Malatya’da İş Yapmak

Malatya’da Hangi İşler Yapılır?

Malatya şehri Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesinde yer alır. Şehrin yüzölçümü 12,259 km²’dir ve 13 ilçeden oluşur.

• Nüfus Yoğunluğu

Malatya şehrinin 2020 yılında toplam nüfusu 806.156 olarak açıklanmıştır. Şehir sahip olduğu nüfus ile Türkiye’nin en kalabalık yirmi sekizinci ili konumundadır. Şehirde bulunan nüfusun %50,18 oranı kadınlardan, %49,82 oranı erkeklerden oluşmaktadır. Nüfusun %46 oranı orta yaş grubu, %39 oranı genç yaş grubunda bulunmaktadır. Orta yaş grubunda yoğunlukta olan yaş aralığını 45-49 arasında bulunan grup oluşturmaktadır. Genç yaş grubunda ise 20-24 yaş arası yoğunluktadır.

Malatya şehrinde nüfusun en yoğun olduğu ilk üç ilçe Yeşilyurt, Battalgazi ve Doğanşehir’dir. Girişimcilerin Malatya şehrinde kuracakları işler için kadın personelleri bulmaları daha kolay olacaktır.

• Eğitim Bilgileri

Malatya şehrinde ilkokul mezunları yoğunluktadır. Daha sonra gelen eğitim düzeyi lise ve lisans mezunlarıdır. Şehirde her eğitim düzeyine sahip olan nüfus bulunmaktadır. Bu nedenle girişimciler kolaylıkla istedikleri eğitim düzeyine sahip olan personelleri bulabilecektir. Şehirde bulunan nüfusun %69 oranı ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarından oluşmaktadır. %16 oranı ise lisans ve üstü derecede eğitim düzeyinden mezun olanları oluşturmaktadır.

• İşsizlik ve İstihdam

Malatya şehrinde işgücüne katılım oranı %54,1 işsizlik oranı %7,8 ve istihdam oranı %49,9 olarak açıklanmıştır. Şehirde işsizlik oranı yüksektir. Toplam kayıtlı işsiz sayısı 46.193’tür. Şehirde işsizlik oranı erkeklerde daha fazladır. Kayıtlı işsizlerin yarısını 20-29 yaş arasında olan genç yaş grubu oluşturmaktadır. En fazla işsizliğin olduğu eğitim düzeyini ise ilkokul mezunları oluşturmaktadır. Girişimcilerin Malatya şehrinde kuracakları işler için genç personelleri bulması daha kolay olacaktır. Böylelikle genç personelleri yetiştirmesi mümkün olacaktır.

İstihdamın en fazla olduğu sektörler ise imalat ve inşaat sektörüdür.

• İşyerlerinin Sektörel Dağılımı

Malatya şehrinde 20 ve daha fazla çalışanı olan 645 işletme bulunmaktadır. Bu işletmelerin en fazla faaliyet gösterdikleri sektörler ise imalat, inşaat, toptan perakende ve ticaret sektörleridir. Aynı zamanda işletmeler konaklama, eğitim, ulaştırma ve depolama sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Girişimcilerin şehirde iş kurmadan önce 20’den az çalışanı olan işletmeleri incelemeleri gerekir.

Malatya şehrinde rekabet gücü yüksek olan sektörler sanayi, hizmet, inşaat ve tarımdır.

• İşyeri Kiraları

Malatya şehrinde iş kurmak isteyen girişimcilerin işyeri kiraları yıllık ortalama 5.062 TL olacaktır. İşyeri satın almak isteyen girişimcilerin ise yıllık ortalama maliyetleri 518.830 TL’dir. Girişimcilerin işyeri maliyetleri ilçe seçimine ve ekonomik faktörlere bağlı olarak değişim gösterecektir. Bu nedenle ilçelere göre önceden bir inceleme yapılması gerekmektedir.

Malatya Şehrinin Ekonomik Yapısı

Malatya şehrinin ekonomisi tarım, hayvancılık, hizmet ve sanayiye dayalıdır. Girişimcilerin dikkatini çeken şehir pek çok açıdan avantaj sağlamaktadır. Şehrin ekonomik sektörlerine yönelik bilgiler şu şekildedir;

• Tarım

Malatya şehri tarım sektöründe oldukça gelişmiştir. Şehrin simgesi haline gelen kayısı meyvesi oldukça önemlidir. Türkiye ve şehir için kayısı en fazla döviz getiren meyvedir. Şehir bereketli toprakları nedeniyle tarıma oldukça elverişlidir. Tarla ürünleri ve meyve ürünleri oldukça fazla yetiştirilmektedir. Malatya şehrinde tarım arazilerinin oranı %34,3, çayır ve mera alanları oranı ise %46,8’dir.

Malatya şehrinde en fazla yetişen tarla ürünleri şekerpancarı, buğday, arpa, patates ve nohuttur. En fazla yetişen meyveler ise kayısı, elma, üzüm, dut ve armuttur. Sebzelerde ise domates, hıyar, kavun, biber ve karpuz oldukça fazla üretilmektedir. Şehrin en önemli ürünü olan kayısı dünyada bilinirliğe ulaşmış olan bir üründür. Türkiye’de kuru kayısı üretiminin %90 oranını şehirden karşılanmaktadır.

• Hayvancılık

Geniş çayır ve mera alanlarına sahip olan şehirde küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık ön plandadır. Kümes hayvancılığı faaliyetlerinde bulunulan şehirde hayvancılık sektörü önemli bir gelir kaynağı oluşturmaktadır. Hayvancılık sektörü şehirde sanayi alt yapısına yardımcı olmaktadır. Hayvansal üretiminde en büyük problemlerden biri soğuk hava depolarının yetersiz oluşudur.

Şehirde sığır, manda, koyun ve keçi bulunmaktadır. Küçükbaş hayvan varlığı daha fazladır. Kümes hayvancılığında ön plana et ve yumurta tavukları çıkmaktadır. Alabalık üretimi yapılan şehirde hayvancılığın önemi büyüktür. Süt ve süt ürünlerinin üretimi, et ve et ürünleri üretimi, yumurta ve yumurta paketleme, yem üretimi gelişmiş olan sektörler arasındadır.

• Sanayi

Malatya şehrinde imalat sanayisi gelişmiştir. En önemli sektörünü gıda imalatı oluşturmaktadır. Bunun nedeni şehrin kayısı üretimidir. Şehirde girişimcilerin en fazla yatırımda bulunduğu sanayi sektörlerini deri, gıda, inşaat, kimya, maden, makine, sağlık, metal eşya, tekstil ve plastik oluşturmaktadır.

İmalat sanayisi gelişmiş olan sektörde öne çıkan alanlar gıda ve kayısı imalatı, dokuma ve giyim sanayisi, orman sanayisi, kâğıt üretimi, plastik sanayisi, kimya sanayisi oluşturmaktadır. Aynı zamanda şehirde inşaat ve çimento üretimi önemli bir gelir oluşturmaktadır. Demir çelik eşya imalatı, madeni eşya üretimi, tarım makineleri imalatı, mermer sanayisi, tütün imalatı, güneş enerjisi montajı alanlarında faaliyet gösteren işletmeler bulunmaktadır.

Gıda sektörünün yoğunlukta olduğu alanlar baharat, bakliyat, çerez, ekmek, içecek üretimidir. Tekstil sektöründe ise iplik fabrikaları, dokuma fabrikaları, örme kumaşlar, çorap fabrikası öne çıkmaktadır.

• Madencilik

Malatya şehrinde yeraltı kaynakları bulunmaktadır. Endüstriyel hammadde ve metalik madenlere sahiptir. Malatya şehrinde bakır, kurşun, çinko, çimento hammaddeleri, demir, dolomit, florit, krom, pirofillit, vermikülit, tuğla, kiremit ve linyit kaynakları bulunmaktadır. Jeotermal alanı ise Hekimhan’dır.

• Turizm

Malatya şehri sahip olduğu tarihi eserler ve doğal güzellikler nedeniyle turizm potansiyeline sahip olan bir şehirdir. Malatya’da öne çıkan turizm alanları Aslantepe Höyüğü, Battalgazi, Nemrut Dağı, Levent Vadisi, Yamadağıdır. Şire Pazarı, Ulu Cami, Bakırcılar Çarşısı önemli alanlar arasındadır.

Malatya şehrine giden turistlerin büyük bir çoğunluğunu yerli turistler oluşturmaktadır. Girişimcilerin şehirde bulunan turizm potansiyelini değerlendirerek yabancı turistleri şehre çekmesi mümkündür.

• Ticaret

Malatya şehrinde ticaretin en fazla olduğu sektörler ağaç ve orman ürünleri, demir ve demir dışı metaller, elektrik ve elektronik, fındık ve mamulleri, hazır giyim ve konfeksiyon, hububat ve bakliyattır. Şehirde en fazla ticaret yapılan ürünler ise işlenmiş meyve ve sebzeler, tahıllar, içecek ve baharat bitkileri, iplik, kum ve çakıl, gıda ürünleridir.

Malatya şehrinde en fazla dış ticaret faaliyetlerinde bulunulan ülkeler ise Irak, ABD, Almanya, Rusya ve Fransa’dır.

–

–

Malatya Şehrinde Yapılabilecek Bazı İşler

Girişimcilerin tarafından Malatya şehrinde yapılabilecek pek çok iş imkânı bulunmaktadır. Şehirde bulunan potansiyel yatırım alanlarından bazıları ise şu şekildedir;

• Malatya şehrinde girişimcilerin tarım alanında yatırım yapması mümkündür. Şehirde meyve üretiminin önemli bir yer tutması nedeniyle girişimciler kayısı, elma, ceviz, kiraz, dut gibi ürünleri üreterek gelir elde edebilir. Aynı zamanda üretilen ürünlerin meyve suyu üretimi için kullanılması mümkündür.
• Hayvancılık sektörü için girişimcilerin et ve süt ürünlerinin üretimi, küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık, kümes hayvancılığı, süt ve süt ürünlerinin üretimi, arıcılık, su ürünleri yetiştiriciliği alanlarında faaliyet göstererek gelir elde etmesi mümkündür.
• Malatya şehrinde soğul hava depolarının yetersiz kalması girişimciler için iş fırsatı sunmaktadır. Girişimciler şehirde soğuk hava deposu yatırımları ile kazanç sağlayabilir.
• Malatya şehrinde girişimciler tekstil ve deri işleme imalatı, tekstil makineleri yedek parça üretimi, kriko esaslı sabit kaldırıcı cihazların üretimi alanlarına yatırım yapabilir.
• Giyim eşyası imalatı, tekstil ürünleri imalatı, el çantası ve bavul imaları yapılabilir.
• Malatya şehrinde atık ayırma ve geri dönüşüm tesisi kurulabilir, beton ve kiremit imalatı tesisi kurulabilir, sulama ekipmanları üretim tesisi kurulabilir.
• Şehirde girişimcilerin ticarete söz konusu olan ürünler için ambalajlama, paketleme, etiketleme ve ulaştırma faaliyetlerinde bulunarak gelir elde etmesi mümkündür.
• Maden kaynaklarını değerlendirmek isteyen girişimciler mermer, linyit, demir ve profillit yatakları için yatırım yapabilir.
• Genç nüfusun bulunduğu şehirde girişimciler eğlence, kültür, sanat ve eğitim alanlarında işler kurarak gelir sağlayabilir.

Malatya Şehrine Sunulan Teşvikler

Malatya şehri 4. bölge teşviklerinden yararlanmaktadır. Şehre bu kapsamda sunulan destek unsurları ise şu şekildedir;

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Sigorta primi işveren hissesi desteği (6-7 yıl)
• Yatırım yeri tahsisi
• Faiz desteği

Şehirde teşvik sunulacak olan sektörlerden bazıları ise şu şekildedir;

• Entegre damızlık hayvancılık yatırımları
• Su ürünleri yetiştiriciliği
• Gıda ürünleri ve içecek imalatı
• Tekstil ürünleri imalatı
• Giyim eşyası imalatı
• Ağaç ve mantar ürünleri imalatı
• Kimyasal maddelerin imalatı