru sorulabilir: bunun inovasyon ve ürün geliştirmenin hızı ve yönü üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
4. Strateji, Yapı ve Rekabet
Bu faktör bir örgütün örgütlenme ve yönetilme şekli, kurumsal hedefleri ve kendi örgüt kültüründe rekabetin ölçülmesi ile ilgilidir. Ayrıca, bir şirketin nerede kurulacağını belirleyen bir ülkedeki şartlara odaklanmaktadır. Kültürel yönler bu konuda önemli bir rol oynamaktadır. Bölgeler, iller ve ülkeler birbirinden çok farklı olabilir ve yönetim, çalışma morali ve şirketler arasındaki etkileşimler gibi faktörler farklı kültürlerde farklı şekillerde biçimlendirilir. Bu, başka bir ülkede bir şirket kurarken belirli bir durumda olan şirketler için hem avantajlar hem de dezavantajlar sağlayabilir.
5. Hükümet
Hükümetler hem yurt içinde hem de yurt dışında sanayilerin ve şirketlerin gelişimini teşvik etmede güçlü bir rol oynayabilir. Hükümetler altyapıyı (yollar, havaalanları) finanse eder, inşa eder, eğitim ve sağlık hizmetlerine yatırım yapar. Ayrıca şirketleri, üretimi etkileyen alternatif enerji veya alternatif çevre sistemleri kullanmaya teşvik edebilirler. Bu, sübvansiyonlar veya diğer finansal teşvikler vererek yapılabilir.
6. Şans Faktörü
Michael Porter ayrıca çoğu pazarda şansın önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Bu, yeni operasyonlar başlatmaktan korkmayan yenilikçi şirketlere fırsatlar sağlar. Girişimciler genellikle kendi anavatanlarında şirketlerine başlarlar; bunun ekonomik avantajları yoktur, buna karşın yurtdışında benzer bir başlangıç daha fazla fırsat sağlar.
Porter Elmas Modelini Kullanmak
Bir Firma Porter Diamond modelini kullanarak, hangi faktörlerin ulusal düzeyde avantaj sağlayabileceğini belirleyebilir. Bu nedenle, Porter Diamond Modeli bir şirketin uluslararası olma çabaları sırasında sıklıkla kullanılmaktadır. Michael Porter, bir şirketin yabancı rakiplerine göre rekabet edebilirliği için tüm faktörlerin belirleyici olduğu görüşündedir. Bu faktörleri göz önünde bulundurarak bir şirket stratejik bir hedef belirleyebilir.
Tavsiye Edilen İçerikler
