Mali Tabloların Temeli: Bilanço
Bir iş kurma sürecinde iseniz, bir işletme yönetiyorsanız ya da bir iş planı yazmış iseniz, bilânço ifadesini görmüş veya duymuş olmanız gerekir. Bir şirketin mali tablolarının temelini oluşturan 3 temel parça vardır: Nakit akışı, gelir tablosu ve bilânço.
Bilanço Ne Demek?
Bilânçonun ardındaki fikir oldukça basittir. Şirketinizin varlıklarını, borçlarını ve mal varlığını belli bir zamanda gösterir.
Basitçe söylemek gerekirse bir bilânço;
- Bir şirketin neye sahip olduğunu (varlıklarını)
- Borçlarını
- Kaç hissedar olduğunu ve ne kadar yatırım yaptıklarını (eşitlik) gösterir.
Varlıklar = Borçlar + Özkaynak
Bir bilânço her zaman dengelenmelidir. Bu nedenle varlıklar denklemin bir yanına, borçlar ve özkaynaklar denklemin diğer tarafına yazılmaktadır.
Şirketler, sahip oldukları her şeyi (varlıkları) borç para alarak ( borçlar) veya mal sahiplerinden ve yatırımcılardan (özkaynak) para alarak ödemek zorundadırlar. Bilânço, bir şirketin neye sahip olduğunun yanında, o şirketin net değerini söyleyebilir.
Varlıklardan borçları çıkartarak, şirketin net değeri her zaman için belirlenebilir.
Net değer = Varlıklar – Borçlar
İşletmeler, birbirinden farklılık gösterdiğinden varlıkları da, yükümlülükleri de değişecektir. Bilânço yazılırken belli satırların, öğelerin ve başlıkların dâhil edilmesi de işletmeden işletmeye değişir.
Bilânçoda: bilânço başlığı, aktif, pasif ve bilânço dipnotları bulunmalıdır.
Bilânço başlığı; İşletmenin adı ya da unvanı, bilânço tarihi ve bilânço kelimesi
Aktif; bilânçonun sol kısmında olup işletmenin alacaklarını ve mevcutlarını yani varlıklarını gösteren kısım
Pasif; bilânçonun sağ tarafında işletmenin borçlarını ve sermayesini yani işletmenin kaynaklarını gösteren kısımdır
Bilânço dipnotları; bilânçonun daha iyi anlaşılıp yorumlanması için gereken açıklamaların yazıldığı bölümdür
–
–
Bilanço Kalemleri Nelerdir?
Varlıklar
Bilânçodaki varlıklar, genellikle varlığın ne kadar kolay paraya çevrileceğine bağlı olarak yukarıdan aşağıya doğru düzenlenir. Buna “likidite” denir. En likit varlıklar listenin en üstünde, en az likit ise listenin en altındadır.
Nakit
Bilânço bağlamında nakit, elde bulunan para anlamındadır. Nakit eşdeğeri, likit olan ve bir hara piyasası hesabı veya bir hazine bonosu gibi hemen paraya çevrilebilen varlıktır.
Alacak Hesapları
Alacak hesapları, insanların size ödemesi gereken ancak henüz alamadığınız paradır. Genellikle bu para ticari olarak işletmeden işletmeye satışlar olmak üzere satışta olup, işletmenizin bir müşteriyi faturalandırdığı ancak henüz ödeme alamadığı anlamına gelir.
Envanter
Tüm mamullerin değerini ve işletmenizin elinde olan ve henüz satılamayan hazır malzemelerin değerini içerir. En alt satırda, FAVÖK bulunmaktadır.
FAVÖK denklemi;
Faaliyet gelirleri – Faiz, vergiler, amortisman ve itfa giderleri = Net gelir olarak hesaplanır.
Bir kar ve zarar tablosunun nasıl göründüğü hakkında bilginiz yoksa küçük bir araştırma yaparak nasıl olduğunu görebilirsiniz.
Birikmiş Amortisman
Birikmiş amortisman varlıkların değerini zaman içinde azaltır. Örneğin işletme için satın aldığınız araç, zaman içerisinde değer kaybedecektir.
Toplam Uzun Vadeli Varlıklar
Toplam uzun vadeli varlıklar, bazen uzun vadeli varlıkları ve bilânçodaki amortismanı tanımlamak için kullanılır.
Yükümlülükler
En büyük yükümlülükler işletmenin borçlarıdır ve ödenme süreleri aciliyetlerine göre sıralanır. Genelde ödeme süreleri 1 yıllıktır. Uzun vadeli borçlar ise ödeme süreleri 1 yılı aşan borçlardır.
Ödenebilir Hesaplar
Ödenebilir hesaplar, işletmenin borçlu olduğu para yani alacak hesaplardır. Ödenecek hesaplarınız işletmenizin ödenmesi gereken normal faturalarından oluşur.
Kısa Vadeli Borç
İşletmenin 1 yıl içinde geri ödemesi gereken borçlardır. Bilânçoda cari borçlar ya da kısa vadeli krediler olarak da adlandırılır.
Uzun Vadeli Borçlar
Geri ödemesi 1 yıldan fazla olan finansal yükümlülüklerdir. Genelde binalar ya da pahalı ekipmanlar için yapılır.
Ödenmiş sermaye
Şirkete yatırım olarak para ödenir. Bu, hisse senedinin değeri ile veya hisse senedinin piyasa değeri ile karıştırılmamalıdır. Bu, şirkete hissedarlar tarafından, hisse senedi yatırımları olarak ödenen gerçek paradır.
Dağıtılmamış Karlar
Şirkete yeniden yatırılan kazanç, mal sahiplerine temettü olarak ödenmez. Dağıtılmamış kazançlar negatif olduğunda şirket zarar etmeye başlamıştır. Bu aynı zamanda özkaynaklar olarak da adlandırılabilir.
