Bir iş planı hazırlayacağınız zaman ilk anlamanız gereken şey, iş planınızın işin gereklerine ve hedeflerinize özgü olması gerektiğidir. Her işletmenin bir planı olmalıdır ancak, her işletmenin de dikkatlice hazırlanmış, özetleri ve açıklamaları olan tam bir resmi plana ihtiyacı yoktur.
Bir bankaya ya da yatırımcıya resmi bir iş planı gösterme konusunda bir aciliyetiniz yoksa şirket kullanımı için yalın iş planı yeterlidir. Bankacılar ve yatırımcılar için en iyi izlenimi vermek adına, iş planınızın standart iş planı olarak hazırlanması ve gerekli iş planı öğelerini içermesi gereklidir.
Plan Yap Sonra Düzenle
Planı, bitmiş bir belge olarak sunduğunuz sırayla yazmayın.
Örneğin; yönetici özeti ilk iş planı olarak gelse de en son yönetici özetinin yazılması daha iyi olacaktır. Böylece iş planının geri kalanında tam olarak ne göründüğünü bilirsiniz. Yönetici özetini yazmak diğer iş planı öğelerine göre daha basittir ve yazması daha kısa sürer. Yönetici özetini yazarken diğer belgeleri tekrar bir gözden geçirme olanağı da bulabilirsiniz. Böylece eksiklik varsa düzeltebilirsiniz.
Bazı kişiler yönetici özetini yazarken bir misyon ifadesiyle ya da strateji özeti ile başlamayı tercih ederken, bazı kişiler de sayılara odaklanmayı sever. Bu nedenle, bir satış tahmini ve harcama bütçesi ile başlarlar.
İş planınızı yazarken istediğiniz yerden başlayabilirsiniz ancak belirttiğimiz gibi yönetici özeti en sona bırakılmalıdır. Sağlıklı bir iş planlama süreci, daima sonuçları kontrol etmek ve gerektiğinde revize etmek için sık sık geri dönmeyi içerecektir.
Basit İş Planı Taslağı
1- Yönetici Özeti
En son yazılmalıdır. İş planının en can alıcı noktasıdır. En fazla iki sayfa olmalıdır. İş planınızın giriş kapısıdır. Yatırımcı ya da hedef okuyucu, iş planınızı ya okumaya devam eder ya da bir kenara atar. Bu yüzden doğru bir şekilde yazmanız önemlidir.
Yönetici planı, müşteriler için çözmekte olduğunuz sorunu, çözümünüzü, hedef pazarınızı, kurucu ekibinizi ve finansal tahminlerinizin özetidir. Planı kısa tutmalı, şirketiniz hakkında daha fazla bilgi almak için kişileri ikna etme yeteneğinizi kullanmalısınız.
2- Fırsat
Müşteriniz için çözdüğünüz sorunu ve sattığınız çözümü tanımlamalısınız. Ürün tekliflerinizi tanımlarken, müşterinin ihtiyaçları ve yararları hakkında düşünmek iyi bir fikirdir. (ürün ve hizmet maliyeti miktarı ve müşteriye nasıl teslim ettiğiniz)
Planın bu kısmı bazen malzeme listesi veya ayrıntılı fiyat listeleri gibi daha fazla ayrıntı sağlayan tabloları içerebilir. Ancak ne sattığınızı ve ürünlerinizin ve hizmetlerinizin müşterileriniz için nasıl bir ihtiyacı karşıladığını açıklamaz.
3- Piyasa Analizi Özeti
Hedef pazarınızı, aradığınız müşteri türünü ve bunların nasıl değiştiğini bilmeniz gerekir. Müşterilerinizin ihtiyaçlarını, nerede olduklarını, onlara nasıl ulaşacağınızı ve ürününüzü nasıl teslim edeceğinizi belirlemek için bu iş planı bölümünü kullanmalısınız. Ayrıca rakiplerinizin kim olduğunu, bu pazarda yer almak konusunda emin olup olmadığınızı da belirlemeniz gerekir.
4- Yürütme
Pazarlama planınızı, satış planınızı ve işinizi gerçekten yürütmekle ilgilenen lojistiği özetlemek için iş planının bu bölümünü kullanmalısınız. Kullanmayı planladığınız teknolojiyi, iş yerinizi ve diğer imkânlarınızı, ihtiyaç duyabileceğiniz özel ekipmanı ve işinizi kurmak için yol haritanızı ele almak isteyeceksiniz. İşletmenizin doğru yöne yönlendirildiğinden emin olmak için izleyeceğiniz kilit metrikleri ana hatlarıyla belirtmelisiniz.
5- Şirket ve Yönetim Özeti
Bu bölüm kim olduğunuzun bir özetidir. İşletmenizin organizasyonunu ve yönetim ekibinin kilit üyelerini tanımlamalısınız. Şirket kurulduğunda sahibi kim? Şirket nerede ve ne iş yapıyor? Nereye kayıtlı?
Yöneticilerin özgeçmişleri ve deneyimleri iş planının bu kısmında yer almalıdır. Kısa özgeçmiş şeklinde olmalı ve şirketteki işlevleri tanımlanmalıdır.
6- Mali Plan
Bu kısımda, öngörülen kar-zarar ve nakit akış tabloları ve tahminlerinizle yaptığınız varsayımların kısa açıklaması olmalıdır. Ayrıca bilânço, satış tahmininiz, iş oranınız ve başabaş analizinizi de ekleyebilirsiniz. Ayrıca para talebiniz varsa ya da kredi talep edecekseniz, ihtiyacınız olan para miktarını da belirtmelisiniz.
Detaylı iş planı taslağı
1.0 Yönetici Özeti
1.1 Sorun
1.2 Çözüm
1.3 Piyasa
1.4 Rekabet
1.5 Finansal Göstergeler
2.0 Fırsat
2.1 Problem Çözme
2.2 Çözümümüz
2.3 Problem ve Çözümün Validasyonu
2.4 Yol Haritası / Gelecek Planları
3.0 Piyasa Analizi Özeti
3.1 Pazar Bölümlemesi
3.2 Hedef Pazar Bölüm Stratejisi
3.2.1 Pazar İhtiyaçları
3.2.2 Pazar Eğilimleri
3.2.3 Pazar Büyümesi
3.3 Temel Müşteriler
3.4 Gelecek Pazarlar
3.5 Rekabet
3.5.1 Rakipler ve Alternatifler
3.5.2 Avantajlarımız
4.0 Yürütme
4.1 Pazarlama Planı
4.2 Satış Planı
4.3 Konum ve Tesisler
4.4 Teknoloji
4.5 Ekipman ve Araçlar
4.6 Kilometre Taşları
4.7 Temel Metrikler
5.0 Şirket ve Yönetim Özeti
5.1 Organizasyon Yapısı
5.2 Yönetim Ekibi
5.3 Yönetim Ekibi Boşlukları
5.4 Personel Planı
5.5 Şirket Tarihçesi ve Mülkiyet
6.0 Finansal Plan
6.1 Gelir / Satış Tahmini
6.2 Giderler
6.3 Tahmini Kâr ve Zarar
6.4 Tahmini Nakit Akışı
6.5 Tahmini Bilânço
6.7 İşletme Oranları
7.0 Ek
Standart Tablolar ve Çizelgeler
Nakit Akışı, bir iş planındaki en önemli sayısal analizdir ve standart bir nakit akış tablosu asla eksik olmamalıdır. Çoğu standart iş planı aynı zamanda bir satış tahminini ve kar-zarar tablosunu içerir.
Ayrıca her iş planı sayıları göstermek için çubuk grafikler ve pasta içerikler içermelidir.
İş Planlama Tavsiyeleri
İş planı, işinize uyacak şekilde boyutlandırılmalıdır. İşinizi yürütmek için ihtiyacınız olduğu kadar büyütülmelidir.
Her işletme sahibinin işlerini yürütmede yardımcı bir iş planına ihtiyacı vardır ancak potansiyel bir yatırımcıya ya da bankaya sunulmayacaksa, ayrıntılı bir iş planına ihtiyaç duyulmaz. Bunun için yalın iş planı yeterlidir. Yalın planı hazırlamak daha kolaydır. İşinizde başarı şansınızı artıracak şekilde başlamanıza yardımcı olur.
