Franchise Almadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
İçindekiler
- Franchise Almadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 1- Hangi Franchise Markasını Seçmelisiniz?
- 2- Franchise Sözleşmeleri ve Şartları
- 3- Franchise Alırken Maliyetler ve Yatırım Analizi
- 4- Franchise İşletmesi İçin Lokasyon ve Konum Seçimi
- 5- Franchise Alma Sürecinde Eğitim ve Destek
- 6- Franchise İş Modelinde Pazar Araştırması ve Rekabet Analizi
Franchise almadan önce bilmeniz gereken 6 maddenin detaylarına geçmeden önce, Franchise’ın ne olduğu ve bu iş modelinin temel özellikleri hakkında bigileri paylaşmak istiyoruz.
Franchise Nedir?
Franchise, marka sahibinin (franchise’ı veren) iş modelini ve markasını başka işletme sahiplerine (franchise’ı alan) belirli bir ücret karşılığında kullanma izni verdiği bir iş modelidir. Franchise alan, belirli bir ürün veya hizmeti sunan bir işletmeyi açmak ve işletmek için franchise verene belirli bir ücret öder ve genellikle işletme süreçlerinin, marka kimliğinin ve destek hizmetlerinin kullanım hakkını alır.
Marka sahibi (franchise’ı veren), işletmenin tanınmışlığı ve başarısı sayesinde yeni pazarlara ve müşterilere daha hızlı bir şekilde ulaşma avantajını sağlar. Aynı zamanda, franchise alanlar kendi işlerini kurarken marka bilinirliği ve işletme stratejileri konusunda destek alırlar.
Franchise iş modelinin temel özellikleri:
- Marka Kimliği: Franchise alan, belirli bir marka veya işletme adını kullanma hakkına sahiptir. Bu marka, genellikle müşteriler tarafından tanınır ve güvenir.
- İşletme Süreçleri: Franchise alanlar, işletme süreçlerini ve yönergelerini franchise verenden alırlar. Bu, işletmenin tutarlılığını ve kalitesini korumalarına yardımcı olur.
- Destek Hizmetleri: Franchise veren, franchise alanlara; işletme açılışı, eğitim, pazarlama ve operasyonel destek gibi bir dizi hizmet sunar.
- Finansal Sorumluluk: Franchise alanlar, franchise verene belirli bir başlangıç ücreti ve işletme süreci boyunca düzenli olarak telif ücreti veya reklam katkı payı gibi ödemeler yapabilirler.
- Konum Seçimi: Franchise alanlar, franchise verenin rehberliğiyle işletme için uygun bir konum seçerler.
- Reklam ve Pazarlama: Genellikle, franchise veren ulusal veya bölgesel düzeyde reklam ve pazarlama kampanyalarını koordine eder.
- Yerel Yönetim: Franchise alanlar, işletme yönetimini yerel olarak gerçekleştirirler ve işletme başarısını büyük ölçüde kendi çabalarıyla belirlerler.
- Sözleşme: Franchise ilişkisi, belirli bir süre için sözleşmeyle düzenlenir ve sözleşmenin şartları her iki taraf için de bağlayıcıdır.
- Düzgün işleyiş ve standartlar: Franchise alanlar, işletme standartlarına ve kurallarına uymakla yükümlüdürler, bu da müşterilere tutarlı bir deneyim sunar.
- Büyüme Potansiyeli: İyi yönetilen bir franchise işi, hızla büyüyebilir ve franchise alanlar için yatırım getirisi sağlayabilir.
Franchise, hem franchise veren hem de franchise alan için avantajlar sunan bir iş modeli olabilir. Ancak, bir franchise işletmesi açmadan önce detaylı bir araştırma ve analiz yapmak önemlidir.
Eğer sizde yeni bir franchise almayı düşünüyorsanız, bu iş modelinde dikkat edilmesi gereken 6 önemli ana başlığı 60 farklı açıklama maddesiyle sizin için hazırladık.
1- Hangi Franchise Markasını Seçmelisiniz?
Bir franchise işletmesi açmayı düşünüyorsanız, doğru franchise markasını seçmek kritik bir adımdır.
Franchise markasını seçerken dikkate almanız gereken bazı önemli faktörler:
- Kişisel İlgi ve Tutku: Yapacağınız işi sevmek ve ilgili olmak büyük bir avantajdır. Sevdiğiniz bir alanda franchise işletmek, motivasyonunuzu artırabilir.
- Pazar Araştırması: İlgilendiğiniz sektörü ve franchise markalarını iyice araştırın. Pazar potansiyelini, rekabeti ve tüketici taleplerini değerlendirin.
- Finansal Durum: Seçtiğiniz franchise markasının mali gereksinimlerini anlayın. Başlangıç sermayesi ve işletme maliyetleri sizin için uygun olmalıdır.
- İş Modeli: Franchise markasının iş modeli sizin iş tarzınıza ve becerilerinize uygun olmalıdır. Restoran işletmek mi, perakende satış yapmak mı yoksa hizmet sunmak mı istersiniz?
- Marka İtibarı: Markanın bilinirliği, itibarı ve müşteri sadakati önemlidir. Güçlü bir marka, müşteri çekmek için size yardımcı olabilir.
- Destek Hizmetleri: İyi bir franchise markası, eğitim, pazarlama ve operasyonel destek gibi hizmetler sunar. Bu destekler işletmenizin başarısını etkileyebilir.
- Franchise Sözleşmesi: Franchise sözleşmesini dikkatlice inceleyin ve anlayın. Sözleşmedeki koşullar ve yükümlülükler sizin için uygun olmalıdır.
- Rekabet Analizi: Seçtiğiniz franchise markasının rekabetçi konumu nedir? Rakip firmalarla karşılaştırın.
- Referanslar: Diğer franchise alanlarla (farklı şubeler) iletişime geçin ve deneyimlerini öğrenin. Bu size markanın nasıl işlediği hakkında daha fazla bilgi verebilir.
- Uzun Vadeli Hedefler: İşletmenizin uzun vadeli hedefleri ve kariyer planlarınıza uygun bir franchise markası seçin. Markanın büyüme potansiyeli de önemlidir.
Doğru franchise markasını seçmek, işletmenizin başarısını büyük ölçüde etkileyebilir. Profesyonel bir danışmanla çalışmak da bu süreçte size yardımcı olabilir.
2- Franchise Sözleşmeleri ve Şartları
Franchise almadan önce dikkatle incelenmesi gereken önemli bir unsur, franchise sözleşmesi ve şartlarıdır.
İşte bu sözleşmelerde dikkate almanız gereken bazı temel noktalar:
- Tüm Şartları İnceleyin: Franchise sözleşmesini dikkatle inceleyin ve anlayın. Her maddenin ve şartın ne anlama geldiğini bilin.
- Süre ve Yenileme: Sözleşmenin ne kadar süreyle geçerli olduğunu ve yenileme seçeneklerini öğrenin. Uzun vadeli bir yatırım yapacaksanız, gelecekteki yenileme koşullarına dikkat edin.
- Başlangıç Maliyetleri: Başlangıç sermayesi, franchise ücreti, ekipman maliyetleri ve diğer giderler hakkında net bilgilere sahip olun.
- Royalty ve Reklam Ücretleri: Markanın kullanımı için ödemeniz gereken royalty ücreti ve reklam katkı payları gibi mali yükümlülükleri anlayın.
- Eğitim ve Destek: Franchise verenin sunduğu eğitim ve destek hizmetlerini öğrenin. İşinizi başlatmak ve yönetmek için gereken eğitimi alabilmelisiniz.
- Bölgesel Haklar: Anlaşma yapacağınız bölgenin (İl / İlçe / Semt) sınırlarını ve rekabet koşullarını anlayın. Bazı sözleşmelerde rekabetle ilgili sınırlamalar olabilir.
- Ürün Tedarikçileri: Hangi tedarikçileri kullanmanız gerektiği konusunda sınırlamalar olup olmadığını kontrol edin. Bu, ürün temini açısından kritik olabilir.
- İşletme Kuralları: Franchise markasının işletme kurallarına uyum gereksinimlerini anlayın. İşletme tarzınızın bu kurallarla uyumlu olması önemlidir.
- İptal ve Sonlandırma: Sözleşmenin nasıl sonlandırılabileceğini ve iptal koşullarını inceleyin. Hem sizin hem de franchise verenin haklarını ve yükümlülüklerini bilin.
- Hukuki Danışmanlık: Bir franchise sözleşmesini imzalamadan önce konusunda uzman bir avukat ile görüşmeniz önemlidir. Bir uzmanın sözleşmeyi gözden geçirmesi ve size tavsiyede bulunması, olası riskleri azaltabilir.
Franchise sözleşmeleri karmaşık olabilir ve gelecekteki işletmenizin başarısını etkileyebilir. Bu nedenle, bu sözleşmeleri dikkatle incelemek ve gerekirse uzman bir avukattan görüş almak çok önemlidir. Franchise Terimleri Hakkında Bilgiler
3- Franchise Alırken Maliyetler ve Yatırım Analizi
Bir franchise almadan önce, yatırım yapmanız gereken maliyetleri ve yatırımın karlılığını değerlendirmek kritik bir adımdır.
İşte bu süreçte dikkate almanız gereken bazı önemli faktörler:
- Başlangıç Sermayesi: Franchise verenin belirlediği başlangıç sermayesi ve franchise ücretini göz önünde bulundurun. Bu, işe başlamak için gereken minimum yatırımı belirlemenize yardımcı olur.
- Ekipman ve İşletme Malzemeleri: İşinizi yürütebilmek için ihtiyacınız olan ekipmanları ve işletme malzemelerini hesaplayın. Restoran veya mağaza işletiyorsanız, mekanın düzenlenmesi ve dekorasyonu da maliyetleri artırabilir.
- Kiralama veya Mülkiyet: İşletme alanınızı kiralamak veya satın almak için gereken mülkiyet maliyetlerini dikkate alın. Kiralama durumunda, aylık / yıllık kira maliyetini hesaplayın.
- İşletme Lisansları ve İzinleri: İşletmenizi yasal olarak faaliyete geçirmek için gereken izinlerin maliyetlerini inceleyin.
- Reklam ve Pazarlama: Marka tanıtımı ve pazarlama faaliyetleri için gerekli olan bütçeyi değerlendirin. Franchise verenin ulusal veya yerel reklam katkı paylarını da unutmayın.
- Personel Giderleri: İşletmenizi çalıştırmak için personel maaşları, sigorta ve eğitim maliyetlerini hesaplayın.
- Tedarik Zinciri Maliyetleri: Ürün tedarikçileri, depo maliyetleri ve envanter yönetimi gibi tedarik zinciri maliyetlerini göz önünde bulundurun.
- Günlük İşletme Giderleri: Elektrik, su, doğalgaz, temizlik ve diğer günlük işletme giderlerini düşünün.
- Royalty ve Diğer Ücretler: Franchise markasının kullanımı için ödemeniz gereken royalty ücretleri ve diğer franchising ücretlerini inceleyin.
- Karlılık Analizi: Yatırımınızın ne kadar sürede karlı hale geleceğini değerlendirin. Karlılık analizi, işletmenizin ne zaman kâr etmeye başlayacağını ve ne kadarlık bir getiri sağlayabileceğinizi anlamanıza yardımcı olur.
Maliyetleri ve yatırım analizini dikkatle yaparak, işletmenizin finansal başarısını sağlamlaştırabilir ve potansiyel riskleri azaltabilirsiniz. Ayrıca, bir muhasebeci veya finansal danışmanla çalışmak, daha ayrıntılı bir mali analiz yapmanıza yardımcı olabilir.
4- Franchise İşletmesi İçin Lokasyon ve Konum Seçimi
Bir franchise işletmeye başlamadan önce en kritik kararlardan biri lokasyon ve konumun seçimidir.
İşte bu önemli adımda göz önünde bulundurmanız gereken faktörler:
- Hedef Kitleye Ulaşım: İşletmenizin hedef kitlesine ulaşmak için konumun ne kadar uygun olduğunu değerlendirin. Hedef kitlenizin; yaş, cinsiyet, gelir düzeyi ve alışveriş alışkanlıklarını göz önünde bulundurun.
- Rekabet Analizi: Bölgedeki rekabeti inceleyin. Benzer işletmelerin yoğun olduğu bir bölgede rekabet etmek zor olabilir, bu nedenle rekabet analizi yaparak avantajlı bir konum seçmeye çalışın.
- Trafik ve Erişim: İşletmenizin erişilebilirliği çok önemlidir. Trafik akışı, otopark imkanları ve toplu taşıma erişimi gibi faktörleri değerlendirin.
- Mülkiyet ve Kiralama: İşletmenizi kurmak için mülkiyet mi almalısınız yoksa kiralamalı mısınız? Kiralama durumunda, kira bedelini ve sözleşme şartlarını dikkate alın.
- Coğrafi Faktörler: İşletmenizin türüne bağlı olarak coğrafi faktörleri göz önünde bulundurun. Restoran işletiyorsanız, yerel lezzet tercihlerini ve mutfak kültürünü inceleyin.
- Görünürlük: İşletmenizin görünürlüğü önemlidir. Ana yoldan veya alışveriş merkezlerinden kolayca görülebilen bir konum seçmek, müşterilerin işletmenizi bulmasını kolaylaştırır.
- Kira Maliyeti: Kiralama maliyetleri bütçenizle uyumlu olmalıdır. Kiranın işletmenizin karlılığını olumsuz etkilemeyeceğinden emin olun.
- Güvenlik: İşletmenizin bulunduğu bölgenin güvenliği konusunu değerlendirin. Hem personel hem de müşteri güvenliği göz önünde bulundurulmalıdır.
- Büyüme Potansiyeli: Seçtiğiniz konumun gelecekteki büyüme potansiyelini değerlendirin. Bölgenin gelişimi ve gelecekteki planları hakkında bilgi sahibi olun.
- Franchise Verenin Önerileri: Franchise verenin belirlediği konum kriterlerine dikkat edin. Onların deneyimleri ve önerileri, doğru konumu seçmenize yardımcı olabilir.
Lokasyon ve konum seçimi, işletmenizin başarısı için belirleyici bir faktördür. Bu nedenle dikkatli bir analiz ve araştırma yaparak, en uygun konumu seçmek uzun vadede işletmenizin başarısını artırabilir. Franchise İçin Doğru Lokasyon Seçimi
5- Franchise Alma Sürecinde Eğitim ve Destek
Bir franchise işletmeye başlamadan önce göz önünde bulundurmanız gereken önemli faktörlerden biri, franchise verenin sunduğu eğitim ve destek olanaklarıdır.
Bu önemli konuda dikkate almanız gereken unsurlar:
- İşletme Eğitimi: Franchise veren, işletmenin nasıl yürütüleceği konusunda size eğitim sunmalıdır. Bu eğitim, ürün veya hizmetin sunumu, operasyonlar, müşteri ilişkileri ve yönetim gibi işletmenin temel yönlerini kapsamalıdır.
- Personel Eğitimi: İşletmenizde çalışacak personelin eğitimi de önemlidir. Franchise veren, personelin işini en iyi şekilde yapabilmesi için gerekli eğitimi sağlamalıdır.
- Sürekli Destek: Franchise süreci boyunca sürekli destek sunan bir franchise veren seçmek önemlidir. İşletme açıldıktan sonra da sorularınıza yanıt alabileceğiniz bir destek ekibi bulunmalıdır.
- Pazarlama Desteği: Pazarlama ve reklam stratejileri konusunda destek sunan bir franchise veren, işletmenizin daha hızlı büyümesine yardımcı olabilir.
- Rehberlik ve Danışmanlık: İşletmenizin performansını artırmak için rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunan bir franchise veren, sorunlarınıza çözüm bulmanızda yardımcı olabilir.
- Teknolojik Altyapı: İşletmenizin gereksinimlerine uygun bir teknolojik altyapı sağlayan franchise veren, işletmenizin daha verimli çalışmasına katkıda bulunabilir.
- Yenilik ve Gelişim: İşletmenizin rekabetçi kalabilmesi için yenilikçi fikirler ve gelişim olanakları sunan bir franchise veren seçmek önemlidir.
- Marka İmajı: Franchise verenin marka imajı ve itibarı, işletmenizin başarısını etkileyebilir. Güçlü bir marka, müşteri çekme konusunda avantaj sağlayabilir.
- İşletme Belgeleri ve Lisanslar: İşletme açma, işletme belgeleri ve lisanslar gibi yasal konularda size yardımcı olan bir franchise veren, işletmenizin yasal gereksinimleri karşılamasına yardımcı olabilir.
- Diğer Franchise Sahipleri ile İletişim: Aynı franchise’i alan diğer işletme sahipleriyle iletişim kurma fırsatı, deneyim paylaşımı ve sorunlara çözüm bulma konusunda size yardımcı olabilir.
Eğitim ve destek, franchise işletmenizin başarısını büyük ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, bu faktörleri dikkatlice değerlendirerek en uygun franchise verenini seçmek önemlidir. Franchise Veren Firmaların Sunduğu Eğitimler
6- Franchise İş Modelinde Pazar Araştırması ve Rekabet Analizi
Bir franchise işletmeye başlamadan önce dikkate almanız gereken önemli adımlardan biri pazar araştırması ve rekabet analizidir.
Bu adımların neden önemli olduğu ve nelere dikkat etmeniz gerektiği:
- Hedef Pazarın Belirlenmesi: İşletmenizin faaliyet göstereceği hedef pazarı net bir şekilde tanımlamak önemlidir. Hangi yaş grupları, gelir seviyeleri veya coğrafi bölgeler sizin ana hedef kitleniz olacak?
- Pazar Büyüklüğü ve Potansiyeli: İşletmenizin faaliyet göstereceği pazarın büyüklüğünü ve potansiyelini analiz etmek, işletmenizin başarısını öngörmek açısından kritiktir.
- Rekabet Analizi: Pazardaki rakiplerinizi incelemek, hangi ürün ve hizmetleri sunduklarını, fiyatlandırmalarını ve müşteri tabanlarını anlamak için önemlidir. Rekabetin yoğun olduğu bir pazarda nasıl fark yaratabilirsiniz?
- Tüketici Davranışlarını Anlama: Hedef kitlenizin tüketici davranışlarını ve tercihlerini anlamak, pazarlama stratejilerinizi belirlerken size rehberlik edebilir.
- Yasal ve Düzenleyici Faktörler: İşletmenizin faaliyet göstereceği sektördeki yasal ve düzenleyici faktörleri incelemek, potansiyel sorunları önceden belirlemenize yardımcı olabilir.
- Fiyatlandırma Stratejileri: Hem kendi ürün ve hizmetlerinizi hem de rakiplerinizin fiyatlandırma stratejilerini değerlendirmek, uygun fiyatlandırma stratejilerini belirlemenize yardımcı olabilir.
- Tüketici Geri Bildirimleri: Müşteri geri bildirimlerini ve değerlendirmelerini incelemek, hizmet kalitenizi artırmak için önemlidir.
- Rekabet Avantajları: Rakiplerinize karşı nasıl bir avantaj sağlayabileceğinizi belirlemek, işletmenizin başarısını artırabilir.
- Yatırım Getirisi (ROI) Analizi: İşletme açma maliyetlerinizi ve beklentilerinizi karşılayıp karşılamayacağınızı hesaplamak önemlidir.
- Risk Değerlendirmesi: Pazar araştırması ve rekabet analizi, işletmenizin karşılaşabileceği riskleri belirlemenize ve bunlara karşı hazırlıklı olmanıza yardımcı olabilir.
Pazar araştırması ve rekabet analizi, franchise işletmenizin başarısı için temel bir adımdır. Doğru verilere dayalı kararlar alarak, işletmenizin pazarda rekabetçi olma şansını artırabilirsiniz.