Rekabet avantajı kısaca şirketleri kendi sektörlerinde ve nişlerinde, başka şirketlere karşı ayakta tutmaya yardımcı olan geniş bir iş teorisidir. Ve rakiplerinizi geçmek için kanıtlanmış yaklaşımları tanımlayan bir terimdir. Bu terim, Harvard Üniversitesi’nden mezun olan Michael Porter’ın “Rekabet Avantajı” başlıklı yayınladığı kitapta geçmektedir ve 1985’te ana akım olmuştur. Bu kitapta, rekabet avantajı elde etmenin iki ana modeli tartışılmaktadır. Bunlar maliyetinizi düşürmek ve teklifinizi rakiplerden farklılaştırmaktır. Bunun yanında rekabet avantajı teorisi hemen hemen her yere uygulanabilir bir teoridir. Örneğin, ülkeler bu teoriyi diğer ülkelere karşı ekonomik olarak rekabetçi olmak için kullanabilirken,bireyler kişisel veya mesleki kazançları için kullanabilirler.
Rekabet Stratejisi Nedir?
İçindekiler
İşinizi nasıl geliştirebileceğinize dair uygulanacak olan rekabet stratejileri, rekabet avantajı elde etmek için bir plandır. Bu planın gerçekten etkili olması için, temel iş modelinize rehberlik edecek bir rekabet stratejini belirlemek bunu temelden başlatmak gerekir. Bu noktaları belirleyerek başlayabilirsiniz:
- Ürün veya hizmetlerinizin maliyeti
- Şirketinizin marka stratejisi ve pazardaki yeri
- Müşteri hizmetinizin niteliği ve genel deneyimleri
- Kendinizi tanıtmak için kullanacağınız pazarlama stratejileri ve kanalları
- Diğer markalarla potansiyel ortaklıklar
Tabii ki, bu stratejiler işinizin ömrü boyunca işinizin ihtiyaç duyduğu şekilde uyarlanmalıdır. Bu stratejiler ayrıca rekabet avantajlarınızı ve dezavantajlarınızı sonradan değil, daha erken tarihlerde fark etmenize yardımcı olur. Bu, mevcut şirket kimliğinizi veya işlemlerinizi geri izleme veya değiştirme ihtiyacını en aza indirirken, rekabetçi stratejileri benimseme konusunda daha fazla bilgiye sahip olmanızı sağlamaktadır.
Rekabet Avantajı Neden Önemlidir?
Rekabet avantajı neden önemlidir? Sorusunun cevabı çok uzun ve detaylıdır. Aynı “Neden karlı bir iş önemlidir?” Sorusuna cevap vermek gibidir. Kısaca ve öz cevap ise; başarılı olmak için çalıştığınızdır. Rekabet avantajınız olduğunda şu avantajlara sahip olursunuz:
- Daha fazla müşteri: İyi bir rekabet avantajı, şirketinizi rakiplerinizden daha çok arzu edilen bir hale getirir. Bu, daha fazla müşterinin sizi tercih edeceği anlamına gelir. Kim daha fazla müşteri istemez ki?
- Daha fazla sadakat: Marka sadakatini elde etmenin birçok yolu vardır. Bu, bir müşterinin markanızı rakipler arasından seçmek için uzun vadeli bir taahhütte bulunmasıdır. Doğru yapıldığında, rekabetçi stratejiniz bu sadakati arttırmaya yardımcı olacaktır.
- Daha fazla gelir: Bu, daha fazla müşteriye sahip olmanın özellikle de daha sadık müşterilerin doğal bir uzantısıdır. Yaşam boyu yüksek bir değer tutabildiğiniz zaman, yeni müşteriler edinmek için harcadığınız zaman ve nakit düşer, dolayısıyla daha fazla gelir elde etmenizi sağlar.
Rekabet Stratejileri Türleri
Şimdi rekabet avantajının ne olduğu hakkında bir fikriniz olduğuna göre, rekabet stratejisi türlerine bir göz atalım:
Daha önce de belirttiğimiz gibi, Michael Porter’ın rekabet avantajı modeli 2 ana yaklaşımı kullanmaktadır:
- Düşük maliyet: Basitçe söylemek gerekirse bu, ürünlerinizi veya hizmetlerinizi rakiplerinizden daha ucuza satarak başarılır. Bu, müşterileri rakiplerden kapmak için kesin bir yol olsada, imrenilen bir marka sadakati oluşturmak için mutlaka yardımcı olacak diye bir kural yoktur.
- Farklılaşma: Bu, benzersiz bir teklif veya özellikle, istisnai müşteri deneyimi, katma değer gibi koşullarla bir şekilde öne çıkarak elde edilir. Bu benzersiz unsur, müşterileri çeken ve elde koşuldur ve uzun vadede sadakat oluşturma olasılığı daha yüksektir.
Michael Porter’ın rekabet avantajı modeline derinlemesine bakıldığında maliyet ve farklılaşma stratejileri işin kapsamına dayanarak incelenebilir. Daha büyük endüstrilere, gruplara ve bölümlere hitap eden bir niş için rekabet avantajı modelleri daha kapsamlıdır. Porter’in 5 Güç Modeli
Kısaca şu 4 modele bir göz atalım:
1- Geniş maliyet avantajı: Amazon, gibi geniş bir maliyet avantajı olan şirketler, ürünlerini düşük fiyatlarla toplu olarak üreterek veya satın alarak, işletme maliyetlerini düşük tutarlar.
2- Niş maliyet avantajı: Bu şirketler hala düşük maliyetli bir strateji üzerinde çalışıyorlar, ancak pazarın çok daha küçük bir kesimine (veya nişine) hizmet veriyorlar. Örneğin, her türden mücevher türünü satmak yerine, küçük bir mücevher kullanıcısı alt grubunun istediği belirli türde bir antik mücevher satmak gibi. Daha spesifik olduğu için, ürünlerinizi genel pazarın düşük maliyetleri yerine, diğer niş rakiplere göre fiyatlandırmanız yeterlidir. Bu, bir niş maliyet avantajının daha yüksek kar marjlarına yol açabileceği anlamına gelir.
3- Geniş farklılaşma: Bu geniş kapsamlı yaklaşım, daha geniş kitlelere sahip markaların tekliflerini bir şekilde geliştirmesidir. Starbucks gibi bir markaya baktığınızda Dünya çapında kitlesel bir nüfusa hitap etmekte ve ürünlerinin kalitesine ve hızlı kişiselleştirilmesine odaklanarak güçlü bir ün kazanmıştır ve karşılığını almıştır. 2018’de yaklaşık 25 milyon dolar gelir elde etmiştir.
4- Niş farklılaşması: Küçük bir işletme sahibiyseniz, bu güçlü bir marka oluşturmak ve büyümek için iyi bir şanstır. Oyun alanını daha spesifik bir niş izleyerek daraltırsanız, müşterinizi anlamak için daha fazla fırsatınız olur.Sonuçta, bu değer ve sadakat oluşturmak için daha iyi fırsatlar anlamına gelmektedir.
Rekabette Şirketlerin Sürdürülebilirliği
Günümüzün çetin ve zorlayıcı piyasa şartlarına bakıldığında, rekabet avantajı konusu şirketlerin sürdürebilirliğinde önemli bir rol oynamaktadır. Her şirketin bu konuyu hassasiyetle ele alması firmaya özel stratejiler geliştirmesi ve sürdürülebilir bir rekabet avantajı oluşturması şarttır.
Tavsiye Edilen İçerikler
