Rize’de İş Yapmak

Rize’de Hangi İşler Yapılır?

Rize şehri Türkiye’nin Karadeniz bölgesinde yer alır. Şehrin yüzölçümü 3,835 km²’dir ve 12 ilçeden oluşur.

• Nüfus Yoğunluğu

Rize şehrinin 2020 yılında toplam nüfusu 344.359 olarak açıklanmıştır. Şehirde bulunan nüfusun %50,08 oranı erkeklerden, %49,92 oranı kadınlardan oluşmaktadır. Şehirde bulunan nüfusun yaş gruplarına göre dağılımında yoğunluk orta yaş grubundadır. Nüfusun %49 oranı orta yaş grubunda, %33 oranı genç yaş grubunda bulunmaktadır. Genç yaş grubunda bulunan nüfusun yoğunlukta olduğu yaş aralığı 20-24 yaş arasında bulunan nüfustur. Orta yaş grubunun yoğunlukta olduğu yaş aralığı ise 45-49 yaş arasında bulunan nüfustur.

Rize şehrinde nüfusun en yoğun olduğu ilk üç ilçe Merkez, Çayeli ve Ardeşen’dir.

• Eğitim Bilgileri

Rize şehrinde bulunan nüfusun yoğunlukta olduğu eğitim düzeyi lise mezunlarından oluşmaktadır. Daha sonra ilkokul ve ortaokul mezunları gelmektedir. Şehirde bulunan nüfusun %72 oranı ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarından oluşmaktadır. %15 oranı ise lisans ve üstü derecede eğitim düzeyinden mezun olanları içermektedir. Şehirde iş kurmak isteyen girişimcilerin lise mezunu personelleri bulmaları daha kolay olacaktır.

• İşsizlik ve İstihdam

Rize şehrinde işgücüne katılım oranı %51,5 işsizlik oranı %6,7 ve istihdam oranı %48,1 olarak açıklanmıştır. Şehirde bulunan toplam işsiz sayısı 22258 olarak açıklanmıştır. Şehirde işsizlik oranı kadınlarda erkeklere göre daha fazladır. İşsizliğin en fazla olduğu yaş grubunu genç yaş grubu oluşturmaktadır. 20-24 yaş arasında bulunan nüfus işsizliğin en fazla olduğu yaş aralığıdır. Ardından 45-49 yaş aralığı gelmektedir. Şehirde işsizliğin en fazla olduğu eğitim düzeyi ise ilkokul mezunlarından oluşmaktadır. Rize şehrinde iş kurmak isteyen girişimcilerin genç yaş grubunda bulunan personelleri bulmaları işsizlik oranının fazla olması nedeniyle daha kolay olacaktır.

• İşyerlerinin Sektörel Dağılımı

Rize şehrinde 20 ve daha fazla çalışanı olan 300 işletme bulunmaktadır. Şehirde bulunan işletmelerin en fazla faaliyet gösterdikleri sektörler inşaat, toptan perakende ve ticaret, imalat sektörüdür. Aynı zamanda şehirde ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde bulunan işletmelerin sayısı fazladır. Şehirde bulunan işletmelerin en az faaliyet gösterilen sektör ise bilgi ve iletişim sektörüdür.

Rize şehrinde rekabet gücünün yüksek olduğu sektörler tarım, madencilik, sanayi ve orman ürünleridir. Gıda, kauçuk ve plastik, makine, metalik olmayan ürünler, orman ürünleri gelişmiş olan sektörler arasındadır.

• İşyeri Kiraları

Rize şehrinde işyeri kiralamak isteyen girişimcilerin yıllık ortalama kira maliyeti 2.258 TL olacaktır. Şehirde işyeri satın almak isteyen girişimcilerin ise yıllık ortalama maliyeti 589.200 TL olacaktır. Girişimcilerin işyeri maliyetleri seçilen ilçeye ve ilçenin ekonomik faktörlerine göre değişim gösterecektir.

Rize Şehrinin Ekonomik Yapısı

Rize şehrinin ekonomisi tarım, sanayi, hayvancılık ve ormancılık faaliyetlerine bağlıdır. Şehrin sektörleri hakkında detaylı bilgiler ise şu şekildedir;

• Tarım

Tarım şehirde gelişmiş olan sektörler arasında yer almaktadır. Bu nedenle ekonomiye katkısı oldukça önemlidir. Şehirde bulunan arazilerin büyük bir çoğunluğu çaylıktır. Bu nedenle şehrin en önemli tarım ürünü çaydır. Tarla ürünleri çok az üretilmektedir. Şehirde daha çok meyve üretimi yapılmaktadır. Tarla ürünleri arasında üretilen ürünler mısır, patates ve kuru fasulyedir.

Rize şehrinde en fazla üretilen meyveler yaş çay, kivi, mandalina, fındık ve armuttur. Çay üretiminin Türkiye üretimi içindeki payı %68,59’dur. Kivi üretiminin Türkiye üretimi içindeki payı ise %7,43’dür. Şehirde en fazla üretilen sebzeler lahana, taze fasulye, hıyar, balkabağı ve barbunya fasulyedir.

Şehirde aynı zamanda çok az miktarda puro tütünü yetişmektedir. Puro tütününün yetiştiği ilçe ise Pazar’dır.

• Hayvancılık

Rize şehrinde hayvancılık gelişmiş olan sektörler arasında yer almaktadır. Şehirde arıcılık ve balıkçılık en gelişmiş olan alanlardır. Şehirde geniş çayır alanlarının bulunması nedeniyle hayvancılığa oldukça elverişlidir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık daha çok ahırda yapılmaktadır. Büyükbaş hayvanları arasında sığır ve manda bulunmaktadır. Küçükbaş hayvanlarda koyun ve keçi varlığı bulunmaktadır. Kümes hayvanlarında yoğunluk yumurta tavukçuluğundadır.

Rize şehrinde en gelişmiş olan hayvancılık alanı arıcılıktır. 2020 yılında şehirde toplam 123.054 arı kovanı bulunmaktadır. Arıcılık faaliyetlerinin sonucunda dünyaca ünlü olan Anzer Balı üretimi yapılmaktadır. Anzer Yaylasında üretilen Anzer Balı şehrin önemli bir geçim kaynağını oluşturmaktadır. Şehirde gelişmiş olan bir diğer alan balıkçılıktır. Balıkçılığın en fazla gelişmiş olduğu Türkiye’nin dördüncü ilidir. Hamsi, palamut, istavrit ve mezgit en fazla avlanan balıklardır. Şehirde aynı zamanda alabalık üretimi yapan işletmeler bulunmaktadır. Sahip olduğu akarsuların bazılarında denizanası, inci kefali ve kalabalığı bulunmaktadır.

• Sanayi

Rize şehrinde sanayi gelişmiş olan sektörler arasında yer almaktadır. Şehirde yapılan çay üretimi sanayinin bu alan üzerinde yoğunlaşmasına neden olmaktadır. Çay işlenmesi, çay paketlenmesi gibi alanlarda sanayi gelişmiştir. Şehirde sanayinin en fazla gelişmiş olduğu sektör imalattır. Girişimcilerin en fazla faaliyet gösterdikleri sanayi sektörleri ise gıda imalatı, metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı, madencilik ve taş ocakçılığı, fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektörleridir.

Rize şehrinde aynı zamanda ağaç ve mantar ürünleri imalatı, örülerek yapılan eşyaların imalatı, mobilya imalatı, içecek imalatı gelişmiş olan sektörler arasında yer almaktadır. Şehirde aynı zamanda makine ve teçhizat ürünleri imalatı, kimyasal madde ve ürünleri imalatı, elektrikli teçhizat imalatı gelişmiş olan sektörler arasında yer almaktadır.

• Madencilik

Rize şehri metal kaynaklar açısından oldukça iyi bir potansiyele sahiptir. Şehirde bakır, kurşun ve çinko kaynakları oldukça önemlidir. Aynı zamanda şehirde demir, feldispat, kaolen, manganez ve mermer kaynakları bulunmaktadır. Jeotermal alanları Ayder ve İkizdere’dir.

• Turizm

Rize şehri sahip olduğu doğal güzellikler ile her geçen yıl yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Ancak şehirde konaklama ve eğlence tesisleri yeterli değildir. Rize şehrinde yayla turizmi, termal turizm, dağcılık, mağara turizmi alanlarında yatırım potansiyeli bulunmaktadır.

Yayla turizmi için öne çıkan alanlar Ayder Yaylası, Handüzü Yaylası, Çağıran kaya Yaylası, Petran Yaylası, Homeza Yaylası, Anzer Yaylası’dır. Rize şehrine her yıl yerli ve yabancı turistler ziyarette bulunmaktadır.

• Ticaret

Rize şehrinde iç ve dış ticaret faaliyetlerinde bulunulmaktadır. İç ticarette çay, bal ve balıkçılık ürünleri öne çıkmaktadır. Dış ticarette gıda ürünleri, metal cevheri gelişmiş olan sektörler arasındadır. Şehirde maden ve metaller, kimyevi maddeler, yaş meyve ve sebzeler, elektrik ve elektronik, çimento cam seramik ve toprak ürünleri ticarete söz konusu olan sektörler arasında yer almaktadır. Şehirde dış ticaretin yapıldığı ülkeler Çin, Bulgaristan, Gürcistan ve Belçika’dır.

–

–

Rize Şehrinde Yapılabilecek Bazı İşler

• Rize şehrinde tarım sektörünün gelişmiş olması girişimciler için fırsat sunmaktadır. Şehirde çay üretimi ve pazarlaması, bakliyat paketleme ve tasnifleme, makarna imalatı alanında yatırım potansiyeli bulunmaktadır.
• Girişimciler aynı zamanda şehirde kivi üretimi, un imalatı, organik çay tarımı, ayçiçeği yağı ve margarin üretimi yapması mümkündür.
• Hayvancılık sektörünün gelişmiş olduğu şehirde girişimcilerin arıcılık alanına yatırım yapması mümkündür. Arıcılık faaliyetlerinin sonucunda bal üretimi yapılabilmektedir. Şehirde su ürünleri işleme ve paketleme tesisi, su ürünleri üretimi, tavuk ve yumurta üretimi alanlarına yatırım yapılabilir.
• Şehirde girişimcilerin soğuk hava depolarına yatırım yapması mümkündür.
• Turizm potansiyelinin bulunduğu şehirde girişimcilerin yayla turizmi yatırımlarında bulunması mümkündür. Otel, konaklama, dinlenme tesisi kurması mümkündür. Kış sporları yatırımları, av turizmi ve sağlık turizmi alanlarına yatırımlar yapılabilir.
• Rize şehrinde girişimcilerin MDF üretim tesisi, mobilya üretimi, yonga üretim tesisi, kanepe üretim tesisi, emprenye üretim tesisi alanlarına yatırım yapma fırsatı bulunmaktadır.
• Şehirde bulunan maden kaynakları ile girişimcilerin bakır ve çinko üretimi yaparak gelir elde etmesi mümkündür.
• Şehirde girişimcilerin ulaştırma alanında yatırım yapma fırsatı bulunmaktadır.
• Turizm açısından potansiyele sahip olan şehirde girişimciler eğlence, sanat ve festival gibi alanlara yatırım yaparak gelir elde edebilir.
• Rize şehrinde boya üretimi, PVC kapı ve pencere üretimi, plastik eşya üretimi, prefabrik yapı elemanları üretim tesisi alanlarına yatırım yapabilir.

Rize Şehrine Sunulan Teşvikler

Rize şehri 4. bölge teşviklerinden yararlanmaktadır. Bu kapsamda şehre sunulan destek unsurları ise şu şekildedir;

• KDV istisnası
• Gümrük vergisi muafiyeti
• Vergi indirimi
• Sigorta primi işveren hissesi desteği (6-7 yıl)
• Yatırım yeri tahsisi
• Faiz desteği

Rize şehri aynı zamanda DOKAP projesi kapsamında sunulan teşviklerden yararlanabilmektedir.