Bir şirketin temel amacı kâr elde etmek ve büyüyerek sektördeki yerini sağlamlaştırıp, gücünü artırmaktır. İşletmeler, çevresi ile sürekli faaliyette olan ve çevreden olumlu ya da olumsuz etkilenen sistemlerdir. Ekonomik, politik, sosyal ve teknolojik değişim ve gelişmelerin sürekli etkisi altındadır. Diğer işletmelerle sürekli rekabet içinde olduğundan kaynaklarını en iyi şekilde kullanmak ve var oluşlarını sürdürmek zorundadır.
İşletmenin Büyüme Anlayışı
İçindekiler
Bir işletme bir canlı gibidir. Kurulur yani doğar. Büyür, gelişir, zaman içinde yıpranır ve yaşlanır. Faaliyetlerini sona erdirir yani ölür. En büyük mücadelesi büyümek ve uzun yıllar varlığını sürdürmek amaçlıdır. En küçük işletmeler bile zamanla büyüyebilir. İşletme, sürekli olarak yeniliklere açık olmalıdır. Bazı işletmeler ise değişimlere ayak uyduramaz, modern yönetimi sağlayamaz.
Rakiplerinin gerisinde kalır. Bu durumda faaliyetlerini sonlandırmak zorunda kalırlar. İşletmenin en büyük amacı kâr sağlayarak, büyüme ve gelişme sürecini sürekli kılmaktır. Yani dengeli yönetim şarttır. İşletmecilik Nedir?
Bir İşletme Büyüme Aşamasında Dikkatli Olmalıdır
Tutunma mücadelesi veren işletmeler, başka işletmelerle de sürekli mücadele içindedir. Bazen büyümek için kârdan vazgeçerek nakit akışı sağlamayı hedefler ancak bu kronik bir büyüme sorunudur. İşletmenin temel amaca kâr elde etmek olduğuna göre, kâr an vazgeçmeyerek temel kârlılığı düşünmek zorundadır. Stratejik kalkınmanın temeli kâr ır ve vazgeçmek söz konusu bile olmamalıdır.
Zaman içerisinde işletmenin ürettiği ya da satış yaptığı ürünlere yoğun talep olabilir. Bu talepler, doğal büyümeye neden olur. Yüksek talep daha fazla ürün, Daha fazla ürün, daha fazla sermaye demektir.
İşletmelerde Büyüklüğü Belirleyen Etmenler
- İşletmenin faaliyet konusu ile yönetim yeteneği
- Finansal olanakları
- Teknoloji
- Pazar ve rakip işletmelerin durumu
- Toplumsal çevre ve ülkenin ekonomik durumu
ayrıca sağlıklı bir büyüme için, rekabeti sağlayacak, yaratıcı ve yenilikçi faaliyetlere de yer verilmelidir.
Şirket Büyüme İhtiyacının Ortaya Çıkma Sebepleri
- Ortaya çıkan fırsatlardan daha fazla yararlanma isteği
- Dev işletmelerle rekabet edecek güce ulaşma amacı
- Değişen çevre ve ekonomik yapının ortaya çıkardığı belirsizlik ve tehditlere karşı önlem almak
- İşletmenin yeni teknolojiler ve büyük sermayelerle pazarda iş yapmaları
İşletmelerde Büyüme İki Şekilde Gerçekleşir:
İşletmeler, iki şekilde büyüme gösterirler. Yatay büyüme ve dikey büyüme.
Yatay büyüme, işletmenin aynı üretim alanında kalarak, faaliyetlerini artırarak ya da yaygınlaşarak sağladığı büyümedir. Örnek verirsek; bir buzdolabı fabrikasının yerine, iki buzdolabı fabrikasının işletilmesi gibi.
Yatay büyüme yolları, pazara nüfus etme, Pazar farklılaştırılması ve ürün yerleştirilmesidir.
Dikey büyüme ise, işletmenin ana faaliyet alanı haricinde, uzman olmadığı alanlarda büyümesidir. Dikey büyüme, kâr oranlarını azaltma, maliyetleri azaltma, üretim için gerekli girdilerde bağımlılıktan kurtulma ve daha kaliteli hizmet/ürün sunumu sağlamak gibi üstünlükleri olsa da dikkatli olunmasında yarar vardır.
Bu büyümelerde kontrollü şekilde ele alınmalıdır.
Birleşmeler, satın almalar ve ortak girişimler de büyümeye katkı sağlayan faktörlerdir. Ancak, yanlış hareket etmek ve büyüme planlanırken yapılan yanlış uygulamalar, kontrolsüz büyümelere neden olabilir. Maliyetlerin kontrolsüz olması, gereksiz harcamalar yapılması da kontrolsüz büyüme sebebidir.
Şirketlerde Kontrolsüz Büyümenin Sakıncaları
Büyüme hızı kontrolsüz bir şekilde artan işletme, finansal krize girebilir. Bu nedenle işletme yönetimi nerede durması gerektiğini bilmelidir. Bir diğer kontrolsüz büyüme de işletmenin fiziki yapısında meydana gelir. İşletmenin tüm çabalara rağmen kurumsal yapıya kavuşamaması bunun göstergesidir. Kontrolsüz büyüme sonunda işletme kendisine sektörde bir yer edinebilir ama asla kurumsallaşamaz. Yöneticilerin profesyonelliğe yönelik kültürel değişim gerçekleştirmesi gerekir.
Büyüme olgusu, çalışanların yaratıcılık ve yeteneklerini ortaya koymak, performansta artış gibi sonuçlar meydana getirir. Büyümenin getirileri iyidir ancak kontrolsüz büyüme, işletmeye yarar değil zarar getirir.
Kontrolsüz Büyümenin Sorunları
- Koordinasyon zayıflaması
- Aşırı büyümeyi finanse edecek kaynak temini sıkıntısı
- Bürokratik ve formalite engellerin kalkması
- Kırtasiyeciliğin artması
- Uyum sorunlarının sebep olduğu gerilimler
- Aşırı yük yüzünden çalışanların performansı ve motivasyonlarının düşmesine bağlı verimsizlik
Bunlar ve bunlara bağlı sebeplerden dolayı işletme, büyüme sırasında tutarlı ve dengeli olmalıdır. finansman kaynaklarının doğru kullanılmaması, aşırı borçlanma kontrolsüz büyümenin bir sonucudur.
İşletmeler, eğer piyasada tutunmak ve istikrarlı büyümek istiyorlarsa, kesinlikle kontrollü ve tutarlı işletme politikasına uygun davranmak sorundadır. Aksi takdirde işletme için olumsuz sonuçlar meydana gelebilir.
Tavsiye Edilen İçerikler
