Kâr amacı gütmeyen bir kuruluş kurmayı düşünüyorsanız ve kurulan işin başında iseniz bir iş planına ihtiyacınız olacaktır. Kuruluşunuz kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olduğundan, stratejik bir plan mı yoksa bir iş planı mı hazırlamanız konusunda tereddütte düşerseniz, iyi bir iş planlaması yapılması gerekir.
İşletmenin ilerleyen zamanlarında gerçek zamanlı finansal bilgilere erişim gerekebilir.
Kar Amacı Gütmeyen İşletme, Neden İş Planına İhtiyaç Duyar?
İyi bir iş planlaması; yönetim, hesap verebilirlik, performans ölçütlerini takip etme ve zaman içinde iyileştirme ile ilgilidir. İş planlarınızı canlı bir belge olarak kullanmak yani mali olarak izlenebilen, düzenli olarak gözden geçirilip güncellenebilen ve proje tabanlı olarak fon sağlama aşamalarını izlemek için bu süreci daha kolay hale getirebilirsiniz.
Sermaye harcamaları için dışarıdan fon almayı planlıyorsanız, fon alacağınız kişilerin talep edeceği resmi bir iş planına ihtiyacınız olacaktır.
Kar Amacı Gütmeyen İşletmede, İş Planı Taslağı Nasıl Oluşturulur?
İş planı, iş hayatı boyunca devam eden bir süreçtir ve statik bir fiziksel belge yazmak değildir. İş zaman içinde sürekli ilerledikçe, gelişen bir strateji ve eylem planıdır. Düzenli iş planı inceleme toplantıları da yapmanız çok önemlidir.
Kâr amacı gütmeyen bir iş planı, standart bir iş planının bölümlerinin çoğunu içerir.
Yönetici Özeti
Yönetici özeti bir iş planının ilk bölümü ancak yazılacak son bölümüdür. Yönetici özeti tüm iş planına genel bir bakış olduğundan en son yazılması daha iyi olacaktır ki böylece iş planı genel bir şekilde yeniden gözden geçirilebilir.
Problem ve Çözüm
Müşterileriniz ya da topluluğunuz için çözmekte olduğunuz sonunu açıklayarak iş planınızın bu bölümüne başlayın. Kuruluşunuzun sorunu nasıl çözümleyeceğini açıklayın. Çözümünüzün neden uygun olduğunu açıklamak için de bir ihtiyaç değerlendirmesi yapın.
- Aklınızdaki proje, hizmet vermeyi düşündüğünüz topluluk ya da nüfus için doğru olan mı?
- Kaç kişiye hizmet edeceksiniz?
- Aynı nüfusa hizmet veren başka biri ya da birileri var mı?
Kâr amacı gütmeyen kuruluşunuz muhtemelen hayatları değiştirir, topluluğunuzu hatta dünyayı değiştirir. Bunu nasıl yapacağınızı açıklamalısınız.
Bir bağışçı ya da Fon Odaklı Bir Piyasa Analizi
Artık kuruluşunuzun çözdüğü sorunu ve bunun nasıl gerçekleştiğini ortaya koyduğunuza göre, şimdi fonlamayı düşünmenizin vakti gelmiştir. İş planının bu bölümü için projenize nasıl fon sağlamayı planladığınızı ve hizmetlerinizi kimin kullanacağını bir düşünün. Bazı projeler, devletten hibe desteği alabilir. Ayrıca bağış kampanyaları ve özel bağış desteği de alınabilir.
Hedef Destekçileriniz
Hedef pazarınızı analiz etmek, paranızın nereden geldiğini bilmenin yoludur. Bağışçıların kimler? Kuruluşunuza ne tür insanlar bağış yapıyor? Bu bölüme potansiyel fon sağlama hedeflerinizin kim olduğunu ve rakiplerinizin kim olduğunu ekleyin.
Hedef bağışçılarınızın kim olması gerektiğine dair fikriniz yoksa bazı Pazar araştırmaları hatta resmi bir Pazar analizi yapmanız yararınıza olacaktır. Bu uzun vadede paradan tasarruf etmenize de yardımcı olur. Finansmanı sağlamadan önce sunduğunuz hizmete gerçekten ihtiyaç olup olmadığını anlamalısınız.
Rekabet
Kâr amacı gütsün ya da gütmesin, her işletmenin rakipleri olacaktır. Bağışçıların desteğini ve dikkatini çekmek için hem diğer kâr amacı gütmeyen kuruluşlar la hem de hedef kitlenize hizmet eden diğer kuruluşlarla rekabet içinde olacaksınız.
Diyelim ki bir eğitim kurumu işletiyorsunuz. Kuruluşlarınız temelde farklı görevlere sahip olsalar bile okul sonrası spor programları, rekabet konusu oluşturabilir.
Gelecek Ürünler ve Servis
Bölgesel bir kâr amacı gütmeyen kuruluş çalıştırıyorsanız, beş yıl içinde ulusal olmak istemez misiniz?
Şu anda 2 ila 4 yaşındaki çocuklara hizmet veriyorsanız, 5 ila 12 yaş grubuna da hizmet vermek istemiz misiniz?
Uzun vadeli hedefleriniz hakkında değerlendirme yapmak için bu bölümü kullanın.
Finansman ve Tanıtım Stratejileri
Kâr amacı gütmeyen bir iş planında, bu bölüm pazarlama ve satış stratejileri ile ilgili olacaktır. Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar için bu bölümde hedef finansman kaynaklarınıza
(Bağışçılar, vakıflar) nasıl ulaşacağınız ve hedef müşteri popülasyonuna nasıl ulaşacağınızı belirtmelisiniz.
Konumlandırma Bildirimi
Stratejilerinize çok yaşlaşmadan önce konumlandırma ifadenizi bir araya getirin. Bunun basit formülü;
Hedef Pazar tanımı – için kim, Hedef Pazar ihtiyacı – bu ürün, ihtiyacı nasıl karşıladığı, temel rekabetten’den farklı olarak en önemli ayırt edici özellik.
Maliyetler ve Servis veya Ürün Ücretleri
Bir fiyatlandırma bölümü eklemek yerine kâr amacı gütmeyen bir iş planının bir maliyet veya ücret bölümü içermesi gerekir. İşinizin nasıl finanse edildiğini, müşterilerinizin ödediği maliyetlerin herkes için aynı olup olmadığını veya gelir düzeyine ya da başka bir şeye bağlı olup olmadığını belirlemelisiniz.
Promosyon ve Tanıtım
Bu bölümde profesyonel müşterilerinize ve destekçilerinize nasıl ulaşacağınızı ayrıntılarıyla açıklamalısınız. Taktikleriniz her grup için benzer ya da tamamen farklı olabilir.
- Reklam; baskı ve doğrudan posta, televizyon, radyo Vb.
- Halkla ilişkiler; basın bültenleri, marka bilinirliğini artırma faaliyetleri vb.
- Dijital pazarlama; web sitesi, e-posta, blog, sosyal medya vb.
Promosyonlarınız ve tanıtım planlarınız üzerinde destekçilere ya da potansiyel müşterilere ulaşıp ulaşmak istemediğinizi belirterek hedef kitlenizi ifade etmelisiniz.
Stratejik İttifaklar ve Ortaklıklar
Diğer kuruluşlarla nasıl çalışacağınızı belirlemek için bu bölümü kullanın. Diyelim ki kurumunuz yerel bir okulda zihinsel sağlık danışmanlığı sağlıyor, bu nedenle okul bölgesiyle ortak olabilirsiniz.
Bu bölümde stratejik ortaklarınızı belirlemelisiniz.
Kilometre Taşları ve Metrikler
Kâr amacı gütmeyen kuruluşunuzun kilometre taşları ve ölçümleri olamadan görevinizi yerine getirmeniz zor olacaktır. Kilometre taşları ve metrikler, programınızın çalıştığını ve kuruluşunuzun sağlıklı olduğunu gösteren göstergelerdir.
Aylık ya da üç aylık bağış hedefleri gibi bağış toplama hedeflerinizin unsurlarını içerebilir veya katılım ölçütlerinizle ilgili daha fazla bilgi olabilir. Daha büyük hedeflerinizi düşünerek gerekirse, iş planınızın bu ekine daha fazla bilgi ekleyin.
Anahtar Varsayımlar ve Riskler
Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, belli bir popülasyona ya da amaca hizmet etmek için vardır. Anahtar programlarınızı veya hizmetlerinizi tasarlamadan önce sunduğunuz hizmete gerçekten ihtiyacınız olup olmadığını doğrulamak için bazı araştırmalar yapmalısınız.
Kuruluşunuz adına bazı riskler de alacağınızdan amacınızın bilinmeyenlerinden de bahsetmeniz gerekecektir.
Yönetim Ekibi ve Şirketi
Yönetim ekibinde kimler var ve görevleri neler? Ne gibi sorumlulukları üstlenecekler? Planı hazırlarken hem yönetim ekibinizi hem de yönetim kurulu ekibini belirtmeniz ve iki rol arasında örtüşecek olanları belirtmeniz gerekmektedir. Niteliklerini vurgulayın. Dereceleri, geçmişteki başarıları ve belirlenmiş sorumlulukları bu bölüme dahil edilmelidir. Ayrıca takımınızın starlarını ön plana çıkartmayı unutmayın. Onlar sizin için büyük avantajdır.
Finansal Plan
Finansal plan, finansman arayan herhangi bir kuruluş için esastır. Finansal olarak ne yaptığınızı ve kuruluşun gelecekte nereye gittiğini görmek istediğinizi yerleri takip etmek için ve şirket içinde çok faydalıdır.
İş planınızın finansal bölümü, uzun vadeli bir bütçe ve 3-5 yıllık bir tahmin içeren nakit akış tablosunu içermelidir. Bu, kuruluşun temel finansal gereksinimlerinin karşılandığını görmenizi sağlayacaktır. Herhangi bir kâr amacı gütmeyen kuruluşun operasyonel kalması için gereken standart fon seviyesi vardır. Kurulusun en azından finans olarak devam etmesi de önemlidir.
Para yönetimi becerileri, kâr amacı gütmeyen bir işte olduğu kadar kâr amacı gütmeyen bir kurumda da önemlidir. İnsanlar, paraların kurulmuşlara nasıl dağıtıldığını ayrıntılı inceler. Bağışçılar, bağış yapacakları yerin güvenilir olduğunu bilmek ister. Sağlım bir mali plan, kâr amacı gütmeyen kuruluşunuzun doğru yolda olduğunu göstermek için sağlam bir temeldir.
